ضرورت تامین حقابه تالاب گاوخونی برای کاهش آلودگی هوای اصفهان

احمدرضا لاهیجان‌زاده گفت: آلودگی هوا یکی از چالش های مهم محیط زیستی کلانشهر اصفهان و شعاع ۵۰ کیلومتری آن است که عوامل مختلفی بر روی آن تاثیر دارد.

وی با بیان اینکه مردم این خطه آلودگی هوا را در فصل های مختلف سال مشاهده می کنند، اظهار کرد: توان بوم شناختی(اکولوژیکی) اصفهان برای تهویه هوا بسیار محدود است.

لاهیجان‌زاده با اشاره به تحقیقات هواشناسی، اضافه کرد: در ۸۰ درصد روزهای سال در اصفهان با سکون هوا مواجه هستیم و باد موثر که سبب جابه‌جایی هوا شود، وجود ندارد.

وی با بیان اینکه شهر اصفهان به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خاصی که دارد در اراضی پست قرار گرفته است، گفت: رشته کوهی در اطراف آن وجود دارد و باد افقی نیز در این فضا نداریم که در نتیجه سبب محبوس شدن هوا و آلاینده‌های ناشی از عوامل مختلف مانند خودرو و صنعت در محیط شهر می شود.

مدیر کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان به کاهش میزان بارندگی در ۲ دهه گذشته و خشکسالی نیز اشاره و خاطرنشان کرد: بارش های موجود نتوانسته است به بهبود کیفیت هوا کمک کند.

لاهیجان‌زاده با بیان اینکه فضای شهری اصفهان برای جمعیت محدود و تعریف شده‌ای، ظرفیت دارد، تصریح کرد: اما در سال های گذشته جمعیت زیادی در شعاع ۵۰ کیلومتری اصفهان جذب شده است بطوریکه نزدیک به ۷۵ درصد از جمعیت استان در این محدوده زندگی می‌کنند.

وی افزود: حدود ۹۰۰ هزار دستگاه خودرو و ۶۰۰ هزار موتور سیکلت در اصفهان تردد می کند که اگر سه برابر بودن میزان آلایندگی موتور سیکلت نسبت به خودروی استاندارد را در نظر بگیریم مانند این است که در شهر اصفهان حدود ۲.۵ میلیون خودرو داشته باشیم.

لاهیجان‌زاده با بیان اینکه کیفیت خودروهای تولید داخل با استانداردهای روز دنیا هنوز فاصله دارد، خاطرنشان کرد: صنایع کوچک و بزرگ زیادی نیز اطراف اصفهان را احاطه کرده اند و در روزهای سرد سال با تراکم آلودگی هوا و پدیده وارونگی دما مواجه می شویم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفت: آنچه که در سال های اخیر به معضل آلودگی هوای اصفهان اضافه شد، خشکی تالاب گاوخونی است بطوریکه از دست رفتن رطوبت در بستر تالاب و محیط اطرافش سبب تبدیل شدن آن به کانون گرد و غبار شده است.

لاهیجان زاده با بیان اینکه در شرق اصفهان به سمت اژیه و کوهپایه نیز از قدیم، کانون های گرد و غبار داشتیم، افزود: مساحت این کانون ها به دلیل خشکسالی در ۱۰ سال اخیر گسترش یافته است و وزش باد سبب هجوم گرد و غبار از کانون های مذکور به سمت شهر اصفهان بویژه در فصل های بهار و تابستان و افزایش آلودگی هوا می شود.

وی تصریح کرد: مسائلی مانند سوخت فسیلی خودروها و صنایع نیز به ما هشدار می دهد که اگر در حوزه حمل و نقل عمومی کار گسترده ای نکنیم و حقابه تالاب بین المللی تامین نشود در مدیریت آلودگی هوا موفق نخواهیم بود.

پروژه قطار شهری اصفهان به اعتبارات ویژه نیاز دارد

وی گفت: با توجه به اینکه بارگذاری های انجام شده بیشتر از توان قابل تحمل کلانشهر اصفهان است بنابراین باید برخی از پروژه‌ها مانند گسترش حمل و نقل عمومی و قطار شهری بطور ویژه دنبال شود.

