بر اساس یک مطالعه جدید، استفاده از اشعه ایکس با دوز بسیار کم ترکیباتی را فعال میکند که با رادیکالهای آزاد، سرطان را از بین میبرند، رشد تومور مغزی را متوقف و زمان بقا را دو برابر میکند. مهمتر از همه اینکه، سلولهای سالم بدون تاثیر باقی ماندند.
درمانهای متداول سرطان با اشعه ایکس
میدانیم که اشعه ایکس به بافتهای عمیق بدن نفوذ میکند، به همین دلیل است که برای ارائه رادیوتراپی سرطان استفاده میشود. درحالیکه رادیوتراپی از پرتوهای اشعه ایکس برای آسیب رساندن به DNA سلولهای تومور و کشتن آنها استفاده میکند، درمان فوتودینامیک از روش متفاوتی برای رسیدن به نتیجه مشابه استفاده میکند.
فوتونهای موجود در پرتوهای لیزر برای برانگیختن مولکولهای واکنشپذیر به نور بهنام «حساس کنندههای نوری» که در تومورها قرار داده شدهاند، استفاده میشود و باعث تولید رادیکالهای آزاد کشنده سرطان میشود.
هر دو روش درمانی دارای معایبی هستند. رادیوتراپی میتواند به سلولهای سالم نزدیک تومور آسیب برساند و منجر به عوارض جانبی مانند حالت تهوع و ریزش مو شود. درمان فتودینامیک هم نمیتواند به تومورهای عمیق برسد.
در یک مطالعه جدید که توسط دانشگاه فناوری نانیانگ، سنگاپور رهبری شد، محققان از ترکیبی از درمانهای رادیویی و فتودینامیک، معروف به درمان رادیودینامیک، برای هدف قرار دادن و تخریب سلولهای تومور مغزی استفاده کردند.
این درمان متکی بر ترکیب جدیدی بهنام MRAP است که از مواد بیوشیمیایی و ید تشکیل شده است. ترکیباتی که معمولاً در درمان رادیودینامیک استفاده میشوند حاوی فلزات سنگین هستند که میتوانند باعث آسیب سلولی شوند. اما MRAPها حاوی فلزات سنگین نیستند.
آنها مستقیماً به داخل تومور تزریق میشوند و توسط اشعه ایکس با دوز بسیار کمتر از مقدار مورد استفاده در رادیوتراپی موجود، فعال میشوند. نکته مهم این است که آنها فقط در حضور آنزیم CatB فعال میشوند. این آنزیم در سلولهای سرطانی تنظیم میشود و در رشد و پیشرفت تومور نقش دارد.
هنگامی که MRAPها فعال میشوند، یک «درخشش پس از مادون قرمز» روشن و رادیکالهای آزاد نابودکننده سرطان را تولید میکنند.
آزمایش بر روی نمونه حیوانی
محققان این درمان را بر روی مدلهای موش مبتلا به سرطان مغز، بهویژه گلیوبلاستوما، آزمایش کردند. گلیوبلاستوما توموری با رشد سریع است که در انسان یکی از پایینترین نرخهای بقا را در بین سرطانها دارد.
تومورهای تزریق شده با MRAP، با دوز اشعه ایکس معادل بیش از شش برابر کمتر از مقدار معمول مورد استفاده قرار گرفتند.
پس از درمان، رشد تومورها متوقف شد و موشهای تحت درمان دو برابر موشهای درماننشده زنده ماندند. علاوهبر این، محققان دریافتند که MRAPها رادیکالهای آزاد را در سلولهای سالم تولید نمیکنند، بنابراین هیچ عارضه جانبی ندارند. همچنین هیچ نشانهای از آسیب بافتی یا کاهش وزن وجود نداشت. ترکیبات MRAP در نهایت از طریق ادرار و مدفوع حیوانات دفع شد.
پروفسور Pu Kanyi نویسنده ارشد و همکار این مطالعه گفت: «ما از دوزهای بسیار پایین اشعه ایکس و MRAPهای کشنده سرطان استفاده کردیم. ترکیبات ضد سرطان فقط در تومور مغزی فعال بودند و نه سلولهای سالم. بنابراین، ما انتظار داریم روش درمانی ما ایمنتر و عوارض جانبی کمتری نسبت به روشهای موجود داشته باشد.»
محققان قبل از شروع آزمایشات انسانی به ارزیابی ایمنی و کارایی MRAPها در مدلهای بالینی بزرگتر ادامه خواهند داد. آنها همچنین درحال کار بر روی بهبود توانایی MRAP برای هدف قرار دادن سلولهای سرطانی و افزودن تواناییهای تقویتکننده سیستم ایمنی برای کمک به بدن در مقابله با عود سرطان هستند.
منبع: دیجیاتو