در گفت‌وگوی ویژه خبری مطرح شد؛
نماینده مجلس: طرح لغو تحریم‌ها با حضور نمایندگان همه نهاد‌ها تهیه شد / مشاور رئیس مجلس: این طرح به معنی خروج از برجام نیست
ابعاد متفاوت مصوبه اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها توسط کارشناسان در گفت‌وگوی ویژه خبری ۱۱ آذرماه بررسی شد.
به گزارش خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، شهریار حیدری نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و محمدی مشاور رئیس مجلس در امور راهبردی امشب یازدهم آذر ماه با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری به بررسی جزئیات مصوبه اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها پرداختند.
حیدری نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به اینکه طرح راهبردی لغو تحریم‌ها از سه ماه پیش در دستور کار کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی قرار گرفته بود، اظهار کرد: در گذشته، تا این دوره از مجلس شورای اسلامی همواره شورای عالی امنیت ملی محور بحث‌های برجامی بود، چند ماه پیش رئیس مجلس در جلسه‌ای اظهار داشت که به هر شکل این موضوع باید به مجلس برگردد چرا که نمایندگان عصاره ملت هستند. با متقاعد کردن شورای عالی امنیت ملی مصوبات شورا باید به تایید رهبر انقلاب برسد و بعد از تایید ایشان به قانون تبدیل می‌شود.
او افزود: این موضوع به مجلس شورای اسلامی بازگشت و اجازه دادند در مجلس به موضوعات برجام، تبعات و ابعاد آن پرداخته شود، همه نهاد‌هایی که ضرورت داشت در این طرح مشارکت کردند و کمیسیون بحث‌ها را باز گذاشت تا اعضای کمیسیون‌های دیگر در جلسات کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی حضور پیدا کنند.
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار کرد: رئیس مجلس ساعت‌ها بر روی این موضوع کار کرد، در یکی از جلسات این کمیسیون رئیس مجلس چهار ساعت حضور پیدا کرد، در واقع یک وقتی فراتر از وقت صحن علنی مجلس بر روی این موضوع گذاشته شد.
وی افزود: تمام محور بحث‌ها و مواد ۹ گانه با حضور دستگاه‌ها از جمله سازمان انرژی اتمی، وزارت امور خارجه و نهاد‌های اطلاعاتی و امنیتی با اطلاع از توان جمهوری اسلامی ایران، دولت و سازمان انرژی اتمی طرح تهیه شد لذا همه بندهای این طرح مورد بررسی قرار گرفت که آیا ما توانمند هستیم یا نه؟.
حیدری با اشاره به اینکه ابتدا و انتهای این طرح رفع تحریم‌هاست، عنوان کرد: ضمن اینکه حضرت آقا فرمودند که همه مذاکرات برای رفع تحریم‌ها بود، اگر مذاکرات نتیجه نگیرد و رفع تحریم نشود، برجام تماما خسارت است، این طرح به دولت با دست پر کمک می‌کند تا با طرف مقابل مذاکره کند، در واقع دولت پشتوانه‌ای به نام ملت و مجلس دارد و تمام نمایندگان پشتوانه این کار برای دولت هستند، حتی بعد از تصویب این طرح ما بازخورد را از جامعه اروپایی گرفتیم.
او ادامه داد: الان طرف‌های اروپایی چراغ سبز نشان می‌دهند و تمایل دارند به صورت جدی در چارچوب برجام مذاکره کنند و این حداقل پیام طرح امروز بود، بنده معتقدم این طرح پشتوانه خوبی برای دولت است، دولت برای مذاکرات با یک پشتوانه حاضر می‌شود و طرف‌های برجامی ما حاضرند به صورت جدی وارد مذاکره شوند.
