سایپا ۱۵۱ پروژهای جدید در سایپاست و بر اساس گفتههای دست اندرکاران این پروژه اشتراکی با پروژه سالهای قبل سایپا ندارد و طرح به کلی از پایه مورد بازنگری قرار گرفته است. پلتفرم بهسازی شده X۱۰۰ جایگزین پلتفرم مشترک با پرایدهای نسیم و صبا شده و امکاناتی به مجموعه این وانت افزوده شده اند تا با استانداردهای زمان عرضه که تابستان سال آینده در نظر گرفته شده، تطبیق داشته باشند. در طراحی کلی این خودرو حدود ۶۵ درصد قطعات بدنه نسبت به نسخههای سواری پلتفرم X۱۰۰ تغییر کرده اند و قرار است این قطعات جدید از سال آینده به صورت انبوه در شرکتهای تابعه سایپا به تولید برسند.
مطمئنا به عنوان یک ایرانی با شنیدن نام وانت پیش از هر چیز نیسان جونیور یا همان نیسانهای آبی در ذهنمان تداعی میشود؛ یا در بدترین حالت وانت پیکان (باردو) را در ذهنمان مجسم میکنیم که پذیرایی یک و نیم تن بار است و تقریبا کف آن در یک میلیمتری زمین قرار دارد.
متاسفانه در چنین تصوراتی هیچگاه استاندارد و کلاس بندیهای جهانی را در نظر نمیگیریم و تنها به آنچه دیده ایم، اکتفا میکنیم.
سایپا ۱۵۱ در واقع نسخه وانت مدل ۱۳۱ این شرکت است که از ستون A. این خودرو به عقب، کاملا دستخوش تغییر شده است. زاپاس در پشت صندلی سرنشین جلو تعبیه شده و داشبورد و طراحی کلی اتاق همانند دیگر اعضای خانواده پلتفرم X۱۰۰ و محصولات فعلی این شرکت با طرح جدید در نظر گرفته شده است. تنها تغییری که در اتاق نسبت به نسخه سدان میتوان مشاهده کرد، تطبیق ابعاد و طراحی پوشش سقف است که تغییر یافته و دیگر نمیتوان تفاوتی بین این مدل و مدل سدان را مشاهده کرد.
نیمی از تغییرات این خودرو در مقایسه با نسخههای سدان به سیستمهای فنی شامل ترمز، سیستم تعلیق و گیربکس مربوط میشود و نیمی دیگر به تغییرات عمده صورت گرفته برای نصب و طراحی محل بار. طراحی نمای عقب این وانت به هیچ وجه شما را یاد پراید یا دیگر محصولات سایپا نمی اندازد؛ طرحی جدید با چراغهای عمودی و کشیده که پیشتر در وانت تندر۹۰ مشاهده شده بود. سپر عقب نسبتا کوتاه طراحی شده، اما در کل طرحی ساده و در عین حال زیبا دارد و در نسخه پروتوتایپی که ما ملاقات کردیم، جنس پلاستیک آن کمی خشک و شکننده بود که مطمئنا در نسخه تولیدی اینگونه نخواهد بود و قرار است به صورت سه تکه و ترکیبی از پلیمر و فلز باشد.
برای بازکردن در کوچک قسمت بار نیازی نیست مانند وانتهای دیگر دو قفل مکانیکی را آزاد کنید بلکه دستگیرهای مانند دستگیره در برای آن تعبیه شده که با باز کردن آن، در محل بار به سادگی باز و بسته میشود. حجم باک همانند نسخه سدان ۳۷ لیتر است، اما محل باک خودرو به کمی جلوتر از محل بار تغییر مکان داده و محل در باک نیز به نزدیک در راننده تغییر یافته است.
مسئولین پروژه سایپا ۱۵۱ اعلام کرده اند که این خودرو قطعا با قویترین و به روزترین پیشرانه پلتفرم X۱۰۰ یعنی موتور جدید با قابلیت یورو ۴ با توان بالاتر از موتورهای موجود به بازار عرضه خواهد شد. نوع CNG سوز این خوردو نیز در فاز دوم با وزن خالص ۹۸۵ کیلوگرم روانه بازار خواهد شد. ظرفیت بار این مدل با توجه به وزن مخزن ۳۸۰ کیلوگرم یعنی ۸۰ کیلوگرم کمتر از مدل بنزینی اعلام شده است.
وزن خالص وانت سایپا ۱۵۱ در نوع بنزینی ۹۰۰ کیلوگرم است که ۵۴۰ کیلوگرم آن روی چرخهای جلو و ۳۶۰ کیلوگرم نیز روی چرخهای عقب قرار دارند و توزیع وزن به صورت (۶۰/۴۰) صورت گرفته است. حداکثر وزن مجاز قابل تحمل در قسمت بار این وانت ۴۶۰ کیلوگرم اعلام شده که سایپا ۱۵۱ را در دسته وانتهای ۰.۵ تنی قرار میدهد. وانت پیکان اصلیترین رقیب این خودرو در ایران با ظرفیت بار استاندارد حدود ۸۰۰ کیلوگرم به بازار معرفی شد و یک کلاس بالاتر از سایپا ۱۵۱ قرار میگیرد. به هر حال سایپا ۱۵۱ نیز وانتی است که در کلاس خود ظرفیت بار استانداردی دارد و به مشتریانی چشم دوخته که قصد ندارند چشم بسته و بدون تفکر هر باری را روی دوش آن قرار دهند، اما متاسفانه با نگاهی به فرهنگ مردم کشورمان درمییابیم که در نظر گرفتن چنین حجم باری میتواند مشکل ایجاد کند، زیرا برخی افراد بدون در نظر گرفتن حجم و وزن بار میتوانند باعث ایجاد مشکلات فراوان شوند.
