گزارش مراسم روز شعر و ادب فارسی و گرامیداشت یاد استاد شهریار

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان  از ارومیه؛همایش نقش استاد شهریار در شعر و ادب فارسی و نکوداشت غزل سرای معاصر استاد علی محمدیان متخلص به مسافر امروز در محل سالن جلسات شرکت برق آذربایجان غربی برگزار شد.

رسم نکوداشت پیشکسوتان و بزرگان عرصه فرهنگ و ادب و هنر را چند سالی است حوزه هنری آذربایجان غربی مورد توجه و اهتمام قرار داده است.

تاکنون هفت برنامه نکوداشت با عنوان "گوروش" و دو نکوداشت در سطح استانی برای مرحوم استاد شامی و غلامرضا دانش افروز برگزار شده است.

مراسم نکوداشت استاد علی محمدیان نیز همزمان با همایش نقش استاد شهریار در شعر و ادب فارسی در ارومیه برگزار شد.

در این برنامه که با همکاری استانداری، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، حوزه هنری، بسیج هنرمندان، بنیاد نخبگان، بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان، بسیج هنرمندان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه برگزار شد، تنی چند از مدیران و شاعران سخنرانی کردند و اشعار خود را سرودند.

باید متولیان این برنامه را تحسین کرد که مجال و فرصت برگزاری این‌گونه برنامه‌ها را می‌دهند چرا که جامعه جوان نیازمند معرفی الگوهایی چندوجهی است تا بتوانند با آشنایی با آنان براساس تمایل و علاقه‌مندی خویش به سوی معرفت و حقیقت و راستی راه یابند و فرصتی است برای شناخت و معرفت این دُرّهای پنهان در صدف.

بزرگداشت شهریار؛ بزرگداشت ادبیات و هنر متعهد است

مصطفی قلیزاده علیار، شاعر، نویسنده و روزنامه نگار اجرای مراسم را برعهده داشت و گفت: بزرگداشت شهریار در واقع بزرگداشت ادبیات و هنر متعهد است.

مصطفی قلیزاده علیار افزود: احساسات سیال و اندیشمندانه استاد شهریار در اشعار عرفانی، طنز، اجتماعی، عاشقانه و مذهبی اش عیان است.

این شاعر و روزنامه نگار اضافه: شعر شهریار وسیع و عمیق است و روز به روز بیشتر موج می گیرد.

قلیزاده با بیان اینکه واقعیت های تاریخی ارومیه توسط شهریار روایت شده است، اضافه کرد: منظومه حیدربابایه سلام با صدای خود استاد شهریار که شهره آفاق است در سال 1349 در ارومیه ضبط شده است که سومین سفر شهریار به ارومیه بوده و فرزندش آقای سید هادی بهجت هم حضور داشته که ده ساله بوده و همراه پدر آمده بود.

به گفته این نویسنده در این اثر صوتی حیدربابا با صدای استاد شهریار چهار امتیاز است، اول متن حیدربابا، دوم صدای شهریار، سوم لحن شهریار و چهارم لهجه خاص در ساختار زبان محلی حیدربابا که در متن چاپی این امتیازات وجود ندارد و معتبرترین نسخه حیدرباباست.

وی در خصوص استاد علی محمدیان نیز گفت: حساسیت غزل، زبان و عالم غزل در شعر محمدیان موج می زند.

قلیزاده تصریح کرد: شاعر معاصر غزلسرای ارومیه استاد علی محمدیان «مسافر» را می توان از شاعران احیاگر روح لطیف غزل با گرایش عرفان در شعر فارسی برشمرد.

 وی گفت: علی محمدیان روحیه تغزلی را در اشعارش با چاشنی عرفانی و عاطفی و اجتماعی و اخلاقی منتشر می کند، زبان شعرش سنتی اما دلنشین است، او وارث شاعران متقدم و معاصر در تغزل و غزلسرایی است و در ارومیه و کشور جایگاهی برای خود دارد.

شهریار حلقه اتصال ایرانیان از هر تبار و قومی است

یگر سخنران این همایش مشاور استاندار آذربایجان غربی بود، هوشنگ عطاپور با بیان سخنانی شهریار را حلقه اتصال ایرانیان از هر تبار و قومی عنوان کرد و افزود: اشعار شهریار توسط شعرای ترک، کرد و فارسی زبان ترجمه شده است بنابراین شهریار حلقه اتصال اقوام ایرانی است.