حیدری با اشاره به اینکه بعد از موافقت شورای عالی امنیت ملی و موافقت حضرت آقا مجلس به این مبحث ورود کرد گفت: این ورود مجلس مصوبه شورای عالی امنیت ملی داشت، رئیس مجلس این پیام را داد که ما می‌توانیم بر روی این طرح ورود پیدا کنیم، لذا این طرح جز معدود طرح‌هایی در مجلس بود که رئیس مجلس بیشترین وقت را بر روی آن گذاشت، مجلس در چهارچوب برجام این اقدام را انجام داده است و فراتر از برجام و خارج از برجام نیست.
حیدری با اشاره به اینکه طرح در چارچوب برجام بود گفت: ما عضو NPT هستیم، ضمن اینکه ۱۹۱ کشور هم عضو آن هستند، سال ۸۲ به صورت داوطلبانه پروتکل الحاقی را پذیرفتیم لذا آن را امضا و اجرا کردیم، پروتکل الزاماتی دارد و این الزامات را ما رعایت کرده‌ایم، دسترسی‌های آژانس به تمام مراکز هسته‌ای ما آسان شد و هر زمان که آنها می‌خواستند با هماهنگی جمهوری اسلامی ایران بررسی‌ها صورت می‌گرفت.
او ادامه داد: در قالب NPT آژانس ۴۰۰ بار اقدام به بازرسی کردند، اما پروتکل الحاقی ۲۰۰ بار دیگر به آن اضافه کرد یعنی ۶۰۰ بار آنها مراکز هسته‌ای ما را بازرسی کردند، حتی اگر ما از پروتکل به صورت داوطلبانه خارج شویم، ما متعهد به NPT هستیم.
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به اینکه ابتدا و انتهای این طرح نقد جدی به رفتار طرف‌های مقابل ما در برجام است، افزود: رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی باید پیامد‌های این طرح را می‌گرفت و از طرف‌های برجامی ما انتقاد می‌کرد که چرا به تعهداتشان عمل نکرده‌اند، آژانس بار‌ها نظارت کرده است و هر بار موضوع هسته‌ای ایران به آژانس رفته، به ویژه بعد از بازرسی بازرسان آژانس بحث صلح‌آمیز بودن ایران و عدم انحراف از برنامه مطرح شده است، پس بهتر بود که رئیس آژانس از حقانیت و مظلومیت نظام ما دفاع می‌کرد.
حیدری با اشاره به اینکه محور کار در مجلس شورای اسلامی در این زمینه، کمیسیون تخصصی امنیت ملی و سیاست خارجی است اضافه کرد: طرح‌هایی با عناوین مختلف درباره این موضوع، منعکس شد که تجمیع آن ها، طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران بود که امروز در مجلس مصوب شد.
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه شهادت شهید فخری زاده به تصویب این طرح، سرعت بخشید، گفت: همه این دستگاه‌ها با نگاه کارشناسی، اعلام کردند که برای اجرایی کردن همه بندهای این طرح، توانمندند.
حیدری افزود: چنانچه مسئولین اجرایی به نحوی استنکاف از اجرا کنند، بین ۵ تا ۱۰ سال و حداکثر تا ۲۰ سال البته متناسب با نوع و میزان جرمی که مرتکب می‌شوند حبس تعزیری خواهند شد، این برداشت قانونی هم، یک بحث قانونی و قضایی دارد و چنانچه کوتاهی در اجرا صورت گیرد به حبس تعزیری دچار می‌شوند.
او ادامه داد: پس از تصویب مجلس حتماً باید شورای نگهبان اقدام به تصویب کند در آن صورت به شکل قانون در می‌آید و پس از آن لازم اجرا می‌شود، یکی از مواد این طرح این است که مجلس شورای اسلامی بر رفتار دولت و آژانس نظارت می‌کند، اگر طرف‌های برجام برگشتند این روند مثل گذشته ادامه پیدا می‌کند، چنانچه که یک طرفه باشد ما هم ظرف یک ماه داوطلبانه از پروتکل خارج خواهیم شد و چنانچه بعد از این مراحل دولت در هر مقام و مسندی استنکاف از اجرا کند بین ۵ تا ۲۰ سال به حبس تعزیری محکوم می‌شوند و حکم قابل اجرا خواهد بود.
مهدی محمدی مشاور رئیس مجلس در امور راهبردی نیز با بیان اینکه طرح لغو تحریم‌ها به معنای خروج از برجام نیست، اظهار کرد: از لحاظ حقوقی این طرح نه به معنای خروج از برجام است و نه حتی به معنای نقض برجام. بلکه این طرح در چارچوب مواد ۳۶ و ۳۷ برجام طراحی شده است. این مواد به هر کدام از کشورهای عضو اجازه می‌دهد در صورتی که یک موضوع را از جانب بقیه اعضا به عنوان عدم پایبندی اساسی تشخیص دادند، متناسب با این تشخیص تعهدات خود را کاهش بدهند.
وی در ادامه برنامه با اشاره به اینکه پیام طرح مجلس به آمریکایی‌ها این است که دوران فشار بدون هزینه تمام شد، گفت: غذا و دارو ما را اروپایی‌ها تحریم کردند.
مشاور رئیس مجلس در امور راهبردی اظهار کرد: بحث‌های مربوط به این طرح از ۳ ماه گذشته شروع شد و معلوم نبود که چه کسی رئیس جمهور آمریکا می‌شود و محاسبه‌ای درباره انتخابات آمریکا انجام نشده بود، علت این است که این طرح نیاز کشور است، برای ما فرقی نمی‌کند که در آمریکا چه کسی بر روی کار می‌آید، ما باید نیاز به تغییر سیاست را در طرف مقابل تولید کنیم و برای ورود به صحنه آینده باید قدرت تولید کنیم، حرف‌هایی که راجع به دولت بایدن زده می‌شود فعلا نبض سنجی ماست.
او با اشاره به اینکه بایدن الان در یک دوره یادگیری درباره ایران قرار دارد گفت: آنها بسته به اینکه از ما چه چیزی برآورد و محاسبه‌ای دارند سیاست خودشان را شکل می‌دهند.
مشاور راهبردی رئیس مجلس با اشاره به اینکه برگشتن بایدن به برجام به درد ما نمی‌خورد اظهار کرد: آنچه که به درد ما می‌خورد این است که تحریم‌ها باید برداشته شود و مذاکره ضرورت ندارد که انجام دهیم، ما مذاکره و توافق کردیم و لذا باید تحریم‌ها برداشته شود.
او ادامه داد: این طرح آزمونی برای دولت فعلی و دولت بعدی آمریکا ایجاد می‌کند که ببینیم راست می‌گویند یا نه، ما بوته آزمایشی را درست کرده ایم که اگر بایدن راست می‌گوید تحریم‌ها را بردارد، ما هم به تعهداتمان برمی گردیم، اما لغو تحریم نباید کاغذی باشد، زیرا ما این موضوع را یک بار تجربه کرده ایم که به درد ما نمی‌خورد، لغو تحریم واقعی در حوزه بانکی و نفتی باید رخ دهد لذا این موضوع بایدن و غیر بایدن ندارد، اساساً لغو تحریم حقوقی برای ما نباید مهم باشد.
محمدی گفت: برای ما مهم این است که اثرات اقتصادی لغو تحریم را ببینیم لذا آن روز است که تعهدات قابل احیا است، از قضا اگر بایدن حسن نیت دارد که به نظر من ندارد، الان فرصت خوبی است که حسن نیت خود را نشان دهد و تحریم‌ها را در عمل بردارد تا تعهدات احیا شود، تصور بنده این است که این موضوع جزء آدرس‌های غلطی است که همیشه داده شده، اروپایی‌ها می‌گفتند که صبر کنید و ما خسارت خروج آمریکا را برای شما جبران می‌کنیم، اما نتیجه آن چه شد در اینستکس یکی دو معامله در اسکیل خنده‌دار انجام شده است، غذا و داروی ما توسط اروپا تحریم شد لذا تیم بایدن بهتر از اروپا عمل نخواهد کرد.
