جامعه روحانيت مبارز؛ تشكلی كه با انگيزه‌های دينی و سياسی شكل گرفت

هسته اوليه جامعه روحانيت مبارز چگونه شكل گرفت؟

با شکست قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲، به این موضوع پی برده شد که علت شکست، عدم وجود تشکیلاتی منسجم بوده‌ است. در سال ۱۳۵۶ به تاکید امام خمینی(ره) و حمایت "آيت‌الله مرتضی مطهری" نخستین هسته جامعهه روحانیت شکل گرفت و اساسنامه آن هم در سال ۱۳۵۷ تدوین شد.

وظايف جامعه روحانيت مبارز در سال‌های اوليه شكل‌گيري

برنامه‌ریزی راهپیمایی‌ها، سخنرانی در مساجد، تهیه شعار‌ها و هماهنگی و سازماندهی مبارزه ضد حکومت پهلوی عمدتاً بر عهده جامعه روحانیت مبارز بود در آذر ۱۳۵۸ به توصیه بنيانگذار انقلاب اسلامی اساسنامه جدیدی تنظیم و بسیاری از بندهای اساسنامه پیشین حذف شد و نام آن به «جامعه روحانیت مبارز تهران» تغییر یافت و البته آخرین تغییر در اساسنامه مربوط به ۲۹ مرداد ۱۳۷۵ بود که نام جامعه به «جامعه روحانیت مبارز استان تهران» تغییر یافت.

اقدامات مهم جامعه روحانيت مبارز

مهم‌ترین اقدام جامعه روحانیت مبارز مدیریت راهپیمایی میلیونی سرنوشت‌ساز تاسوعا و عاشورا و اربعين سال 1357 و تنظیم قطعنامه آن‌ها توسط اعضای موسس همچون شهیدان مطهری و بهشتی و نقش برآب كردن نقشه‌های جبهه ملی و نهضت آزادی برای به انحراف کشاندن انقلاب اسلامی و سازش با رژیم سلطنت مي‌توان مهمترين اقدامات اين تشكل روحانی نام برد.

نحوه فعاليت جامعه روحانيت مبارز در شمال و جنوب تهران

جامعه روحانیت مبارز در‌‌ همان ابتدای تأسیس در دو شاخه شمال و جنوب تهران فعالیت می‌کرد. جلسات روحانیت مبارز شمال تهران با حضور شهیدان باهنر، مفتح، شاه‌آبادی و نیز روحانیونی مثل موسوی اردبیلی و مصطفی ملکی در تجریش تشکیل می‌شد.

شاخه جنوب تهران روحانیت نیز در منزل شهید صادق اسلامی (از اعضای قدیمی هیئت‌های موتلفه اسلامی) برای صدور اعلامیه‌های این تشکل و هماهنگی اجتماعات، راهپیمایی‌ها و اعتصابات و امور دیگر و با محوریت آیت‌الله شهید محلاتی و آیت‌الله مهدوی کنی و حضور فعال بزرگانی مثل آیات موحدی کرمانی، عمید زنجانی و مرحوم سیدعبدالمجید ایروانی و حسن لاهوتی به صورت مرتب برگزار می‌شد.



انشعاب در جامعه روحانيت مبارز

پس از انقلاب سال ۱۳۵۷جامعه روحانیت مبارز به یکی از تشکل‌های سیاسی با نفوذ ایران تبدیل شد به طوری که کاندیداهای مورد حمایت این تشکل تا سال ۱۳۷۶ در شش دوره نخست انتخابات‌ ریاست‌جمهوری ایران پیروز شده بودند. در سال ۱۳۶۶ افزایش اختلافات درون‌گروهی باعث شد تا انشعابی تاریخ‌ساز در این تشکل انجام شود که تا سال‌ها صحنه سیاست ایران را تحت تاثیر خود قرار داد.

گروهی از اعضای جامعه روحانیت مبارز با اجازه و تایید امام خمینی(ره) از آن خارج شده و مجمع روحانیون مبارز را تاسیس کردند در نیمه دوم دهه ۱۳۶۰ روحانیت و روحانیون معرف دو جناح راست و چپ در عرصه سیاسی ایران بودند و سایر گروه‌های سیاسی فعال در داخل نظام متحد یکی از این دو به حساب مي‌آمدند.

موسسین و اعضای شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز در ابتدای انقلاب

آيت‌الله بهشتی، آيت‌الله مطهری، حجت‌الاسلام والمسلمين محمدجواد باهنر، آيت‌الله مهدوی‌کنی، حجت‌الاسلام والمسلمين محمدمهدی مفتح، آيت‌الله شاه‌آبادی، شهيد محلاتی، ملکی، خسروشاهی، عمید زنجانی، عرفانی، آیت‌الله محمدعلی موحدی‌ کرمانی، حجت‌الاسلام والمسلمين ناطق‌نوری، حجت‌الاسلام والمسلمين مهدی کروبی و موسوی خوئینی‌ها اعضای جامعه روحانيت مبارز بودند.

