ساماندهی قطعات ظروف سنگی تاریخی تخت جمشید

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید گفت: طرح ساماندهی قطعات ظروف سنگی تاریخی تخت جمشید که در کاوش‌های دهه‌های گذشته یافت شده، توسط کارشناسان پایگاه میراث جهانی تخت جمشید در حال انجام است.

حمید فدایی افزود: بر اساس تحقیقات اولیه این طرح مشخص شد تمامی این قطعات، هخامنشی و مربوط به حفاری‌های موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو در خلال سال‌های ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۸ خورشیدی در تخت جمشید است.

او گفت: ظروف سنگی مذکور به علت کثرت قطعات و تنوع در شکل، ابعاد، کارکرد و حتی نوع و ترکیب سنگ، حائز اهمیت فراوان در موضوع پژوهش است، بنابراین به عنوان نخستین گام در انجام پژوهش‌های آتی ساماندهی فیزیکی و بسامان کردن وضعیت نگهداری آن‌ها در اولویت کاری پایگاه قرار گرفت که در حاضر در حال انجام است.

شهرزاد زارعی، کارشناس تاریخ پایگاه میراث جهانی تخت جمشید گفت: نکته‌ی جالب و قابل اهمیت در مورد این قطعات، خرد شدن و شکسته شدن عمدی این ظروف است، چرا که با توجه به جنس و ضخامت قطعات، از هم پاشیدگی و خرد شدن آن‌ها به خاطر گذشت زمان نظریه‌ای باطل و بعید است. احتمالا بعد از غارت گنجینه‌های با ارزش هخامنشیان از جمله ظروف طلا و نقره در خزانه‌ی تخت جمشید، این ظروف سنگی به نظر چپاولگران بی ارزش و ناچیز آمده و به عمد متلاشی و خرد شده اند.

او گفت: بر اساس بررسی‌های انجام شده، بیشتر این قطعات از دو تالار خزانه‌ی تخت جمشید جمع آوری شده اند و در همان سال‌های اولیه کاوش، تعدادی از ظروف، بعد از قطعه یابی و وصالی در موزه نگهداری شد و مابقی قطعات برای مطالعات و بررسی‌های آتی در انبار‌های تخت جمشید نگهداری شده اند؛ بنابراین با پایان کار اشمیت این مجموعه ظروف برای انجام بررسی و مطالعات تاریخی و باستان شناسی تا به امروز، دست نخورده و بکر باقی مانده است.

زارعی تشریح کرد: بعد از انتقال این مجموعه (که شامل سی جعبه‌ی چوبی است) به مرکز بانک سفال، تمامی قطعات بر اساس نوع و جنس سنگ تفکیک و در سه گروه ظروف مرمرین، ظروف سنگ یشم و ظروف سنگ گرانیت طبقه بندی شدند. در مرحله‌ی بعد، قطعه یابی و وصالی تعدادی از ظروف انجام پذیرفت و تعدادی از قطعات شاخص‌تر مستندنگاری شد تا برای مطالعات آتی آماده و در دسترس باشند.

او گفت: در مورد کاربرد این ظروف همانطور که اشمیت آن‌ها را (ظروف سنگی سفره خانه‌ی سلطنتی Royal Tableware:اشمیت جلد ۲. ص ۸۱) می‌نامد، باید گفت بیشتر ظروف آشپزخانه‌ای از دسته‌ی بشقاب‌های بزرگ و کوچک، دیس‌های گرد و مستطیل شکل بزرگ، پیاله‌های کوچک، ظروف پایه دار و آبخوری‌های قمقمه مانند هستند.

دسته‌ای دیگر از ظروف که اکثرا از جنس سنگ یشم هستند، هاون‌هایی هستند که بیشترین کاربرد آن ها، استفاده در مراسم مذهبی (احتمالا له کردن گیاه مقدس هوم) بوده است. در مورد ظروف یشمی گفتنی است که تعدادی از این ظروف دارای کتیبه‌هایی به زبان آرامی است که با نوعی جوهر سیاه رنگ بر روی بدنه ظرف نگاشته شده است.

انتهای پیام/