از امنیت تا احساس امنیت

ایرانی ها چقدر احساس آرامش می کنند؟

«احساس امنیت از خود امنیت مهمتر است.» این جمله یکی از تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری است. احساس امنیت در کشور به امنیت در محل کار، امنیت جانی که معطوف به کوچه و خیابان های شهر می شود، امنیت روانی که از ناشی از عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه است.

ایرانی ها چقدر احساس آرامش می کنند؟
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛ زورگیری، سرقت، تجاوز، آدم ربایی، قتل، اسیدپاشی، بمبگذاری و به تطور کلی اقدامات تروریستی از جمله موارد امنیتی هستند که نیروهای انتظامی و نظامی وظیفه کنترل و کاهش آن را در یک جامعه به عهده دارند. در این بین احساس امنیت تنها به جامعه معطوف نمی شود و در خانه و خانواده و محل کار و در بسترهای کوچک تر نیز وجود احساس امنیت اهمیت دارد. به گفته پلیس در حال حاضر امنیت کشور به 90 درصد رسیده است. حال باید دید آیا احساس امنیت نیز در میان مردم به اندازه امنیت موجود در جامعه نمره قابل قبولی دارد یا خیر؟
 
 
احساس امنیت در ایران مطلوب نیست
به طور کلی زمانی که حرف از امنیت به میان می‌آید چشم‌ها به سمت نیروی انتظامی معطوف می‌شود؛ چرا که به عقیده بسیاری از افراد پلیس وظیفه برقراری امنیت را در کشور به عهده دارد. اما در این میان توجه به افزایش «احساس امنیت» در یک جامعه بسیار مهمتر از امنیت در جامعه است.

سردار محمدیان، رئیس پلیس تهران بزرگ در برنامه"تیتر امشب" که از شبکه خبر صدا و سیما پخش شد، گفته بود: «در سال 94 و 95 بیش از 90 درصد قتل ها کشف شده است که میزان کشفیات قتل مربوط به این دو سال 80 درصد و حدود 12 درصد مربوط به سال های پیش از آن است». وی در ادامه در مقایسه ای کشف قتل در کشورهای اروپایی را حدود 50 درصد عنوان کرد.
رئیس پلیس آگاهی تهران گفته بود: «احساس امنیت در ایران مطلوب نیست و این به دلیل نشان داده نشدن توانمندی واقعی پلیس و اطلاع رسانی ناکافی است.» وی یکی از راهکارهای افزایش احساس امنیت در بین مردم کوتاه کردن فاصله زمانی وقوع جرم با کشف آن است.»

این در حالی است که به گفته پلیس رضایت‌مندی مردم از عملکرد پلیس در سال 94 از 63 درصد به 80 درصد در سال 95 رسیده است.
 
 
آیا احساس امنیت می کنید؟
این تنها بخشی از امنیت کشور است که پلیس توان برقراری آن را دارد و براساس شواهد و آمارها توانسته رضایت هموطنان را جلب کند. با این حال بسیاری از موارد وجود دارد که اشخاص در آن ها احساس امنیت نمی کنند. در نظرسنجی که درمنصفانه مجازی انجام داده ایم، میزان احساس امنیت افراد را در جامعه جویای شدیم.

در این نظرسنجی که بیش از 250 کاربر فضای مجازی در آن شرکت کرده‌اند، تعداد زیادی از افراد در پاسخ به این سوال که میزان «احساس امنیت» شما در کشور چه قدر است؟ از میان گزینه‌های، زیاد، متوسط، کم و اصلاً به گزینه کم رای داده‌اند. براساس این نظرسنجی 13درصد شرکت کنندگان احساس امنیت خود در کشور را زیاد، 29درصد متوسط و بالغ بر 40درصد نیز احساس امنیت را کم می‌دانند. این در حالی است که 18 درصد شرکت کنندگان در این نظر سنجی گزینه اصلاً(هیچ احساس امنیتی نمی‌کنم) را انتخاب کردند.

تعداد زیادی از این افراد به بمب‌گذاری در کشور اشاره کردند و از این بابت که می‌توانند با آرامش و خیال راحت در خیابان‌های کشور عبور و مرور کنند و اتفاق تروریستی در کنار آن‌ها رخ نمی‌دهد، ابزار خرسندی کردند. تعدادی از افراد نیز از امن نبودن برخی از مناطق پایتخت در ساعتی از شب اشاره و از زورگیری و سرقت در برخی مناطق ابزار نگرانی کردند.

