چرا جزایر سه‌گانه تا به حال مسکونی نشده اند؟

وزیران امور خارجه کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس، طی نشستی به میزبانی عربستان سعودی بازهم به موضع گیری علیه ایران پرداختند و در بیانیه‌ای ادعای بی اساس امارات درباره جزایر سه‌گانه ایرانی تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی را تکرار کردند و از تهران خواستند که برای حل این مسئله با ابوظبی وارد مذاکره مستقیم شود یا دو طرف به دیوان عالی بین‌الملل رجوع کنند.

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه نیز بلافاصله به این بیانیه واکنش نشان داد و تاکید کرد که جزایر سه گانه ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک، جزء لاینفک و ابدی خاک جمهوری اسلامی ایران است و جای تأسف است که برخی از کشور‌های عضو شورا به جای مسؤلیت پذیری و اصلاح سیاست‌های ناکارآمد و شکست خورده، بر فرافکنی و بیان حرف‌های تکراری و ملال آور اصرار می‌ورزند.

حرف‌های ملال آوری که هیچ پایه و اساس تاریخی نداشته و کشوری (امارات) که با همراهی دیگر کشور‌های حوزه خلیج فارس آن را تکرار می‌کنند، خود زمانی جزئی از خاک ایران بودند و حالا هم که گویا مستقل شده‌اند، تاریخ تشکیل آن‌ها به صد سال (برای مثال خودِ امارات؛ آذر ۱۳۵۰) نمی‌رسد.

حدود ۹۵ جزیره در خلیج فارس وجود دارد که بیش از ۴۰ عدد از آنان در گستره جغرافیای ایران قرار گرفته، اما همه این جزایر خلیج‌فارس از لحاظ منابع طبیعی و شرایط جغرافیای و جوی مثل هم نیستند و همین موضوع باعث شده تا سرنوشت یکسانی هم نداشته باشند و تنها تعداد کمی از این جزایر از ارزش و اهمیت نظامی، اقتصادی و راهبردی برخوردار باشند که تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی از این دست جزایر واقع شده در خلیج فارس هستند.

نوع نگاه‌ها به جزایر خلیج‌فارس پس از کشف نفت تغییر کرد

این جزایر سه گانه ایرانی که حالا مورد ادعا‌های بی اساس کشوری مثل امارات قرار گرفته، تا مدت‌ها پیش از کشف نفت در منطقه غرب آسیا و خلیج فارس بخشی از مجمع‌الجزایر هرمز شناخته می‌شدند، اما با کشف نفت و به دنبال آن منابع گازی در این منطقه اهمیت این جزایر هم بیش از پیش برای کشور‌های اطراف آن مسجل شد.

اما چیزی که باعث شد این سه جزیره حکم طلا را برای صاحب آن ایران پیدا کند، موقعیت جغرافیایی بی نظیر آنان است که باعث شده تا جمهوری اسلامی ایران در حقیقت مالک یکی از مهم‌ترین نقاط استراتژیک دنیا یعنی تنگه هرمز شود که نزدیک به ۴۵ درصد نفت خام دنیا را از خود عبور می‌دهد.

این سه جزیره در خلیج‌فارسی واقع شدند که  حدود ۶۵ درصد از کل ذخایر شناخته‌شده نفت و ۳۰ درصد مجموع ذخایر گاز طبیعی جهان را در اختیار دارد و از قضا بیشتر این ذخایر در بستر خلیج‌فارس قرار دارد.

از این رو تقریبا تمام کشور‌های عربی خلیج‌فارس به لحاظ صادرات نفت و در عوض آن واردات کالا شدیدا به تنگه هرمز وابستگی دارند.

نکته مهم این ماجرا هم اینجاست که تنها راه ورود و خروج از  آب‌های بین المللی به خلیج فارس و بالعکس، عبور از میان همین سه جزیره تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی است چراکه عمق تنگه‌ی هرمز در محل این سه جزیره از ژرفای خلیج فارس بیشتر است و در برخی نقاط به ۱۰۰ متر هم می‌رسد و این درحالیست که  عمق خلیج فارس به طور متوسط از ۲۵ تا ۳۵ متر بیش‌تر عبور نمی‌کند تا در نهایت به ۹۰ متر برسد؛ بنابراین به جرات می‌توان گفت که هر کشوری این سه جزیره را در سیطره خود داشته باشد، حاکم بلامنازع آب‌های منطقه است.

تنها مسیر مناسب برای عبور کشتی‌ها در خلیج فارس از میان جزایر سه‌گانه است

مرکز مطالعات خلیج فارس در این باره طی مقاله‌ای نوشته «شش جزیره هرمز، لارک، قشم، هنگام، تنب بزرگ و ابوموسی که در فاصله‌هایی نسبتا کوتاه از یکدیگر قرار دارند، یک زنجیره قوسی تشکیل می‌دهند و  یک سپر دفاعی برای دفاع از خاک ایران در میانه دریا تشکیل می‌دهند».

اما این دلایل باعث شده تا همانگونه که اشاره شد، بعضی از کشور‌های عربی منطقه به تحریک آمریکا و رژیم صهیونیستی به طرح چندباره ادعای واهی مالکیت بر این جزایر اصالتا ایرانی اقدام کنند.

با تکرار بیهوده این ادعا‌های بی اساس برخی به طرح راهکار‌هایی به مانند اقدام به مسکونی سازی جزایر سه‌گانه خلیج فارس به منظور خنثی‌کردن نقشه و توطئه دشمنان پرداختند، اما آیا این طرح با واقعیت جغرافیایی این مناطق هم تطابق دارد؟

یک کارشناس مسائل دفاعی و امنیتی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان ضمن رد این طرح گفت: جزایر سه‌گانه خلیج فارس، در ایران به عنوان خط مقدم دفاع از کشور در برابر تهاجم خارجی تلقی می‌شوند و به همین جهت قرار نیست خیلی روی مسکونی سازی این جزایر سرمایه‌گذاری شود، چراکه در صورت وقوع درگیری و باوجود شهروندان عادی در این نقاط شاهد تلفات خواهیم بود.

جزایر خلیج فارس خط مقدم دفاع در برابر دشمن هستند

به گفته این کارشناس مسائل دفاعی و امنیتی، این نکته هم که گفته می‌شود تامین امنیت جزایر خلیج فارس باید به دست مردم تامین شود در حقیقت تامین امنیت به دست بسیج دریایی است.

البته این جزایر ساکنان بومی نیز دارد که بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵ تعداد نزدیک به پنج هزار نفر در جزیره ابوموسی زندگی می‌کنند.

در سال‌های اخیر نیز برای توسعه این جزایر موج شکن، فرودگاه و اسکله نسبتاً بزرگی در آن ساخته شده است.

اما فارغ از هر راهکاری برای حفاظت از تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران آنچه بیش از پیش اهمیت می‌یابد، لزوم تصریح در پاسخ دهی ایران به این نوع ادعا‌های واهی است که می‌تواند از طریق تلاش برای  افزایش توان دفاعی و در کنار آن بسنده نکردن به صدور بیانیه در پاسخ به بیانیه شورای همکاری خلیج فارس باشد تا مبادا با گذشت زمان شاهد عادی سازی و ثبت شدن این ادعای واهی سراسر دروغ در اذهان جامعه جهانی باشیم.