دربرخی پرونده‌ها متهم به اصطلاح یافت نمی‌شود و در هیچ یک از مراحل رسیدگی به پرونده حضور نمی‌یابد كه طبق قانون، وقت رسیدگی با ذکر نوع اتهام در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار یا محلی درج می‌شود و دادگاه به صورت غیابی اقدام به رسیدگی کرده و رای مقتضی صادر می‌کند.

به گزارش خبرنگار حقوقي قضايي باشگاه خبرنگاران، ابتدا باید تاکید شود که در یک پرونده کیفری علاوه بر حقوق شاکی(بزه‌دیده) و جامعه، باید به حقوق متهم نیز توجه شود.

یکی از حقوق مسلم متهم، حق دفاع وی است که می‌تواند شخصاً در دادسرا و دادگاه حضور یافته و از خود دفاع کند یا همراه وکیل یا وکلای دادگستری (در امور کیفری هر چند وکیل که خود لازم بداند) حضور پيدا كند.

اما چنانچه متهم در صدد برآید که خود را از چنگال عدالت مصون نگاه دارد و با علم بر اینکه خود یا وکیل وي توان دفاع قانونی نخواهند داشت متواری شود، در این صورت در جهت حفظ و تامین حقوق بزه‌دیده و جامعه، قانونگذار رسیدگی غیابی را تجویز می‌کند، بدین نحو که متهم از طریق نشر آگهی به مرجع قضایی احضار می‌شود و در صورت عدم حضور و دفاع غیابی محکومیت می‌یابد.

 لیکن حق دفاع وی پس از استحضار از پرونده متشکله و رای صادره برای وی محفوظ است كه در این صورت می‌تواند از دادنامه صادره واخواهی کند و از این طریق حق متهم برای دفاع از خود با تجدید جلسه رسیدگی تامین می‌شود.

لازم به تاکید است که بنا به نص صریح ماده 180 قانون آیین دادرسی کیفری در حقوق‌الله، رسیدگی غیابی جایز نیست لیکن در حقوق الناس که افراد زیان دیده از جرم هستند بنا به تجویز صدور این ماده، اگر متهم در دسترس نبود و احضار و جلب وی مقدور نباشد، وقت رسیدگی با ذکر نوع اتهام در یکی از روزنامه‌های کثیر الانتشار یا محلی درج می‌شود و دادگاه به صورت غیابی اقدام به رسیدگی کرده و رای مقتضی صادر می‌کند.
 
دادسرا و دادگاه می‌تواند تا یافت شدن متهم، به صدور قرار یا رای اقدام کند و در صورت وجود ادله کافی به مجرمیت و محکومیت متهم غایب رای صادر کنند ولی باید در این موارد دقت لازم به عمل آورند که اولاً شاکی برای غافلگیرکردن و سلب امکان دفاع از متهم، با متواری اعلام کردن وی در صدد تحصیل حکم غیابی بر نیامده باشد و ثانیاً نه تنها برای صدور حکم محکومیت و حکم جلب، حتی برای احضار متهم نیز باید دلایل کافی وجود داشته باشد؛ چراكه بنا به اصل شرعی برائت مندرج در اصل 37 قانون اساسی و تمامی اسناد بین المللی مرتبط، اصل بر برائت و بی‌گناهی افراد است مگر اینکه با دلایل کافی خلاف آن ثابت شود.
 
در صورتی که حکم  از سوی دادگاه صادر شود و متهم در دسترس نباشد، چنانچه حکم محکومیت، جنبه مالی داشته باشد از قبیل رد مال، مصادره یا جزای نقدی و دسترسی به اموال محکوم علیه وجود داشته باشد، حکم اجرا می‌شود.

ولی در محکومیت‌های جسمانی از قبیل حبس، شلاق و ... اعمال مجازات منوط به دسترسی به محکوم علیه است كه لازم به ذکر است با تجهیز برخی سازمان‌ها و نهادهای دولتی از قبیل بانک‌ها و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و الزام آن‌ها به همکاری با مراجع قضایی برای اجرای احکام صادره، می‌توان قدم شایسته‌ای برای احقاق حقوق بزه‌دیدگان و اجرای عدالت برداشت.

