مراکز تجاری ایران در قاره آفریقا به عدد ۱۰ خواهد رسید

در میز اقتصاد امروز به بحث توسعه و تجارت با قاره آفریقا با حضور مسئولان پرداخته شد.
سوال: مراکز جدید چه خدماتی را به تجار می‌دهند؟
قناد زاده مدیر کل اداره آفریقای سازمان توسعه و تجارت: یکی از مهم‌ترین موانع در ورود به بازار‌های کمتر شناخته شده بحث عدم شناخت از آن بازار و عدم اطمینان در آن بازار است درهمین جهت در سازمان توسعه و تجارت و به شکل کلان در دولت تدبیری اندیشیده شد که مراکز تجاری توسط خود بخش خصوصی داشته باشیم که مجوز‌ها را از سازمان تجارت اخذ می‌کنند یک طیف وسیعی از خدمات در بحث تبلیغات بازار، بازاریابی، فروش، مذاکرات تجاری و... این مراکز ارائه می‌دهند.
سوال: چه تعداد مراکز اکنون وجود دارد؟
قناد زاده: ابتدا دولت سیزدهم هیچ مرکز فعالی نداشته ایم اکنون ۷ مجوز گرفته اند و فعالیت آغاز شده و در حال تکمیل زیر ساخت‌ها هستد.
سوال: این مراکز در کدام کشور‌ها فعال هستند؟
قناد زاد: سعی شد یک چینشی در سطح قاره آفریقا داشته باشیم در شرق سه مرکز کنیا، گندوانا و تانزانیا داریم در شمال در کشور الجزایر، در غرب در کشور ساحل عاج، کامرون، نیجریه و سنگال و در جنوب نیز به امید خدا بزودی خواهیم داشت.
سوال:  مراکز تا پایان سال به چه میزان خواهد رسید؟
قناد زاده: تا پایان سال برنامه ریزی شده است که به ۱۰ مرکز تجاری در قاره آفریقا برسیم.
سوال: چقدر ظرفیت تجارت با آفریقا وجود دارد؟
آقای برهمند رئیس اتاق مشترک ایران و آفریقا: حدود ۵۴ کشور در قاره آفریقا داریم این یعنی یک ظرفیت بالای اقتصادی ۳۰ درصد معادن دنیا در این قاره است ۹۰ درصد معادن الماس در این قاره وجود دارد و حدود ۱۵ کشور نفتی دارد میانگین رشد اقتصادی این کشور‌ها بالا است. هزار میلیارد دلار حجم تجارتی است که در آفریقا انجام می‌شود که حدود یک هزارم آن به کشور ما اختصاص دارد از لحاظ جغرافیایی نیز این قاره برای ما مهم است.
سوال: در خصوص مراکز نظر شما چیست؟
برهمند: این مراکز به سبب این‌که بخش خصوصی در آن  حضور دارد بسیار به ما کمک خواهد کرد هر چقدر دولت کار‌ها را به بخش خصوصی واگذار کنند شرایط بهتر خواهد شد. در کل این مراکز‌ها بسیار نوپا هستند هدایت، حمایت، نظارت وظیفه دولت است و اکنون فاصله دولت با بخش خصوصی بهتر شده است. اگر دولت به حمایت بخش خصوصی بپردازد و زیر ساخت‌های بخش هوایی، دریایی و .. فراهم شود بخش خصوصی راه خود را پیدا خواهد کرد.
سوال: نظر شما در خصوص مراکز چیست؟
آقای لطیفی کارشناس مسائل آفریقا: یکی از مشکلات عدم شناخت از بازار‌ها و عدم اتصال زیر ساختی است که برای حل این موضوعات باید تقسیم کاری بین دولت و بخش خصوصی ایجاد شود. این مراکز ایده خوبی محسوب می‌شوند که باید به عملیات خوب تبدیل شوند با الجزایر در سال گذشته اصلا تبادل تجاری نداشته ایم باید از تمام ظرفیت‌ها استفاده شود. حمایت دولت نه دخالت آن می‌تواند این دو بازار را به هم نزدیک کند.
سوال: نظارت در این مراکز به چه صورت است؟
قناد زاده: بخشی از گلایه‌ها درست است. شرط حضور در بازار آن منطقه، تایید سفارتخانه، خوش نامی و ... از جمله شرایط است. در فرآیند ارزیابی شاخص‌های مختلفی لحاظ شد که حدود ۳۶ شاخص است که عمدتا مبتنی بر ارائه خدمات هستند. کار گروهی هم وجود دارد که اگر موارد مد نظر رعایت نشد و رضایت بخش نبود مجوز ابطال می‌شود.