لاستیکهای این خودرو همانند نسخه سدان با ابعاد ۱۶۵/۷۰R۱۳ در نظر گرفته شده و توانایی حمل حداکثر بار ۸۱۰ کیلوگرم را داراست، بنابراین وزن کلی قابل تحمل خودرو با در نظر گرفتن وزن خودرو، سرنشینان و بار میتواند حداکثر به ۱۵۱۰ کیلوگرم برسد. اما برای ایجاد قابلیت بارگیری و همچنین استانداردسازی این خودرو به عنوان وانت، برخی بهسازیها نظیر تقویت شاسی و سیستم تعلیق عقب باید در دستور کار سایپا قرار میگرفت لذا مسئولان این پروژه تصمیم گرفتند در عقب سیستم تعلیق میله پیچشی با فنرلول این خودرو را برای تحمل ظرفیت بار بیشتر به اکسل صلب تغییر دهند. همچنین بهسازیهای در بخش شاسی زیر محل بار صورت گرفته و آزمایش با ظرفیت بارهای مختلف آن انجام شده تا شاهد اتفاقی همانند پیکانوانتها که در طولانی مدت زیر آنها حالتی قوسدار به خود میگرفت، نباشیم. سیستم تعلیق در جلو نیز همچنان از نوع مکفرسون به همراه فنر لول است و تنها چند بازنگری ساده در آن صورت گرفته است.
دو اسطوره دنیای کوچک وانت ها در ایران یعنی پیکان وانت وانت نیسان هر دو دیفرانسیل عقب هستند و در علم طراحی خودروهای کار نیز خودروهای دیفرانسیل عقب کارایی به مراتب بهتری نسبت به خودروهای دیفرانسیل جلو در کلاس تجاری دارند، اما مهندسان سایپا برای اصلاح این مشکل به فکر افتادند. آنچه سایپا برای وانت ۱۵۱ نیاز داشت افزایش گشتاور سر چرخهای جلو بود. مهندسین سایپا در این زمینه تنها ضریب دنده نهایی را از ۳.۷۷۸ به ۴.۳۷۵ ارتقا دادهاند. این ضریب در واقع برابر با ضریب دنده خروجی گیربکس ضرب در ضریب دیفرانسیل است که در نهایت تاثیر خود را روی تمامی دندها میگذارد، بنابراین با این تغییر مهم میتوان انتظار افزایش میزان گشتاور (عامل کشش) در سر چرخها را داشت.
سایپا ۱۵۱ فرزند پلتفرم X۱۰۰ سایپاست. از جمله تغییرات ایجادشده در این پلتفرم که در وانت ۱۵۱ نیز اعمال شده میتوان به لایه محافظ پشت موتور (فایرول)، تقویت ستونهای جانبی و درها اشاره کرد. با حذف نیمه انتهایی و طراحی اتاق بار، مهندسین طراح ۱۵۱ لایههای محافظی را برای بخشهای جانبی و عقب محفظه بار نیز در نظر گرفتهاند. این خودرو همچنین به زعم مسئولان سایپا اولین وانت داخلی است که میتواند آزمایشهای تصادف از روبهرو و بغل را با موفقیت پشت سر بگذارد. طراحی کابین همانند دیگر محصولات پروژه X۱۰۰ با قابلیت نصب دو کیسه هوا برای دو سرنشین انجام شده است. سیستم ترمز ABS نیز به صورت استاندارد روی این خودرو نصب خواهد شد. مطمئنا سیستم ترمز یک خودرو وانت با بیش از ۴۶۰ کیلوگرم بار باید با سیستم ترمز یک خودرو سواری با ۴ سرنشین متفاوت باشد تا بتوان از توقفی ایمن آسوده خاطر بود. مسئولان پروژه ۱۵۱ در سایپا به همین منظور تغییرات عمدهای را در دیسک، کالیپرها و بوستر ترمز به وجود آورده اند.
در تجربه سواری با یک وانت نمیتوان به دنبال هیجان بود. خودرو پیش روی ما از نظر ابعاد هیچ تفاوتی با نسخه سدان نکرده بود و به عنوان پروتوتایپ سری VP یا خودرویی برای انجام آزمایشها و دریافت مجوزهای لازم برای تولید بود.
در پایان یادآور می شویم که کشورهای عراق، سودان و سوریه نیز به عنوان اصلیترین مقاصد صادراتی سایپا ۱۵۱ در نظر گرفته شده اند.
انتهای پیام/
بی نظیره
2. پیکان باری
3. پیکان جوانان
همه این خودروها همه یکی بودند و فقط صدای اگزوزشان دل ما رو خوش میکرد.