وی با بیان اینکه شهریار شاعری فراملی است و نمی شود به شهر، دیار یا کشور خاصی محدود کرد، تصریح کرد: شهریار و اشعارش مرزها را درنوردیده و یکی از افتخارات ایران معاصر در سطح دنیاست.

به گفته مشاور استاندار آذربایجان غربی با زمینه سازی هایی که در دوره تدبیر و امید صورت گرفت انجمن مفاخر در استان فعالیت خود را آغاز کرد و بنیاد فرهنگ هنر و ادب آذربایجان تاسیس شد تا نهادهای فرهنگی در خدمت اصحاب فکر و اندیشه قرار گیرند و از زحمات بانیان، نویسندگان، شعرا و همه کسانی که در تاریخ فرهنگ و هنر و ادبیات این مرز و بوم نقش داشتند تقدیر و تجلیل شود.

وی اضافه کرد: در استان همایش ها و نکوداشتهای خوبی برگزار شده است و امیدواریم چراغ فرهنگ و ادب در استان شعله ور تر شود.

عطاپور یادآور شد: هر سال همزمان با 27 شهریورماه روز درگذشت این شاعر شهیر، منتقدین و طرفداران شهریار بحث های زیادی را مطرح می کنند مبنی بر اینکه چرا روز شعر و ادب فارسی به نام شهریار نامگذاری شده است، در دفاع از این روز باید گفت چرا شخصی چون شهریار که هم ایرانیست و هم به دو زبان فارسی و آذری به این شیوایی سخن گفته و شعر سروده است، انتخاب نمی شد.

مشاور استاندار آذربایجان غربی تصریح کرد: اشعار شهریار ورد زبان ها و ابیاتش ضرب المثل هست لذا باید روز شعر و ادب فارسی به نام وی ثبت می شد.

وی اظهار کرد: ایران کشوری چندفرهنگی و چندقومی است و اقوام در طول تاریخ در کنار هم زندگی کردند، به خلق ادبی اقدام کردند و شعرای ما از نظامی گرفته تا خاقانی، قطران، همام، طرزی افشار و ... به زبان فاخر فارسی خدمت کردند، حال شهریار شاعری است که هم به زبان فارسی و هم ترکی آذربایجانی خدمت کرده است.

عطاپور در خصوص استاد علی محمدیان نیز گفت: وی به ویژه در حوزه غزل ادامه دهنده راه استاد شهریار هستند چه بسا در غزلسرایی تحت تاثیر شهریار نیز بودند.

وی تصریح کرد: محمدیان در کنار ادبیات، آشنایی و تسلط ادبی مداح اهل بیت و هنرمند هم هستند و آثار ماندگاری را در معماری آذربایجان غربی دارند.

مشاور استاندار اذعان کرد: آذربایجان غربی مینیاتوری از ایران است که اقوام، ادیان و ومذاهب مختلف در کنار هم زندگی مسالمت آمیزی داشته اند و به نوعی شانیت مراسم هم از این نظر خیلی مهم است که از شاعران مختلف نقاط کشور تجلیل می شود.

بازگشت ادبی، زبان و شعر ادبیات فارسی را نجات داد

سخنران دیگر مراسم شاعر طنزپرداز کشور و آذربایجان غربی بود. سعید سلیمان پور، متولد سال 1351 استاد دانشگاه و مسئول دفتر طنز حوزه هنری استان است. تاکنون دو جلد از مجموعه اشعار طنز وی به نام های "خنده های فالش" و "واژه در دست تعمیر" منتشر شده است. او در این همایش گفت: بازگشت ادبی، زبان و شعر ادبیات فارسی را نجات داد.

سلیمان پور به تشریح ویژگی های فرهنگ و ادبیات ایران پرداخت و از نقش و جایگاه شعر و ادبیات در بین مردم و به ویژه فرهیختگان سخن گفت و زبان فارسی را زبان شعر و ابراز ظرایف روحی عنوان کرد.

