دشت کاشمر طی چهار سال ۸۰ سانتیمتر فرونشست داشته است

هادی معماریان گفت: هزاران سال قنات، به عنوان یک تکنیک سازگار با تغییر اقلیم در اختیار ما بوده است، اما به سبب شروع پمپاژ آب از سفره‌های آب زیرزمینی هم اکنون این تکنیک سازگار را به راحتی در حال از دست رفتن است.

رئیس مرکز آموزش عالی کاشمر گفت: گرمایش جهانی، کاهش آبدهی چشمه‌های طبیعی و منابع آب‌های سطحی نشانه رخ دادن تغییرات اقلیمی هستند و همین امر موجب می‌شود مردم به قنات به عنوان یک تکنیک سازگار با تغییر اقلیم روی آورند.

معماریان گفت: کشور ما در منطقه خشک و نیمه‌خشک واقع شده و منابع آب آن محدود بوده که این منابع آب در حوزه‌های آبریز تا سال ۲۰۵۰ تا ۱۲ درصد کاهش خواهد یافت و تا سال ۲۰۲۰ درجه حرارت در منطقه خاورمیانه یک تا ۲ درجه افزایش و از میزان بارش تا ۲۰ درصد کاهش می‌یابد.

 او گفت: بر اساس برآورد‌های صورت گرفته سالانه ۱۱ تا ۲۱ سانتیمتر متوسط فرونشست در دشت کاشمر اتفاق می‌افتد و در چند سال گذشته بسیاری از قنوات کاشمر را از دست داده‌ایم و آبدهی افت کرده و بدتر از همه فرونشست زمین اتفاق افتاده است.

به گفته رئیس مرکز آموزش عالی کاشمر، فرونشست زمین یعنی اینکه آبخوان مفید و قنوات را به مرور از دست می‌دهیم، طی چهار سال دشت کاشمر ۸۰ سانتیمتر فرونشست داشته که این روند بسیار وحشتناک است.

معماریان گفت: وقتی فرونشست رخ می‌دهد یعنی به حالت غیر قابل بازگشت رسیده‌ایم امروزه ما باید به محیط زیست و اکوسیستم رشوه دهیم تا به حالت قبل بازگردد، در غیر این صورت حیات ما در منطقه کاشمر حداقل تا ۲۰ سال آینده به شدت دچار مشکل خواهد شد.

مدیر جهاد کشاورزی کاشمر نیز گفت: عمر قنوات به بیش از ۱۰۰۰ سال می‌رسد که در گذشته اجدادمان با ساده‌ترین ابزار‌ها زمین را حفاری کردند تا بتوانند آب را به سطح زمین برسانند، بطوریکه نخستین و طولانی‌ترین قنات‌های دنیا در ایران واقع شده است و هنوز هم این روش استفاده از آب در برخی از روستا‌ها و مناطق معمول و متداول می‌باشد.

محمد شجعی گفت: تعداد قنوات شهرستان ۶۲ رشته است که بعضی از این قنات‌ها فعال و مابقی غیرفعال هستند و متأسفانه با توجه به کمبود بارش‌ها درسال‌های آتی شاهد خشک شدن تعداد بیشتری از قنوات خواهیم بود، ولی با احیاء و مرمت می‌توان با هزینه بسیار کم در مقابل راه‌های دیگر به تأمین آب پایدار توسط قنات‌ها دست پیدا کرد و از خسارت به منابع آب زیرزمینی جلوگیری نمود.

او گفت: جهاد کشاورزی شهرستان کاشمر با اجرای طرح‌های بازسازی و مرمت قنات‌ها و لایروبی آن‌ها موجب جلوگیری از تخریب و احیای دوباره قنات‌ها شده است. هرچند اجرای اینگونه طرح‌ها به تنهایی و با اعتبار دولتی امکان پذیر نبوده و لازم است کشاورزان نیز در اجرای آن مشارکت داشته باشند.