مشاور راهبردی رئیس مجلس تصریح کرد: ما نمی‌توانیم به برجام سال ۹۴ اعتماد کنیم، برای ما روشن شده است که آن توافق به آن شکل فاقد اثرات عملی در حوزه اقتصاد و لغو تحریم است، باید الگوی رفتار آمریکایی‌ها را دید، الگوی رفتاری آنها به اینگونه است که افکار عمومی را می‌خواهند شرطی و وابسته به توافق با خارج کنند و بعد عمداً به تعهداتشان عمل نکنند و عمل به تعهدات را مشروط به توافق جدید کنند ما از دموکرات‌ها این موضوع را آموختیم.
او با اشاره به اینکه لغو واقعی تحریم و بازگشت به برجام اصلاً مذاکره نیاز ندارد گفت: ضمن اینکه مذاکره راه‌حل لغو تحریم نیست اتفاقاً وقتی تمایل بیش از حد به مذاکره نشان می‌دهید طرف مقابل احساس می‌کند که باید فشارها را قوی‌تر کند تا بتواند نیاز به مذاکره را تشدید کند.
محمدی با اشاره به اینکه باید ضابطه را تغییر دهیم افزود: هر وقت اثرات اقتصادی مشاهده شد ما به میزان آنچه که اثرات اقتصادی را مشاهده کردیم، گام متقابل را برمی‌داریم لذا دوره کاغذبازی برای ملت ما عایدی ندارد.
او ادامه داد: در طول تاریخ پرونده هسته‌ای ایران بزرگترین امتیازی که به طرف‌های غربی داده شده، امتیاز دسترسی آزادانه به افراد، مکان ها، تاسیسات و اطلاعات مربوط به برنامه‌های حساس هسته‌ای و دفاعی ایران بود، این مسئله‌ای نیست که بخواهیم بر سر آن شوخی کنیم.
مشاور راهبردی رئیس مجلس اظهار کرد: هیچ جای دنیا این مقدار آزادی عملی که ما دادیم دیده نشده، آن هم به نهادی که عملاً به عنوان تکمیل کننده تحقیقات اطلاعاتی سرویس‌های اطلاعاتی دنیا شناخته شده است لذا این مقدار آزادی را کسی نداده است و هرکسی که داده چوبش را خورده است، عراق و لیبی از بازرسی‌ها آسیب‌های جدی دیدند. ما می‌دانیم که بازرسی از تاسیسات هسته‌ای ایران تا چه حد برای سرویس‌های اطلاعاتی دشمن حیاتی است و ما بر روی این موضوع واقف هستیم، بازرسی‌هایی که الان در ایران انجام می‌شود علاوه بر بازرسی‌هایی است که وظیفه داریم، بازرسی‌هایی در برجام داریم که از پروتکل الحاقی فراتر است.
محمدی اظهار کرد: نماینده روسیه اخیراً در خصوص آژانس گفته بود که ما نمی‌دانم که اینجا آژانس است یا شعبه تکمیل تحقیقات موساد، لذا پروتکل الحاقی حقیقتاً نقطه حساسی در نظام تصمیم گیری غرب در مورد ایران است، واقعیت این است که ما تا به امروز مشکلی برای اجرای پروتکل نداشتیم، اما اگر قرار است اجرای پروتکل برای ما دستاوردی نداشته باشد و تحریم‌ها روز به روز بیشتر شود پس ما چرا باید ادامه بدهیم، عربستان سعودی گفته که ممکن است پروژه سلاح هسته‌ای داشته باشد و آژانس اشاره‌ای به عربستان سعودی نکرده است.