وی با اشاره دوره بازگشت ادبی افزود: بازگشتِ ادبی، دوره ای در تاریخ ادبیات ایران از نیمه دوم قرن دوازدهم تا پیدایش ادبیات مشروطه در اوایل قرن چهاردهم. درباره آغاز و آغازکنندگان ادبیات این دوره میان صاحبنظران تقریباً اتفاق نظر هست، اما درباره ماهیت این دوره ادبی و نامها و صفتهایی که بدان داده شده و تقسیم آن به دوره های فرعی تر و پایان و هدف آن اختلاف نظر بسیار و آراء گاه حتی به کلی متعارض است.

این شاعر طنزپرداز اضافه کرد: در نیمه قرن دوازدهم حرکت تازه ای در شعر فارسی آغاز شد و تنی چند از شاعران به فکر پیروی از اسلوب های کهن شعر فارسی، سبک خراسانی و سبک عراقی افتادند و این طرز را در شعر «طرز قدما» خواندند.

وی افزود: بعد از دوران صفویه شاعران به فقر مضمون دچار شدند، شاعری به حد نازل رسید و زبان در شعر به سمت انحطاط سوق پیدا کرد.

سلیمان پور تصریح کرد: بازگشت ادبی جواب منطقی برای نجات شعر فارسی بود و زبان و شعر ادبیات فارسی را به تنظیمات قدیمی برد و زبان را نجات داد.

وی گفت: در این دوره شاعرانی که شعر می سرودند ناگزیر از این بودند که ادبیات فارسی را یک دوره مطالعه و تحلیل کنند تا درست پیاده کنند.

این شاعر طنزپرداز با بیان اینکه مهم ترین شاخص شهریار جسارت ادبی به دلیل نبوغ ادبی وی است، افزود: سبک شعر استاد شهریار صرف عراقی نبود و اینکه گفته شود از حافظ تقلید کرده بلکه در شعر عراقی به مرحله ای رسید ومواردی اضافه کرد که در حافظ نبود.

وی در دفاع از سبک شعر استاد علی محمدیان ادامه داد: این حرکت امروز هم ادامه یافته است و شعر استاد محمدیان را نمی توانیم بگوییم از زبان قدماست، بلکه زبان عامدانه است.

سلیمان پور متذکر شد: متاسفانه در زمان حاضر نیز در شعر فارسی با انحطاط زبانی روبرو هستیم به طوری که در غزل های معاصر غلط های دستوری و ناهماهنگی افعال وجود دارد.

وی خطاب به شاعران جوان گفت اول باید زبان و ظرافت ها را آموخت بعد شعر سرود.

شهريار تاثيرگذارترين شاعر قرن بيستم در كشور است

میهمان ویژه همایش نقش استاد شهریار در شعر و ادب فارسی و نکوداشت غزل سرای معاصر استاد علی محمدیان، استاد جمشيد عليزاده تبریزی بود.

این پژوهشگر و شهريار شناس، از شاعران و ادیبان برجسته کشوری است که علاوه بر شعر در حوزه شهریارشناسی و خاقانی شناسی آثاری مفید و منحصر به فرد ارائه کرده و بیش از 10 جلد کتاب در موضوع شعر و زندگی استاد شهریار تالیف کرده است از جمله کتاب "به همین سادگی و زیبایی" جزو کتب منبع و مرجع در زندگی و شعر شهریار است.

وی در سخنانی گفت: استاد شهريار بزرگترين و تاثيرگذارترين شاعر قرن بيستم در كشور است.

این پژوهشگر و شهريار شناس اظهار داشت: اگر شاهكارهاي ادبي بلامنازع تمام شاعران قرن بيستم ايران را جمع آوري كنيم، بي‌شك سهم شهريار بيشتر از همه خواهد بود.

 علیزاده با بیان اینکه هر شاعری را تنها شاهکارهایش در حافظه تاریخی یک ملت نگه می دارد، افزود: تنوع و تعدد اشعار استاد شهريار در هر دوره از زمان به حدي است كه هيچ شاعري، ياراي برابري با وي را ندارد.

پژوهشگر و شهريارشناس اضافه کرد: اگر بنا باشد شاهکارهای شهریار را در حوزه غزل، منظومه های رمانتیک و قالب های متنوع انتخاب کنیم به یقین مجموعه شاهکارهای منتخب شهریار حجمی بیش از مجموعه شاعران قرن 20 خواهد بود.

علیزاده با تاکید بر اینکه 27 شهریور، سالروز درگذشت شهریار در تقویم رسمی کشور به عنوان بزرگداشت روز شعر و ادب فارسی نامگذاری شده است، گفت: این موضوع مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و همیشگی است و در عین اینکه ایرانیان قدردان همه شاعران و ادیبان تاریخ ادبیات خود هستند.

