باشگاه خبرنگاران جوان - فیروز قاسم‌زاده مدیرکل دفتر اطلاعات و داده‌های آب کشور، با اشاره به نقش حیاتی داده‌ها در حکمرانی منابع آب گفت: در عصر مدیریت هوشمند، دستیابی به حکمرانی مؤثر در حوزه آب بدون داده‌های شفاف، دقیق و قابل اعتماد امکان‌پذیر نیست.

وی افزود: تصمیم‌گیری علمی، پیش‌بینی پدیده‌هایی، چون خشکسالی و سیلاب و حتی مقابله با بحران‌های زیست‌محیطی، همگی وابسته به دسترسی به داده‌های به‌روز و یکپارچه است.

قاسم‌زاده بیان داشت: داده‌هایی همچون نزولات جوی، سطح آب‌های زیرزمینی، کیفیت آب و دبی رودخانه‌ها به ما این امکان را می‌دهند که روند‌های بلندمدت را شناسایی و برای آینده برنامه‌ریزی دقیقی انجام دهیم. همچنین این داده‌ها در مدیریت تقاضا در بخش‌های مختلف، افزایش بهره‌وری، پایش کیفیت، کاهش هزینه‌ها و مدیریت بحران‌های ناگهانی نقش بسزایی ایفا می‌کنند.

مدیرکل دفتر اطلاعات و داده‌های آب کشور با تأکید بر ضرورت ایجاد شفافیت و پاسخ‌گویی نهاد‌ها خاطرنشان کرد: داده‌ها، زمینه‌ساز تخصیص عادلانه منابع و مشارکت ذی‌نفعان در تصمیم‌سازی‌ها هستند و همچنین به‌عنوان ابزار کلیدی برای حل تعارضات و اصلاح سیاست‌های ناکارآمد عمل می‌کنند.

وی یکی از مهم‌ترین چالش‌های کشور را پراکندگی و عدم انسجام در داده‌های حوزه آب دانست و گفت: در حال حاضر، داده‌های مربوط به آب در اختیار نهاد‌های مختلفی از جمله وزارت نیرو، سازمان هواشناسی، سازمان محیط‌زیست و وزارت جهاد کشاورزی است، اما نبود یکپارچگی میان این داده‌ها، مانعی جدی در مسیر حکمرانی خوب آب به شمار می‌رود.

قاسم‌زاده با اشاره به اجرای پروژه «رصدخانه ملی آب» گفت: در پاسخ به این نیاز، پروژه رصدخانه ملی آب کشور توسط شرکت مدیریت منابع آب ایران در حال پیگیری است. هدف از این طرح، ایجاد پایگاه جامع و متمرکز داده‌های منابع و مصارف آب کشور است که نقش مهمی در بهبود حکمرانی آب ایفا خواهد کرد.

وی درباره الزامات اجرای این پروژه اظهار داشت: تأمین منابع مالی و بهره‌گیری از فناوری‌های روز، از پیش‌نیاز‌های کلیدی این طرح به شمار می‌رود. خوشبختانه ظرفیت مناسبی در قانون برنامه هفتم برای آن پیش‌بینی شده و با حمایت سازمان برنامه و بودجه، منابع لازم در حال تحقق است. در کنار آن، تربیت نیروی انسانی متخصص، تدوین چارچوب حکمرانی داده، تقویت همکاری بین‌نهادی و توسعه مدل‌های پیش‌بینی هوشمند از دیگر ارکان موفقیت این پروژه هستند.

قاسم‌زاده در پایان خاطرنشان کرد: با ارتقای زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، دسترسی به داده‌ها تسهیل خواهد شد، کیفیت داده‌ها افزایش می‌یابد و ابزار‌های تصمیم‌یار توسعه پیدا می‌کنند. این مسیر، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای آینده پایدار منابع آب کشور است.

منبع: شرکت مدیریت منابع آب