سوال: شفافیت در این مراکز چگونه است؟
قناد زاده: انتخاب مراکزی تجاری از طریق فراخوان است در ادامه به سبب این که فعالان بخش خصوصی هستند کاملا در اتاق شیشه است و ما فقط به عنوان ناظر هستیم.
سوال: چرا تجارت با قاره آفریقا کم است؟
لطیفی: آفریقا یک قاره ناشناخته است و عدم ارتباط و شناخت مناسب بسیار در موضوع موثر بوده است از سال ۷۰ مطرح شد باید در بازارآفریقا حضور داشته باشیم، اما فقط اعلامی بوده است از نظر حمل و نقل با آفریقا مشکل داریم باید بهای تمام شده کالای‌ها در بازار هدف ارزان باشد. حدود ۸۰ درصد صادرات کشور به قاره آفریقا به ۵ کشور و ۷۸ درصد واردات نیز از ۵ کشور است این نشان می‌دهد که پراکندگی مناسبی نداریم.
سوال: این ۵ کشور صادارتی کدام‌ها هستند؟
لطیفی: کشور آفریقای جنوبی ۵۲۹ هزار تن به ارزش ۲۸۲ میلیون دلار که پانزدهمین مقصد صادراتی کشورمان در ۹ ماه و ۱۰ روز ابتدای سال بوده است. دومین مقصد موزامبیک با ۳۴۹ هزار تن به ارزش ۱۸۹ میلیون دلار که هفدهمین کشور صادراتی هم محسوب می شود سومین کشور  غنا با ۲۸۴ هزار تن به ازرش ۱۴۴ میلیون دلار که بیستمین مقصد صادراتی کشورمان هم است و بعد کشور سودان و نیجریه نیز دو کشور دیگر هستند.
سوال: چرا به اهداف تجاری در حوزه آفریقا نرسیدیم؟
برهمند: یک اراده دولت است اگر تیم اقتصادی بخواهد بازار گشایی کند به راحتی از یک میلیارد دلار فعلی به به ده میلیارد دلار می‌توانیم برسیم.
سوال: در زمینه صادرات بخش خصوصی چه کرده است؟
برهمند: از سال ۷۵ حضور نمایشگاهی در آفریقا داشته ایم اکنون هم اتاق بازرگانی برنامه‌های مختلفی دارد. در ۵ سال آینده با ظرفیت بخش خصوصی تجارت به ۱۰ میلیارد در صورت حمایت خواهد رسید به دنبال نگاه برد برد هستیم. باید برای بخش آفریقا اعتبار قائل شد.
سوال: در زمینه مشکلات زیر ساختی چه اقداماتی مد نظر است؟
قناد زاده: باید چند نکته در خصوص آفریقا گفت بخش اول عدم شناخت است که با شرکت در نمایشگاه‌ها، با حضور رایزنان در آفریقا که در ابتدا نبودند و امروز سه رایزن مجوز گرفته شده است و برگزاری نشست‌ها و... سعی شد تا عدم شناخت جبران شود. مورد بعد ضعف زیر ساخت‌ها است یک بخش حمل و نقل که فقط یک خط کشتیرانی داشتم که نامنظم بود اکنون منظم شده است برای شمال آفریقا توافق شده یک بخش به ما داده شود که در حال رایزنی هستیم و امید است به قبل سال برسد یک موضوع هم بخش غرب آفریقا است عمده تجارت ما با این بخش است، ولی خطوط منظم نداریم سعی میکنیم یک خط خصوصی در این قسمت راه اندازی شود در بخش هوایی در نیجریه پرواز فعال خواهد شد کنیه و آفریقا جنوبی هم به این شکل است.
مورد بعد روش تجارت با آفریقا است که یک سوی است که با تولید در کشور آفریقایی و تهاتر به سمت متوازن شدن آن خواهیم رفت. معادل کل صادرات پارسال در ۹ ماه امسال صادرات به آفریقا رشد داشته ایم و به ۱.۲ میلیارد دلار رسیده است
سوال: هدف گذاری برای میزان تجارت با قاره آفریقا چه میزان است؟
قناد زاده: ۵ میلیارد دلار برای سال ۱۴۰۴ است هدف ما خواهد بود که  بر اساس ظرفیت قابل تحقق است. ۲۳ عنوان نمایشگاه در آفریقا برنامه ریزی شده است ما  یارانه شرکت در نمایشگاه، حمل کالا و ارسال نیرو داریم.