پژوهشگر و شهريار شناس با بیان اینکه از امسال قرار است مراسم روز ملی شعر و ادب در تبریز و آذربایجان برگزار شود، ادامه داد: پشت سر این اندیشه توطئه ای خطرناک وجود دارد، ایران فقط آذربایجان نیست و شهریار متعلق به همه اقوام است.

وی افزود: این تصمیم تبعات چالش برانگیزی خواهد داشت و امیدوارم نمایندگان مجلس مردم شمال غرب کشور با این مسئله به طور جدی مقابله کنند تا با مرکزیت تهران، تبریز، ارومیه و زنجان برگزار شود.

علیزاده با بیان اینکه هنر چیزی جز بازتاب تجربه ها و عواطف شخصی هنرمند نمی تواند باشد، تصریح کرد: هنر تنها جایی است که بیانگر عواطف شخصی است و شهریار نیز شاعر خودی های خود و یکی از معدود شاعران کل تاریخ ادبیات ایران است که بخش اعظم شعری را که به زبان ترکی و فارسی سروده، زیسته است یعنی شعر آئینه حالات روحی و تجربه های فردی اوست.

این پژوهشگر و شهريار شناس متذکر شد: اینکه شهرت عمده شهریار در بین توده مردم غزل سرایی است ظلم فاحشی در حق این شاعر شهیر است اما اگر بخواهیم به همین غزل توجه کنیم و ببینیم چه اتفاقی در غزل شهریار افتاده با اطمینان می شود گفت که شهریار حداقل 100 غزل شهریارانه دارد که قابل اشتباه با هیچ یک از شعر چهار نوع غزل فارسی سعدی حافظ مولانا و مجموعه سبک هندی نیست و ما نمی توانیم شعرهایی که مهر و امضای شهریار را دارد و منشا تحولی در ادب فارسی به شمار می آیند در دیوان حافظ یا سایر دیوان ها قرار دهیم.

وی گفت: شهریار در این غزل ها که حداقل می توان 100 نمونه درخشان را انتخاب کرد، در مقابل درخشانترین غزل های سعدی حافظ و مولانا و سبک هندی قرار داد.

علیزاده گفت: تجليل از مقام استاد شهريار، تجليل از شعور و معرفت او و قدرداني از ميراث گرانقدري است كه براي ما به ارمغان گذاشته است.

از جمله برنامه های جنبی این همایش رونمایی از آثار اهدایی استاد شهریار در ارومیه رونمایی بود که مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان غربی در توضیحاتی گفت: وسایل شخصی استاد شهریار اعم از قفسه کتاب چوبی و شیشه ای، قالیچه ای متعلق به کمال الملک، کتاب های چاپ سنگی، کتاب های چاپی اعم از خطی و سربی، دفترچه اشعار و دست نوشته های استاد شهریار در اوراق متفرقه از اقلامی است که توسط یکی از نزدیکان استاد شهریار هبه شده است.

حجت الاسلام والمسلمین محمدباقر کریمی اظهار کرد: دفتر شعر "علی ای همای رحمت" با دست خط و امضای استاد شهریار تحویل اداره کل ارشاد استان شده است.

 وی افزود: این آثار به کتابخانه مرکزی ارومیه انتقال داده شده و بعد از نگهداری و طی مراحل خاص به میکروفیلم تبدیل و سم زدایی شده که قابل دسترسی علاقمندان، محققان و اندیشمندان است.

کریمی گفت: سرزمین ایران در تمام اعصار، مهد پرورش و بالندگی شاعران و عارفان بسیاری بوده است، در این میان آذربایجان سرزمینی پرآوازه در عرصه فرهنگ و ادب است که ستارگان ماندگاری در ادبیات در خود جای داده و جلوه‌گری می‌کند.

وی اظهار داشت: بسیاری از افراد تلاش دارند تا کاری ماندگار انجام دهند و در این بین کسانی که اموال خود را هبه می‌کنند در راستای رشد و تعالی فرهنگ گام برمی دارند.

سیدمحمدحسین بهجت‌تبریزی در سال ۱۲۸۵ هجری شمسی در روستای زیبای «خوشکناب» آذربایجان متولد شده است.

