نسخه نویافته «ادویه مفرده» رونمایی شد

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ مراسم رونمایی از نسخه نویافته و منحصر «اادویه مفرده» تألیف ابوبکر حامد بن سمجون، صبح امروز در مرکز همایش‌های کتابخانه ملی با حضور اشرف بروجردی رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد.

 در این مراسم اشرف بروجردی رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی با اشاره به اینکه مرکز اسناد و کتابخانه ملی مرجعی برای دانشمندانی است که همچنان با مطالعات خود دنبال کشف حقیقت هستند، گفت: طبعا اندیشه بر دانش بشری می‌افزایند. اگر به دانش بشری نگاه کنیم ترجیح دادم به داستان حضرت آدم استناد کنم. خداوند به ملائکه خود دستور می‌دهد دانسته های خود را عرضه کنتد. داستان روشن است وقتی خداوند آدم را خلق می‌کند، ظرفیت وجودی او را به گونه‌ای می‌آفریند که قابلیت درک بشری را دارد. خداوند در جواب ملائکه که گفته بودند چرا موجودی را خلق می‌کنی که در زمین فساد می‌کند می‌گوید من چیزی را می‌دانم که شما نمی‌دانید و آن درک حقیقت جهان هستی است.

وی افزود: درک حقیقت جهان هستی جز با اندیشه بشری قابل فهم نیست. این اندیشه انسان است که می‌تواند آن قدر گسترده باشد که همه حقیقت را بفهمد شاید ما در روایات و باورهای دینی‌مان داریم که پیامبر می‌گوید من شهر علمم و علی دروازه آن شهر است. اگر کسی می‌خواهد به شهر علم وارد شود، لازمه‌اش این است که باید از دروازه وارد شود. ذات انسان فیزیک انسان به تنهایی نیست. آنچه هست بخش کوچکی از حقایق جهان و دیگر دانسته‌های بشری است.

رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی با اشاره به ابن سمجون بیان کرد: برای گرامیداشت مقام دانشمندی گرد آمدیم که برای توسعه دانش بشری تلاش فراوانی کرده است. این دانسته‌ها امروز مفقود است. مگر آنچه که بعد از سال‌ها تلاش در معاونت کتابخانه توانستند به آن دست پیدا کنند. کتاب «ادویه من مفرده» رسالتش این است که این‌ها را در معرض دید و درک همه انسان‌ها قرار دهد. کتابخانه ملی آمادگی دارد شرایطی را ایجاد کند که صاحبان اندیشه در این مکان با هم مباحثه کنند.

در ادامه مراسم، علی اوجبی مدیر اداره کل کتب خطی و نادر با اشاره به عمر هشتاد ساله کتابخانه ملی گفت هشتاد سال پیش، نهاد کتابخانه ملی تاسیس شد. افراد زیادی در این مدت خدمت کردند تا گنجینه‌ای را که الان در اختیار ماست در اختیار داشته باشیم. الان نزدیک به 40 هزار نسخه خطی در کتابخانه ملی داریم. برخی از آنها در جهان اسلام کم‌نظیر و برخی بی‌نظیر است. در دوره جدید مدیریت کتابخانه، بحث تهیه نسخه خطی شتاب بیشتری گرفت.در حال حاضر ما منتظر نسخه خطی نمی‌مانیم بلکه سراغ مجموعه‌داران می‌رویم تا نسخه‌های خطی را به کتابخانه بیاوریم.

وی افزود: اکنون دوره‌های آموزشی تاثیرگذاری، در کتابخانه ملی در زمینه فهرست‌نویسی و تصحیح نسخه‌های خطی برگزار نمی‌شود. بزرگانی مانند استاد حائری هم که دیگر در میان ما نیست. وی با اینکه می‌توانست در زمینه اجتهاد فعالیت کند، به سراغ فهرست‌نویسی آمد. بنابراین این دو مقوله فهرست‌نویسی و تصحیح نسخ خطی بسیار مهم است. در هر دو حوزه تعداد کمی هستند که نسخه خطی‌ای را که امروز رونمایی می‌شود، بتوانند تصحیح کنند. آموزش جدی و هوشمندانه مصححان و فهرست نویسان ضروری است.

اوجبی با اشاره به لزوم پرداختن به تصحیح و فهرست نویسی اظهار داشت: شاید چون نسخه خطی فروش چندانی ندارد ناشران رغبتی به چاپ آن ندارند. آنچه که مهم است چاپی است که به آن افتخار کنیم نه ریستوگرافی‌هایی که برخی ناشران به آن دامن می‌زنند.

نجفقلی حبیبی استاد دانشگاه درباره کتاب ادویه مفرده گفت: ابن سمجون دقیقا با ابن سینا معاصر است. این نویسنده کوشش کرده است نظر اطبا را عینا نقل کند. در این کتاب درباره کلیات بحث می‌کند. خواص کلی و جزئی داروها را می‌گوید. داروها را تعریف می‌کند. او تمام اصطلاحات پزشکی را در ابتدای کتاب مفرده می‌گوید.

وی افزود : ابن سمجون در این کتاب به خواص داروها و بیان نکاتی برای حفظ آنها می‌پردازد. وی بسیار دقیق است و فقط به آنچه در کتاب‌ها آمده است، اعتماد نمی‌کند و خودش نیز به بررسی می‌پردازد.

 در ادامه این مراسم، محمدحسین حکیم، پژوهشگر و نسخه‌شناس درباره نسخه ادویه مفرده گفت: در این که بخش عمده مفقوده کتاب ادویه مفرده با این نسخه کشف شده است، شکی نیست. در این بخش ابن سمجون بیشتر دقت کرده است هر چه به انتهای کتاب می‌رسیم این دقت کمتر می‌شود. در مجموع این نسخه 425 مدخل در 331 ورق دارد. این نسخه به قرن هفتم مربوط است. تنها یک نسخه قدیمی‌تر از این نسخه را سراغ داریم.

وی افزود: ابن سمجون در کتاب ادویه مفرده کلمات دشوار را حرکت‌گذاری کرده است. نسخه علاوه بر عدد با حروف ابجد شماره‌گذاری شده است. در پایان نسخه نوشته شده کتاب تمام شده است. در حالی که این مطلب در نسخه بریتانیا کتاب آمده است. این نشان می‌دهد بعدها کاتبان به دو گونه کتاب را نوشتند. کتاب یک نسخه پنج جلدی و یک نسخه هفت جلدی دارد. کتاب ما، نسخه پنج جلدی کتاب است.

در پایان مراسم از نسخه خطی کتاب ادویه مفرده رونمایی شد.

خانواده اخوان مدرسی نسخه ادویه مفرده را به کتابخانه ملی اهدا کردند.

انتهای پیام/