لاهیجان‌زاده افزود: اینکه پروژه هایی مانند خط قطار شهری اصفهان به بهارستان، مبارکه و شاهین شهر در قالب اعتبارات جاری شهرداری ها اجرا شود به پیشرفت آنها کمک چندانی نمی کند بلکه به اعتبارات ویژه نیاز دارد.

وی با تاکید بر اینکه اجرا شدن این طرح ها به کاهش تردد خودروها و آلودگی هوا کمک بسیاری می کند، ادامه داد: این موارد باید مصوب و تعریف شده باشد تا هر دولت و شهرداری که سر کار می آید اولویت آن راه اندازی قطار شهری اصفهان به سمت شهرهای اطراف و صنعتی باشد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با بیان اینکه ما از سرعت پیشرفت آلودگی هوا عقب هستیم، خاطرنشان کرد: بر اساس مطالعات دانشگاهی، آلودگی هوا سالانه میلیون ها دلار به اصفهان خسارت وارد می کند و بر سلامتی مردم نیز تاثیرگذار است.

لاهیجان‌زاده به قانون هوای پاک نیز اشاره و تصریح کرد: ۲۳ دستگاه اجرایی در این قانون مکلف به انجام وظایف مشخص شده برای کاهش آلودگی هوا هستند و وظیفه سازمان حفاظت محیط زیست، راه اندازی ایستگاه های سنجش کیفی هواست اما عده ای همه مسوولیت ها را به گردن این سازمان می اندازند.

وی با تاکید بر اینکه این دیدگاه باید اصلاح شود، افزود: لازم است وظایف همه دستگاه های اجرایی در قانون هوای پاک مورد مطالبه باشد و بطور جدی پیگیری شود بعنوان مثال اگر میزان مصرف سوخت خودروهای تولید داخل به حد استاندارد و مطلوب برسد، در مصرف بنزین صرفه جویی می شود و حتی می توان بخشی از آن را صادر و درآمد حاصل از آن را برای اجرای پروژه هایی مانند قطار شهری هزینه کرد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان خاطرنشان کرد: اقدامات بزرگ و زیادی نیز در سال های اخیر برای کاهش آلودگی هوا اصفهان انجام شده است از جمله ساماندهی واحدهای تولید آجر، عملیات اجرایی خط دوم مترو کلانشهر اصفهان، خروج واحدهای ریخته‌گری از داخل شهر و توزیع سوخت استاندارد.

کلانشهر اصفهان بدلایلی از جمله وجود برخی صنایع آلاینده در شعاع ۵۰ کیلومتری آن، تردد روزانه حدود یک میلیون دستگاه خودرو، شرایط جغرافیایی و اقلیمی و کم بودن وزش باد با چالش آلودگی هوا مواجه است.

تالاب بین‌المللی گاوخونی در شرق اصفهان یکی از بزرگترین و مهمترین تالاب‌های ایران محسوب می‌شود و حقابه آن در سال ۱۷۶ میلیون متر مکعب است.

این تالاب پیش از آغاز خشکسالی‌های اخیر، علاوه بر ایجاد فضای فرحبخش در شرق اصفهان، مأمن پرندگان مهاجر و جانوران آبی و منبع درآمد و آسایش ساکنان این منطقه بود اما بدلیل کمبود منابع آبی و نرسیدن آب زاینده‌رود به آن در معرض خشکی قرار گرفت؛ ؛ طبق آخرین گزارش حفاظت محیط زیست استان اصفهان در زمان حاضر حدود ۲ درصد سطح تالاب بین‌المللی گاوخونی مرطوب است.

به گفته کارشناسان، ادامه این روند می‌تواند تالاب بین‌المللی گاوخونی را به کانون تولید گرد و غبار تبدیل کند و تا شعاع ۵۰۰ کیلومتری خود را تحت تاثیر قرار دهد بنابراین تامین حقابه آن ضروری است.

منبع: ایرنا