او با اشاره به اینکه بازرس آژانس در ایران درحال یک خرابکاری دستگیر شده است، گفت: ما بازرسان را استخراج کردیم، چون در حال ایجاد آلودگی در تاسیسات ما بود، ما بیش از یک دهه است که پروتکل را اجرا کرده ایم، اما تحریم‌ها برقرار است و اتهامات بر علیه ما کاهش پیدا نکرده و زیاده‌خواهی‌ها هم نیز در حال افزایش است و هر روز آنها چیز اضافه‌ای از ما می‌خواهند، این طرح توقف اجرای پروتکل الحاقی را دقیقاً مشروط، به رفع تحریم‌های نفتی و بانکی می‌کند.
محمدی با اشاره به اینکه طرح به طور کلی ۳ هدف استراتژیک را تعقیب می‌کند افزود: اولین و مهمترین هدف طرح این است که، طرف مقابل در سیاست تحریمی و حداکثری باید تجدید نظر کند، طرف مقابل دچار اشتباه محاسباتی درباره میزان هزینه فشارهای خود است، مهمترین هدف این طرح این است که طرف‌های مقابل بدانند که دوران فشار بدون هزینه تمام شده است، آنها می توانند فشار بیاورند اما اگر فشار آوردند هزینه این فشار را تمام و کمال پرداخت خواهند کرد لذا تجربه گذشته پرونده هسته ای نشان می دهد که وقتی چنین راهبردی را در پیش می گیریم و فشار بر طرف مقابل به نحو موثر هزینه مند می شود اتفاقی که می‌افتد این است که طرف مقابل تا جایی جلو می‌رود اما چون ظرفیتش برای تولید فشار بی نهایت نیست از یک جایی به بعد محاسبات شروع به تغییر می‌کند.
او گفت: در سال‌های ۸۴ تا ۸۷ که لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی بود وضع مشابه‌ای روی داد به این صورت که غنی سازی را در نطنز با ۱۶۴ ماشین سانتریفیوژ شروع کردیم که بعد از آن پرونده ایران را به شورای امنیت ارسال کردند و قطعنامه ۱۶۹۶ صادر شد.
محمدی ادامه داد: کاری که در آن زمان انجام شد به ازای هر یک قدم از سمت آنها ، در ایران هم یک قدم متناسب برداشته شد و زمانی که قطعنامه ۱۶۹۶ را صادر کردند ۱۶۴ ماشین سانتریفیوژ در ایران راه افتاد و قطعنامه ۱۷۳۷ را صادر کردند که هزار ماشین سانتریفیوژ راه افتاد و همچنین قطعنامه ۱۷۴۷ را صادر کردند که این تعداد به ۳ هزار ماشین سانتریفیوژ رسید ، قطعنامه ۱۸۰۳ و ۱۸۳۵ را صادر کردند که نتیجه آن حضور خاویر سولانا در ایران بود که اعلام کرد ما از خط قرمز تعلیق غنی سازی که در قطعنامه‌های شورای امنیت نوشته شده بود عدول کردیم و در نتیجه مذاکرات شروع شد و این طرف مقابل بود که سیاست و محاسبات خودش را تغییر داد.
مشاور امور راهبردی رئیس مجلس با اشاره به اینکه اوایل پاییز سال ۹۸ بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی، گام‌های کاهش تعهدات هسته‌ای کلید خورد و همچنین یکسری اقدامات غیر هسته‌ای هم انجام شد افزود: ما با حدود ۷ ماه مقاومت مؤثر، کامل محاسبات طرف مقابل را برهم زدیم و این راه تجربه شده است و باید دوباره به این روند بازگشت.