وی در خانواده‌ای متدین، کریم الطبع و اهل فضل پا بر عرصه وجود نهاد. پدرش حاجی میرآقای خوشکنابی از وکلای مبرز و فاضل و عارف روزگار خود بود که به سبب حسن کتابتش به عنوان خوشنویسی توانا مشهور حدود خود گشته بود.

شهریار دوران کودکی را به علت شیوع بیماری در روستاهای قایش قورشاق و خشگناب بستان‌آباد سپری کرد. پس از پایان سیکل (راهنمایی) در تبریز، در سال ۱۳۰۰ برای ادامه تحصیل از تبریز عازم تهران شد و در مدرسه دارالفنون تا سال ۱۳۰۳ و پس از آن در رشته پزشکی ادامه تحصیل داد. حدود شش ماه پیش از گرفتن مدرک دکتری به‌علت شکست عشقی و ناراحتی خیال و پیش‌آمدهای دیگر ترک تحصیل کرد.

پس از سفری چهارساله به خراسان برای کار در ادارهٔ ثبت اسناد مشهد و نیشابور، شهریار به تهران بازگشت. او در سال ۱۳۱۵ در بانک کشاورزی استخدام و پس از مدتی به تبریز منتقل شد.

تجلیل از شاعر معاصر غزلسرای ارومیه، استاد علی محمدیان «مسافر» بود.

علی محمدیان متخلص به «مُسافِر» در سال 1313 در همدان چشم به دنیا گشود، تحصیلاتش را تا سیکل اول در زادگاهش ادامه داد، سپس به کار و آموزش کاشیکاری پرداخت، از جوانی به ورزش هم علاقمند بود و به ورزش زورخانه ای بیشتر تمایل داشت و سال ها هم از ورزشکاران فعال کشوری بود و بازنشسته این رشته است.

محمدیان از سال 1335 مقیم ارومیه شد و با شادروان «پوراندخت کربلایی عباسی» ازدواج کرد که حاصل این وصلت شش فرزند شد، دو سر و چهار دختر.

حکایت شعر و شاعری محمدیان به صورت جدی از دهه 1350 یعنی حدود چهل سالگی شروع می شود. گر چه او به گفته خودش از کودکی به شعرخوانی و مطالعه دواوین شعرا خیلی علاقمند بوده و مطالعه هم می کرده و گاهی حتی با گفتن بیتی و ابیاتی طبع آزمایی می کرده، اما علاقمندیاش به استاد شهریار و مطالعه دیوان ایشان و تاثیر زبان معاصر شهریار در روحیه اش، باعث شد به تدریج و مستمر به سرودن غزل روی آورد.

حاصل کار محمدیان در چهار دهه شاعری نزدیک به چهار صد غزل و چند شعر دیگر در قالب های مختلف است و تاکنون فقط یک مجموعه شعر ایشان به نام «سفینه عشق» از سوی انتشارات یاز در ارومیه منتشر شده و یک مجموعه هم حاضر و آماده چاپ است.

وی در دهه هفتاد دو سال مسئول انجمن ادبی ارومیه بوده است و در اکثر همایش ها و جشنواره های شعر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس حضور داشته و هنوز هم با گذشت بیش از هشتاد سال سن، سعی می کند حضور یابد. اشعار او در بیان حماسه جادان شهدا و رزمندگان در دوره دفاع مقدس و اشعار آیینی وی ز میراث ماندگار شعر معاصر کشورمان محسوب می شود.

استاد علی محمدیان انسانی متواضع و از عمق دل معتقد به اخلاق انسانی و دلداده محبت اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) است که سرمایه ماندگار اوست، این است که او خودش و شعرش امروز در بین شاعران جوانی که همچون نوادگان او هستند، بسیار محبوب است و دوستش می دارند.

استاد علی محمدیان نیز در سخنانی کوتاه با تشکر از متولیان برگزاری این همایش چند قطعه از اشعار خود را سرود.

این برنامه با شعرخوانی چند شاعر  و اهدای لوح سپاس، تابلوهای مختلف و ... با گرفتن عکس‌های یادگاری در خاطره‌ها ماندگار شد کلیپی از زندگی و آثار استاد شهریار و علی محمدیان پخش شد.

انتهای پیام/ب

مراسم روز شعر و ادب فارسی و گرامیداشت یاد استاد شهریار