 با این توضیح که در موارد زیادی محکوم علیه اموال غیرمنقول به نام خود یا وجوه نقد نزد بانک‌ها دارد ولی حاضر به اجرای حکم نیست و اجرای احکام دادگستری فقط در صورت معرفی اموال به صورت دقیق (ذکر شماره حساب و بانک مورد نظر یا ذکر پلاک ثبتی مال غیرمنقول متعلق به محکوم علیه) توسط شاکی، مبادرت به اجرای حکم می‌کنند و لیکن در موارد زیادی با وجود تمکن مالی محکوم علیه حکم بلا اجرا می‌ماند و چنانچه بانک مرکزی تمامی حساب‌ها و موجودی محکوم علیه را در تمامی شعب اعلام کند و سازمان ثبت، املاک ثبت شده را در اختیار اجرای احکام بگذارد، این راه پر پیچ و خم قدری هموار می‌شود.
 
با توجه به اصل اساسی شخصی بودن مسئولیت کیفری و مجازات که فقط خود شخص مسئولیت کیفری برای اعمال مجرمانه ارتکابی خود را دارد و مبنای عقلی و شرعی این قاعده «لا تزر وازره وزر اخری» کسی را نمی‌توان به خاطر ارتکاب عمل مجرمانه توسط دیگری مجازات کرد مگر در موارد خاصی که شخص، مسئولیت قانونی برای نگه‌داری از دیگری یا مسئولیت اعمال وی را به عهده داشته باشد یا اینکه از صغیر یا مجنونی به عنوان وسیله ارتکاب جرم استفاده کند یا دیگری را اجبار یا اکراه به ارتکاب جرم کند كه قانونگذار به این موارد توجه کرده و در قانون مجازات اسلامی 1392 این موارد را تصریح کرده است.
 
- حضور در دادگاه و دفاع در برابر اتهامات از حقوق متهم است.
- در محکومیت‌هایی مانند حبس، شلاق  حضور متهم اجباری است.
- اجرای احکام، با معرفی مال توسط شاکی پرونده حکم قطعی دادگاه را اجرا می‌کند.
- درپرونده‌های کیفری ، باید به حقوق متهم توجه شود.
- بنا به اصل شرعی برائت، اصل بر برائت، و بی‌گناهی افراد است.
- هیچ کس را نمی‌توان به خاطر ارتکاب عمل مجرمانه توسط دیگری، مجازات کرد.