او با اشاره به اینکه سیاست فشار حداکثری دیگر مهلتش تمام شده است گفت: در محتوا این سیاست دیگر قابل تداوم نیست، انتظار طرف غربی این بود که این سیاست منجر به آغاز ناآرامی در ایران و سپس منجر به تغییر محاسبات نظام برای مذاکرات فرا هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای شود، طرح ما می‌گوید که این سیاست رو به بن‌بست است و نتیجه آن احیای برنامه هسته‌ای ایران است نه کوتاه آمدن از برنامه‌هایمان.
مشاور امور راهبردی رئیس مجلس گفت: هدف طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران، پایبند کردن طرف مقابل به تعهداتش در برجام است لذا این طرح از نظر حقوقی، به معنای خروج از برجام و یا نقض آن نیست و در چارچوب مواد ۳۶ و ۳۷ برجام قرار دارد ، این مواد به هر کدام از کشورهای عضو، اجازه می‌دهد که در صورتی که موضوعی را به عنوان نبود پایبندی اساسی بقیه اعضا تشخیص دهند، متناسب با این تشخیص، تعهدات خود را کاهش دهند و این حق برای اعضا در برجام دیده شده است.
او اضافه کرد: این طرح ادامه گام‌های کاهش تعهدات هسته‌ای است که مصوبه اردیبهشت پارسال شورای عالی امنیت ملی بود، این طرح، گام‌های کاهش تعهدات هسته‌ای را مقداری جلوتر می‌برد و عمیق‌تر می‌کند و وارد حوزه‌هایی می‌شود که طرف مقابل بر روی آنها حساس است.
محمدی با تاکید بر اینکه هدف این طرح، واردار کردن آنها به تغییر سیاستشان است افزود: از نظر سیاسی، هدف این طرح، پایبند کردن طرف مقابل به تعهداتش در برجام است.
مشاور راهبردی رئیس مجلس خاطرنشان کرد: هدف اصلی ما این است که راه موثری پیدا کنیم تا آن ها احساس کنند که نیاز دارند تا تحریم ها را کاهش دهند ، طرف مقابل تا احساس نیاز به کاهش تحریم پیدا نکند اقدام به کاهش تحریم نمی کند ،آنها باید حس کنند که در صورت عدم کاهش تحریم ها و یا تداوم فشارها از جایی که حسابشان را نکردند هزینه خواهند داد ، تازه الان طرف مقابل متوجه خواهد شد که اگر بخواهد به روند مذاکرات توخالی و زمان خریدن ادامه دهد گام به گام و مرحله به مرحله طی زمان بندی، برنامه هسته‌ای ایران احیا خواهد شد.
او ادامه داد: به علت سیاست‌هایی که در سال‌ها و ماه‌های گذشته وجود داشته است، آنها فکر نمی‌کردند که نظام و مجلس، سراغ این کار بروند و هنوز آنها درباره این طرح با ناباوری سخن می‌گویند، اینکه از حالت محاسبه پذیری خارج شویم و رفتار غافلگیر کننده داشته باشیم بر روی محاسبات طرف مقابل، اثر تعیین کننده خواهد داشت.
مشاور امور راهبردی رئیس مجلس با بیان اینکه زمان بندی‌های این طرح به گونه‌ای است که فرصت محاسبه مجدد و تغییر سیاست را به طرف مقابل می‌دهد اضافه کرد: اگر آنها تجدید نظر کنند، اجرای تعهدات ما قابل احیاست، اما اگر این کار را انجام ندهند، طرح مانند مکانیسم ماشه عمل می‌کند و در سقف‌های زمانی معین، بخش‌های برنامه هسته‌ای مان را احیاء خواهد کرد.
او با اشاره به اینکه در اوج تنش‌های راهبردی تحریمی و غیر تحریمی با طرف‌های مقابل قرار داریم افزود: در مدت دو سال و نیم گذشته که آمریکایی‌ها از برجام خارج شدند، آنها حتی به غذا و داروی مردم رحم نکردند و قهرمان ملی مردم را ترور کردند و حتی وعده اقدامات بیشتر علیه کشورمان می‌دهند.
انتهای پیام/
