آزمایش DNA چگونه انجام می شود؟

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛در بدن هر فرد 10 تریلیون سلول تحت کنترل DNA وجود دارد که برای هر انسان مختص خود او بوده و علی رغم شباهت DNA های بدن یک فرد، این مولکول ها در بدن هیچ دو فردی به هم شبیه نیست و از همین رو کلید اصلی ردیابی به شمار می رود.  استفاده از شيوه مولكولي براي تعيين هويت، جديدترين و كم‌اشتباه‌ترين شيوه‌اي است كه از دهه 90 به بعد مورد توجه قرار گرفته است.

آزمایش DNA در این روزگار برای خودش غوغایی در تشخیص هویت و نیز اثبات بسیاری از ادعاها در پزشکی قانونی دارد. چراکه این روش در کشف هویت، شناسایی اجساد سوخته، شناسایی شهدای گمنام و حتی تشخیص بیماریهای مادرزادی در دوران جنینی بسیار موثر است.

 DNA شما را لو می دهد
تفاوت های بسیار زیادی که انسان ها با هم دارند ناشی از تفاوت در ژن ها است و در واقع تفاوت ها ما از نظر قیافه، هیکل و حتی خلق و خوی رفتاری مربوط به تفاوت های موجود در DNA سلول های بدن هر یک از ما است.
 
DNA یک مولکول غول پیکر است که تمام اطلاعات تعیین هویت و آنچه « شما» نامیده می شود را در خود دارد و می توان گفت هرفرد بر اساس اطلاعات ثبت شده روی این مولکول، دارای رنگ چشمی ویژه، قد و قواره و یا حتی رنگ پوستی خاص است، همچنین این مولکول قابلیت تشخیص بیماری ها را هم دارد. 

یکی از مهمترین کاربرد های آزمایش مولکولی برای تشخیص هویت، کشف روابط خانوادگی، تشخیص هویت اجساد سوخته و حلال بسیاری از مشکلات و ادعاهای موجود در پزشکی قانونی است؛ چراکه این نوع آزمایش بسیار دقیق و با خطای پایین انجام می شود. 

از آنجا كه خصوصيات ژنتيكي فرد در تك تك سلول‌هايش وجود دارد، استفاده از اين شيوه به پژوهشگران امكان مي‌دهد با در اختيار داشتن يك قطعه مو، يك قطره خون، يك قطعه استخوان يا حتي آثار بزاق دهان يك فرد نسبت به شناسايي او اقدام كنند.

چگونگی انجام آزمایشات DNA  
شاید دوست داشته باشید بدانید محققان آزمایش DNA را چگونه انجام می دهند. در آزمایش DNA، بخش های خاصی از کد های ژنتیکی روی این مولکول که از سلول های بدن فرد آزمایش شونده به دست آمده است، مورد بررسی و مطالعه قرار می گیرد.

این ماده در تمام سلول های بدن شما وجود دارد. یکی از آسان ترین و بی خطر ترین راه های دستیابی به سلول ها برای آزمایش DNA ، آن است که با استفاده از یک گوش پاک کن سلول های سطح داخلی مخاط دهان شما را به دست می آورند. سپس در آزمایشگاه، DNA از سلول ها جدا می شود و بخش های خاصی از آن مورد بررسی قرار می گیرد. این بخش های خاص می توانند ارتباطات فامیلی و خانوادگی بین افراد را نشان دهند و یا در تعیین هویت فرد موثر باشند.

بدن انسان از ميليون‌ها سلول تشكيل شده است. همه اين سلول‌ها بجز گلبول‌هاي قرمز هسته دارند كه كل اطلاعات ژنتيكي فرد درون اين هسته محفوظ است. 

چه چیزهایی برای انجام آزمایش DNA لازم است؟
کوتاه ترین زمان انجام آزمایش مولکولی DNA با استفاده از یک نمونه 36 ساعت است اما بسته به تعداد و کیفیت نمونه های موجود گاهی تا سه هفته هم زمان می برد. لازم به ذکر است که هر چیز حاوی سلولی از یک موجود زنده مانند یک تار مو، یک قطه خون، تکه کوچکی از پوست و یا حتی نوشیدنی باقی مانده در لیوان نمونه محسوب می شود. 

روش های نوین  آزمایشات مولکولی  
 اثر انگشت DNA جدیدترین و پیشرفته ترین تکنیک مورد استفاده برای آزمایش اختلالات ژنتیکی است که دربرگیرنده بررسی مستقیم مولکول DNA است. دیگر آزمایشات بیماری های ژنتیکی شامل تست های بیوشیمیایی برای بررسی عملکرد آنزیم و دیگر پروتئین هایی که چنین ژن هایی تولید می کنند و همچنین آزمایشات میکروسکوپی رنگ آمیزی یا فلورسانت کرومزوم ها است. 

آزمایشات ژنتیکی به دلایل مختلف صورت می گیرد، از جمله:
تشخیص ها ژنتیکی پیش از لانه گزینه نطفه
 
تست های تشخیصی پیش از تولد

غربالگری نوزادان 

 آزمایش پیش نشانه ها برای پیشگویی اختلالاتی که در بزرگسالی نمود می یابد مانند بیماری هانتیگتون

آزمایش پیش نشانه ها برای تخمین زدن خطر ایجاد سرطان و بیماری آلزایمر

آزمایشی قابل اطمینان  
جواب آزمایشات DNA اگر کامل انجام شوند، به طور قطع و 100 درصد قابل استناد بوده و امکان تداخل تشابه حدود یک در 40 میلیون و قابل اغماض است. 

این آزمایش در دوران بارداری، با نمونه برداری از مایع آمنیوتی اطراف جنین که حاوی سلول های بدن جنین است هم انجام می شود و علاوه بر تشخیص هویت می توان از تولد نوزاد مبتلا به بیماری ارثی خطرناک، جلوگیری کرد.

آزمایش DNA امروزه برای بسیاری افراد حامل خبرهای خوب و برای برخی دیگر خبرهای بدی داشته است اما دانشمندان با استفاده از این نوع آزمایش بسیاری از فرزندان را به والدین خود رسانده اند و حتی روابط خانوادگی زیادی کشف شده است. در کشور ما یکی از بهترین خدمات این آزمایشات شناسایی شهدای گمنان بوده است و امروزهم برای شناسایی شهدای حادثه تروریستی عراق بسیاری خانواده ها چشم انتظار هستند.

انتهای پیام/