انتهاي پيام/


برچسب ها: حقوقی ، قضایی ، حکم ، غیابی ، دادگاه
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۲۱
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
مکی ظهیری
۰۴:۴۶ ۲۳ تير ۱۳۹۹
۹ ماه باز داشت موقت مانده زندان سپیدار تکلیف بنده صاحب ۴ فرزند تعین کنید
Iran (Islamic Republic of)
امیر
۲۱:۴۷ ۰۲ ارديبهشت ۱۳۹۹
سلام
بنده مبلغ ۱۰ میلیون تومان به شخصی قرض دادم بعد از سه سال هنوز پرداخت نکرده،واز روی فیش بانکی شکایت کردم،وی توی هیچ جلسه دادگاه شرکت نکرد و من اجرائیه رو گرفتم.هم اکنون این شخص متواری است و من هیچ آدرسی ندارم.باید چکار کنم ممنون میشم راهنمایی کنید
Iran (Islamic Republic of)
احمد
۱۲:۰۹ ۲۴ تير ۱۳۹۸
سلا من برای بار اول به دلیل امتحانات نهایی که داشتم نتونستم به حضور قاضی برم و او برام حکم منع تقلید صادر کرده و الان یکماهه که قاضی مارا احضار نکرده دیروز من رفتم و نامه پزشک قانونی را بردم بر سر پرونده میخواستم ببینم چه میشه اخرش میخوام برم سر کار ......
Iran (Islamic Republic of)
م
۱۳:۳۷ ۲۸ مرداد ۱۳۹۷
ایا.میشود.کسی.که.ضامن.شده.به.جای.متهم.شلاق.زد
Iran (Islamic Republic of)
نازنین
۱۱:۱۸ ۱۴ تير ۱۳۹۷
سلام اگر کسی قرض داشته باشد یعنی برای مالی از او شکایت کرده باشن و فروش مال غیر ایا گوشی اورا ردیابی میکنند
Iran (Islamic Republic of)
نازنین
۱۱:۱۷ ۱۴ تير ۱۳۹۷
سلام اگر کسی قرض داشته باشد یعنی برای مالی از او شکایت کرده باشن و فروش مال غیر ایا گوشی اورا ردیابی میکنند
Iran (Islamic Republic of)
علی اکبرکرمی
۰۱:۰۹ ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
باسلام پسر من باوثیقه ازاد وقت دادگا نرفت باش حکم صادر شود الان بخواد بردادگاه عتراض بزانه ایا پسرمو بازداشت میکنند ممنون میشم منوراهنمایی کنید
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۰۳ ۱۴ دی ۱۳۹۶
ایا.میشود.کسی.که.ضامن.شده.به.جای.متهم.شلاق.زد
Iran (Islamic Republic of)
سهیل
۱۸:۴۲ ۰۲ دی ۱۳۹۶
با سلام ..اگر در دادگاهی مثل تجدید نظر پرونده درحال رسیدگی شخصی داشته باشد..در دادسرای دیگری مدیر دفتر سابقه قبلی را کنکاش و یافته و تهدید کند که تورا بخاطر سابقه در دادگاهی دیگر تحویل ماموران خواهم داد تا متهم در دادسرای دوم شرکت نکند حکم چیست؟
Iran (Islamic Republic of)
محسن
۲۱:۴۷ ۱۰ آبان ۱۳۹۶
کسی که اعسار زده ولی در جلسه رسیدگی حاضر نمیشود حکمش چیست
Iran (Islamic Republic of)
احمد
۲۲:۴۳ ۲۴ مهر ۱۳۹۶
ایا وثیقه گزار ک ضامن متهم شده در شعبه بازپرسی یا دادیار...میتواند قبل از صدور حکم وثیقه خود را ازاد کند با دلایل اینکه متهم قصد دارد متواری شود و در دسترس نباشد
Iran (Islamic Republic of)
نامعلومسلام
۱۶:۱۱ ۲۴ مهر ۱۳۹۶
سلام :
گوشي من سرقت شده حكم جلب دارم سارق فرار كرده تكليفم چيست
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۳:۲۶ ۱۰ مهر ۱۳۹۶
ااگر پروندی ک رای قیابی صادر شود ومتهم چند بار اگهی شد باشه رای دادگاه تعقیر مکنه یا نه ممنونم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۳:۲۶ ۱۰ مهر ۱۳۹۶
ااگر پروندی ک رای قیابی صادر شود ومتهم چند بار اگهی شد باشه رای دادگاه تعقیر مکنه یا نه ممنونم
Iran (Islamic Republic of)
پریسا
۱۸:۳۲ ۱۸ مرداد ۱۳۹۶
با سلام
اگر برای ایراد ضرب و جرح و توهین به دادسرا احضار شویم در صورتی که ادعا کذب باشد چگونه کذب بودن را ثابت کنیم تا تبرئه شویم؟
Iran (Islamic Republic of)
پریسا
۱۸:۳۲ ۱۸ مرداد ۱۳۹۶
با سلام
اگر برای ایراد ضرب و جرح و توهین به دادسرا احضار شویم در صورتی که ادعا کذب باشد چگونه کذب بودن را ثابت کنیم تا تبرئه شویم؟
Iran (Islamic Republic of)
آرش
۱۹:۰۴ ۱۴ مرداد ۱۳۹۶
در دعاوی حقوقی اگر متهم در دادگاه حاضر نشود چگونه به پرونده رسیدگی خواهد شد.
United States of America
آرش
۱۹:۰۴ ۱۴ مرداد ۱۳۹۶
در دعاوی حقوقی اگر متهم در دادگاه حاضر نشود چگونه به پرونده رسیدگی خواهد شد.
Germany
ناشناس
۲۲:۴۹ ۳۱ تير ۱۳۹۶
ایا.میشود.کسی.که.ضامن.شده.به.جای.متهم.شلاق.زد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۴:۱۷ ۰۵ دی ۱۳۹۷
نه
Iran (Islamic Republic of)
مهدی
۰۱:۱۰ ۱۹ ارديبهشت ۱۳۹۶
با سلام عرض ادب فراوان
در پرونده های کیفری
مثل ایراد ضرب جرح عمد
که حکم صادر بشه و همچنین دیه تعین
کنند اگر ضارب متواری باشد
دیه شاکی چه میشود
آخرین اخبار