یک کاربر با نام «رضا» موضوع امنیت را مقوله فرهنگی عنوان می کند و می‌نویسد: «از نظر من همین که مثل کشور های دیگر هر دقیقه انتظار صدای انفجار و تیراندازی در خیابان ها را نداریم، خودش به تنهایی بسیار مهم است. هر چند به عقیده من مقوله سرقت، زورگیری و مزاحمت بیشتر موضوعی فرهنگی است تا امنیتی.»

هرچند تعداد زیادی حضور پر رنگ پلیس در خیابان‌‌ها شهرها را موجب افزایش امنیت می‌دانند اما به گفته آن‌ها تعداد زیاد نیروی پلیس در این محل ها موجب شده است تا احساس امنیت کمتری داشته باشند. از موارد دیگری که کاربران به آن اشاره کردند سرقت هایی است که توسط موتورسیکلت‌ها در معابر پیاده و خیابان‌ها صورت می‌گیرد، . به گفته این کاربران با صدای شنیدن حرکت یک موتورسیکلت، تلفن همراه خود را محکم‌تر گرفته و یا کیف، کوله پشتی یا وسیله در دست خود را با احتیاط بیشتر نزد خود نگه می‌دارند.
 
 
یک کاربر با نام «فرزاد» در ارتباط با احساس امنیت می نویسد: «امنیت که فقط دزدی و قتل نیست، من اصلا نمی دانم فردا صبح که به محل کارم می روم حکم اخراجم روی میز نباشد. همین موضوع برای من عدم آرامش و عدم امنیت شغلی است. مطمئناً در چنین فضایی نمی توانم احساس امنیت کنم. به عقیده من یکی از موجبات برهم زدن احساس امنیت روابط باطل میان کارفرما و کارگر است.»

بسیاری از کاربرها نیز از مشکلات اقتصادی مانند تورم و رکورد در جامعه که موجب به خطر افتادن کار آن ها می شود و مشکلات اجتماعی مانند حاشیه نشینی، فقر، آلودگی و ... را عامل برهم زدن آرامش خود و در نتیجه احساس خطر امنیتی در زندگی خود عنوان کردند.
 
 
وجود رسانه های نوظهور تشدیدگر نا امنی
مصطفی آب روشن، جامعه شناس در این باره به «ابتکار» می گوید: «نیاز به امنیت و احساس امنیت یکی از پیش نیازهای اصلی در زندگی بشر است. در واقع این دو مفهوم، دو روی یک سکه اند و عوامل مختلفی در این پدیده دخیل است. بدیهی است که هیچ عاملی برای توسعه اجتماعی و پیشرفت یک جامعه مهمتر از امنیت و آرامش در جامعه نیست زیرا در بستر اجتماعی است که استعدادهای فردی و اجتماعی شکوفا می شود.»

وی می افزاید: «جامعه ما به ویژه در کلان شهرها از گروهها، اقوام و طبقات مختلف اجتماعی تشکیل شده اند که این ناهمگونی فرهنگی بطور آشکاری به بی‌ثباتی و ناامنی و بروز انواع کجروی و یا آسیب‌های اجتماعی دامن زده است.»

آب روشن امنیت را مفهومی عینی و احساس امنیت امری ذهنی و احساسی می داند و می گوید: «به عبارتی این امکان وجود دارد که در یک جامعه امنیت وجود داشته باشد اما با بازنمایی نادرست از وضعیت جامعه، مشاهده می‌کنیم که احساس امنیت در مردم وجود ندارد که این وضعیت ذهنی بطور بالقوه می تواند جامعه را بسوی هرج و مرج و نابسامانی های اجتماعی سوق دهد.» عضو کار گروه مسائل و آسیب‌های اجتماعی ایران می افزاید: «امنیت اجتماعی مفهومی چند بعدی است که بایستی در کلیتی تام و در کنار سایر واقعیت‌های اجتماعی تعریف شود؛ به طور کلی امنیت اجتماعی یعنی مصون ماندن شهروندان از هر گونه فشارهای ناشی از ترس ، تهدید، اخراج، که مال، جان، اعتبار و ناموس افراد را تهدید می‌کند.»

این جامعه شناس احساس امنیت در جامعه را از خود امنیت با ارزش‌تر دانسته و گفت: «بنظر می‌رسد یکی از عواملی که احساس ناامنی در جامعه را تشدید و گسترش می‌دهد رسانه‌های نوظهوری هستند که بدون استناد به منابع معتبر به اخبار کذب و شایعات دامن می‌زنند و عوامل ناامنی را منتشر می کنند.»