اهداف جامعهٔ روحانیت مبارز

سازماندهی روحانیت شیعه، رشد و اعتلاء آن، تحکیم مبانی انقلاب اسلامی و دفاع همه جانبه از دستاوردهای آن و تقویت نظام جمهوری اسلامی،  حمایت همه جانبه از اندیشه فرهنگی سیاسی حضرت امام (ره) و اصل مترقی ولایت فقیه، گسترش فضایل اخلاقی در جامعه اسلامی، ارشاد اقشار مختلف مردم و گروه‌های فعال سیاسی، اجتماعی از طریق تبیین وظایف شرعی، نظارت بر عملکرد مسئولین نظام و نقد دلسوزانه آنان در جهت تحقق اصل النصیحه لائمه المسلمین،  ارتباط با روحانیت سایر مذاهب اسلامی و همکاری با تمامی مراکز اسلامی در جهت تحقق اهداف دینی، تعامل مثبت و سازنده با ادیان الهی در جهت کاهش آلام جهانی و تحقق صلح و تأسیس موسسات عام‌المنعفه از جمله مهمترين اهداف جامعه روحانيت مبارز است.

ارکان جامعه روحانيت مبارز

هیأت موسس، شورای مرکزی، دبیرکل، هیأت اجرائی، هیأت داوران، شورای مناطق و اعضاء عمومی جامعه ازجمله اركان اين تشكل سياسی هستند كه اكنون آيت‌الله مهدوی كنی دبيركل و حجت‌الاسلام والمسلمين غلامرضا مصباحي‌مقدم سخنگوی جامعه روحانيت مبارز هستند.

اعضای فعلی جامعه روحانيت مبارز

آيت‌الله مهدوی كنی، آيت‌الله شبستری، حجج‌الاسلام سید محمدحسن ابوترابی‌فرد، مصطفی پورمحمدی، جعفر شجونی، سید ابوالحسن نواب، غلامرضا مصباحي‌مقدم، احمد سالك، سيدرضا تقوي، سيدرضا اكرمي، حسن ابراهيمی و... از جمله اعضای كنونی جامعه روحانيت مبارز هستند.



ابهام در عضويت برخی اعضای جامعه روحانيت مبارز

اما در كنار وجود اعضای شاخص جامعه، عضويت و حضور "حجت‌الاسلام والمسلمين علي‌اكبر ناطق‌نوري" و "حجت‌الاسلام والمسلمين حسن روحاني" در جلسات شورای مركزی جامعه روحانيت مبارز سال‌هاست كه در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

"حجت‌الاسلام والمسلمين حسن روحاني" از سال 1378 با تاسيس حزب اعتدال و توسعه از سوی برخی فعالان حزبی كه با مشورت با آيت‌الله هاشمی رفسنجانی و وی تشكيل شد، مشغول فعاليت‌های سياسی است كه بعد از انتخابات رياست‌جمهوری سال 1392 در ديدار با اعضای جامعه روحانيت مبار قول مساعد را برای حضور در جلسات شورای مركزی به آْنان داده بود.

بعداز دلخوري‌های ناطق‌نوری از اصولگرايان به دليل عدم حمايت اين جريان سياسی از وی بعد از اتهاماتی كه "محمود احمدي‌نژاد" در جريان انتخابات رياست‌جمهوری سال 1388 به فرزندانش وارد كرد ديگر اين روحانی در جلسات جامعه روحانيت مبارز شركت نكرده است.

فاصله گرفتن حجت‌الاسلام والمسلمین ناطق‌نوری از جامعه روحانیت مبارز در واقع به وقایع انتخابات ریاست‌جمهوری سال 88 بر می‌گردد. یک‌سال قبل از انتخابات، این عضو جامعه با ارائه طرح کاندیدای « وحدت ملی » سعی کرد که به انتخابات پیش‌رو وجهه‌ای ملی ببخشد. مساله‌ای که از سوی دولتمردان و هواداران آن روز دولت، مثبت ارزیابی نمی‌شد و رویارویی دولت نهم با این روحانی اصولگرا را علنی کرد. اما اوج این رویارویی پس از آن بود که بعضی از اعضای جامعه روحانیت ، پس از عدم اجماع در این جامعه ، سعی کردند "محمود احمدی‌نژاد" را کاندیدای این جامعه معرفی کنند. این چنین بود که ناطق‌نوری در 4 خرداد 88 با گلايه از انتساب مواضع شخصی برخی افراد به اکثريت اعضای اين جامعه گفت: با صراحت عرض مي‌کنم که جامعه روحانيت هيچ مصوبه‌ای در حمايت از هر يک از کانديداها نداشته و موضع ما در اين زمينه سکوت و دعوت به مشارکت حداکثری است.

در رسانه‌های خبری به اختصار جامعه روحانيت مبارز و جامعه مدرسين حوزه علميه قم را جامعتين مي‌نامند در حالی كه در اساس كار، چنين تشكلی در كشور وجود ندارد.

انتهای پيام/