پرداخت مطالبات گازی ایران از سوی عراق؛ از واکنش‌های فضای مجازی تا ورود بخش خصوصی به تجارت برق و گاز

بیستم و پنجم خرداد، آقای جواد اوجی وزیر نفت، با انتشار پیامی در توئیتر، از وصول ۱.۶ میلیارد دلار ‎طلب معوق سال‌های گذشته ایران بابت صادرات گاز به عراق خبر داد. او همچنین نوشت: از ابتدای امسال نسبت به پارسال، حجم صادرات گاز کشور ۲۵ درصد و وصول ‎درآمد‌های ارزی حاصل از آن، ۹۰ درصد افزایش یافته است.

اعلام این خبر، واکنش‌های مختلفی را از سوی کاربران فضای مجازی به همراه داشت؛ برخی از کاربران، با ابزار خوشحالی از انتشار خبر وصول مطالبات معوق گازی ایران از عراق نوشته اند که این اتفاق در آستانه سفر بایدن رئیس جمهور آمریکا به منطقه، بیانگر این است که غرب برای پایان دادن به آشفتگی بازار انرژی، نیازمند کمک ایران است و بدون برجام و FATF هم می‌توان کشور را اداره کرد.

 

آقای احد آزادی خواه سخنگوی فراکسیون اصناف مجلس شورای اسلامی هم به دیپلماسی فعال انرژی در دولت جدید اشاره کرد.

برخی دیگر از این کاربران هم نوشته‌اند، منتظر دیدن تاثیر ورود ارزهای وارداتی حاصل از وصول مطالبات معوق گازی در بازار کشور و وضع زندگی مردم هستند؛ حتی آقای احمد امیرآبادی فراهانی نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی نوشت: با ورود این ارز به کشور، قطعاً جلوی سوءاستفاده دشمنان ملت ایران در بازار گرفته می‌شود و چنانچه بانک مرکزی درست و به جا خرج کند، در کاهش قیمت ارز موثر خوهد بود.

ارزهای گازی وارد کشور می‌شود؟

این گروه از کاربران فضای مجازی، در انتظار ورود ارزهای حاصل از صادرات گاز به کشور هستند؛ چرا که وزیر نفت در گفت‌وگوی زنده با خبر نیمروزی ساعت ۱۴ روز بیستم و ششم خرداد در شبکه یک سیما گفت: این طلب مربوط به دو تا سه سال گذشته و دولت قبل بوده و دولت جدید، به طور ماهانه هزینه صادرات گاز به عراق را دریافت می‌کند. ۱.۶ میلیارد دلار نیز، به حساب شرکت ملی گاز ایران پرداخت شد.

در طرف مقابل، گروهی دیگر از کاربران و فعالان رسانه‌ای نوشتند که این ارزها قرار نیست به ایران وارد شود؛ بلکه در ازای بدهی گازی ایران به ترکمنستان، از سوی عراق به این کشور پرداخت خواهد شد.

اوجی در ۲۴ خرداد بعد از دیدار با معاون رئیس کابینه وزرا در امور نفت و گاز ترکمنستان گفته بود: یکی از محورهای مذاکرات بنده با معاون رئیس کابینه وزرا در امور نفت و گاز ترکمنستان احیای قرارداد صادرات گاز ترکمنستان به ایران بود. مطالبات حاصل از صادرات گاز به کشور عراق بابت بدهی گازی، از طرف عراق به حساب طرف ترکمنستانی واریز می‌شود.

صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی: اجازه دهید بخش خصوصی وارد تجارت انرژی شود

آقای سیدحمید حسینی رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی (اوپکس) نیز این طور نوشت که تسویه بدهی گازی ایران به ترکمنستان از سوی عراق قابل تقدیر است. اگر وزارت برق عراق بدهی خود به حساب شرکت گاز ایران در ‎بانک تجارت این کشور واریز کرده باشد، باز هم خوب است، اما با این روش، منابع ایران همچنان در عراق به صورت فریز شده باقی می‌ماند و کمکی به بازار ارز نمی‌کند.

آن طور که او نوشته، راه حل دریافت ‎طلب گازی و برقی از عراق و فریز نشدن این طلب که بیش از ۵ میلیارد دلار می‌شود، واگذاری قرارداد صادرات گاز و برق به ‎بخش خصوصی است تا گرفتار بروکراسی اداری و ارزی بانک مرکزی عراق نشود؛ زیرا بخش خصوصی برای دریافت وجه کالای صادراتی به عراق، درگیر تحریم نیست.

 

بورس انرژی مسیر ورود بخش خصوصی به تجارت انرژی

آقای محسن خجسته مهر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران ۲۴ اردیبهشت، نوعی روش جدید برای تجارت در حوزه نفت از طریق بورس انرژی به نام گواهی سپرده کالایی نفت را معرفی کرد و گفت: با این روش، عموم مردم از طبقه جدیدی از دارایی‌ها بهره خواهند برد و قادر خواهند شد تا بخشی از دارایی خود را به صورت اوراق بهادار نفت مورد داد و ستد قرار دهند.

آقای مجید چگنی مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران هم ۲۵ اردیبهشت، از به اتمام رسیدن مقدمات عرضه گاز در بورس طی سال ۱۴۰۰ خبر داده و گفته، مصوبه هیئت دولت برای اجرای این طرح دریافت شده است.

در خصوص برق هم، آقای علی نقوی مدیرعامل بورس انرژی ایران گفته، شرکت توانیر انحصار صادرات و واردات را در اختیار گرفته و با وجود پیگیری‌های بورس انرژی درباره تجارت خارجی برق در سال‌های گذشته، تاکنون هیچ اقدامی در این زمینه انجام نشده است.

گزارش از رقیه هویدا