وی می گوید: « بیشترین ناامنی که در میان افراد جامعه احساس می‌شود، نا امیدی جوانان از آینده و نبود اشتغال در جامعه است به عبارتی امنیت شغلی از عواملی است که احساس نا امنی را در جوانان به وجود آورده و توجیه‌گر انواع کجروی ها و نابسامانی های اجتماعی است.»
 
 
رابطه مستقیم عدم احساس امنیت با التهاب و اضطراب در جامعه
کوروش محمدی، جامعه شناس در تعریف خود از «امنیت» و «احساس امنیت» می گوید: «احساس امنیت با امنیت متفاوت است.الزاما! در یک جامعه امنیت تضمین کننده احساس امنیت نیست ولی می توان گفت در جامعه ای افزایش میزان احساس امنیت، امنیت را می تواند افزایش دهد. در نظر داشته باشید جامعه کنونی ایران جامعه امنی است. در مقایسه با کشورهای همسایه و حتی کشورهای جهان به خوبی می توان به این موضوع پی برد.»وی می گوید: «مرم ما با آرامش خاطر در تردد می کنند و نگران این موضوع نیستند که ممکن است هرلحظه برای آن ها مشکلی پیش بیاید. این امنیت اجتماعی به واسطه حضور نیروهای انتظامی در کشور به وقوع پیوسته و می توان گفت ایران امن است، اما باید پرسید احساسی امنیت در کشور نیز وجود دارد؟ عدم احساس امنیت رابطه مستقیمی با التهاب و اضطراب دارد. به طور مثال در زمانی که اسیدپاشی در اصفهان رخ داده بود، می‌توانستیم این التهاب و یک عدم احساس امنیت در میان مردم و علی الخصوص زنان احساس کنیم. توجه به این موضوع بسیار مهم است که اسیدپاشی تنها برای دو نفر رخ داد اما برجسته شدن این موضوع در میان مردم در ایجاد عدم احساس امنیت نقش به سزایی داشت.»

وی در ادامه رسانه ها را یکی از مهمترین عوامل ایجاد احساس امنیت در میان مردم می داند و می افزاید: «نباید اتفاقات در چاله ای از ابهامات خبری دفن شود. بلکه در کنار اطلاع رسانی موضوع شفاف سازی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است به عبارتی در کنار اعلام خبر می توان با شفاف سازی در مردم احساس امنیت را نیز کامل کرد.»
 
 
چرا از پلیس می ترسیم؟
با توجه به برخی نظرات کاربران فضای مجازی مبنی بر وجود ترس افراد از تعداد بالای نیروهای پلیس در خیابان‌ها، این جامعه شناس در پاسخ این موضوع را در فرهنگسازی ضعیف خانواده می داند و می گوید: «نگاه به پلیس در مناطق مختلف متفاوت است به عبارتی در فرهنگ افراد این نگاه به بخش های مختلفی تقسیم می شود. ما در معرفی پلیس به جامعه سرمایه گذاری فرهنگی زیادی نکرده ایم. به طور مثال برای خواباندن یک کودک او را از آمدن پلیس می ترسانیم تا کودک را مجبور به خوابیدن کنیم. این نگاه تهدیدی در کودک می ماند و در آینده باعث ترس او از نیروی انتظامی می شود. در صورتی که پلیس باید موجب آرامش و تجلی آرامش در افراد یک جامعه شود.»

محمدی می افزاید: «حتی عدم اجرای صحیح قوانین نیز می تواند در جامعه عدم احساس امنیت را به وجود آورد. بسیاری از قوانین در کشور بر علیه کارگران و کارمندان است به این معنی که کارفرما با پراخت کمی جریمه می تواند کارمندش را بیکار کند. بسیاری از کارفرمایان با دور زدن بیمه و مالیات راهی را می پیمایند که موجب برهم زدن آرامش زیردستانشان می شود و متاسفانه قانون پیچیده نیز علیه کارگران و کارمندان است.

تمام این موارد در کنار خبر اختلاس های میلیاردی و حقوق های نجومی و بسیاری از تخلفات نوعی عدم احساس امنیت را در جامعه به وجود می آورد.» وی در پایان در پاسخ به این سوال که به میزان امنیت و احساس امنیت در کشور چه نمره ای می دهد، می گوید: «امنیت در کشور ما صد درصدی است و به عقیده من میزان احساس امنیت نیز به میزان بالایی رسیده است که می توانم آن را بیش از 50 درصد عنوان کنم.»
 
منبع: روزنامه ابتکار
 
انتهای پیام/
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار