به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یاسوج، خاک غنی سرمایه‌ای ارزشمند است که در گذر سال‌های طولانی بوجود می‌آید و در صورتیکه خاک فقیر یا عاری از مواد غنی باشد، امکان انجام فعالیت‌های کشاورزی را نا ممکن کرده و کشاورزان و روستائیان را با مشکل مواجه می‌کند.
حال تصور کنید که خاک غنی بر اثر سیلاب و بارش‌های سیل آسای باران، دچار فرسایش شده و سرمایه‌ای غنی و یکی از عوامل مهم در رشد گیاهان و تولید محصولات کشاورزی، از دست برود.
طی سالیان گذشته اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری با انجام مطالعات علمی و تخصصی، طرح‌هایی نظیر آبخیزداری بیولوژیک را اجرایی می‌کند تا با احداث سازه‌های سنگ ملاتی، علاوه بر جلوگیری از هدررفت آب، باعث غنی شدن پوشش گیاهی منطقه شود و در زمان سیل و بارش باران، خاک دچار فرسایش نشود.
طرح‌های آبخیزداری بیولوژیک به همت منابع طبیعی و آبخیزداری در بسیاری از استان‌های کشور از جمله کهگیلویه و بویراحمد در حال اجرا است و تاکنون نتایج مثبت و قابل توجهی برای مناطقی که این طرح‌ها در آن‌ها در حال اجرا است، به دنبال داشته است.
به منظور بررسی وضعیت اجرای پروژه‌های آبخیزداری و آخرین وضعیت اجرایی آن‌ها با مسئولان مربوطه گفت و گو کردیم.
مدیریت منابع پایه با اجرای طرح‌های آبخیزداری
غلامحسین حکمتیان مدیرکل اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استان کهگیلویه و بویراحمد در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یاسوج، گفت: طی سال‌های گذشته، انجام مطالعات تفصیلی اجرایی در این حوزه به مساحت ۶۳۰ هزار هکتار با همکاری شرکت‌های مطالعاتی آغاز و وارد مرحله اجرایی شد.
او افزود: طرح‌های آبخیزداری شامل سازه‌های سنگ ملاتی و یا خاکی هستند که اجرای آن‌ها می‌تواند علاوه بر کاهش خسارت سیل‌های ویرانگر، به تقویت سفره‌های آب زیر زمینی و به تبع آن رشد محصولات کشاورزی، کمک شایانی کند.
اجرای سازه‌های مکانیکی در حوزه‌های آبخیز به حجم ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار متر مکعب تا سال ۱۳۹۷ انجام شده و در سال ۱۳۹۸ به حجم ۵۷ هزار متر مکعب صورت گرفته و اعتبارات آن از محل صندوق توسعه ملی تامین شده است.
حکمتیان با اشاره به اینکه حجم مصوب ۵۷ هزار متر مکعب بود، بیان کرد: با تلاش اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استان و تامین به موقع اعتبارات، هم اکنون ۵ هزار متر مکعب آن در حال اجرا است.
مدیرکل اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استان کهگیلویه و بویراحمد درخصوص میزان اعتبارات اختصاص یافته از محل صندوق به منظور اجرای سازه‌های مکانیکی اظهار داشت: متوسط اجرای سازه‌های مکانیکی در هر ماه معادل ۴ هزار متر مکعب و میزان کنترل روان آب‌های سطحی به وسیله این سازه‌ها معادل ۱۲۰ میلیون متر مکعب است.
او همچنین میزان کنترل فرسایش خاک را ۴ میلیون تن در سال عنوان کرد و افزود: پروژه‌های آبخیزداری در ۸ شهرستان استان کهگیلویه و بویر احمد اجرا شده و یا در حال اجرا است.
پروژه بخش سیلاب باشت یکی از پروژه‌های موفق آبخیزداری
غلامحسین حکمتیان پروژه بخش سیلاب باشت را یکی از پروژه‌های موفق آبخیزداری عنوان کرد و گفت: این پروژه با ۱۷ حوزه آبخیز در شمال این شهرستان درحال اجرا بوده که سالانه آورده آب و روان آب‌هایی که به حوضچه‌های این پروژه انتقال داده می‌شود، بیش از ۱۵ میلیون مترمکعب است که پیش بینی شده در طول یکسال ۶ مرحله آب شامل بیش ۸ میلیون مترمکعب ذخیره سازی آب باران ذخیره شود.
او کنترل آب‌های روان، جلوگیری از فرسایش خاک، توسعه بخش جنگل کاری در اراضی بالادست و ذخیره سازی آب و توسعه آب‌های زیر زمینی را از اهداف اجرای طرح‌های آبخیزداری عنوان کرد.
حکمتیان تصریح کرد: با اجرای طرح‌های آبخیزداری، پوشش گیاهی غنی شده و مکانی بسیار زیبا و سرسبز برای گردشگری بوجود خواهد آمد.
فرسایش سالانه خاک در استان، ۱۴ تن در هر هکتار است
سعید نظری کارشناس منابع طبیعی و آبخیزداری استان کهگیلویه و بویر احمد در گفتوگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یاسوج، مدیریت منابع پایه را شامل آب، خاک و گیاه دانست و بیان کرد: فرسایش خاک در نقاط مختلف دنیا متفاوت است، به این صورت که در قاره اروپا که قاره‌ای سبز محسوب می‌شود، حدود ۶ تن در هر هکتار در سال اتفاق می‌افتد، در کشور ایران این رخداد ۱۹ تن در هر هکتار در مدت زمان مذکور است، این در حالیست که در استان کهگیلویه و بویر احمد فرسایش خاک بسیار بالا بوده و ۱۴ تن در هر هکتار در سال رخ می‌دهد.
او این میزان فرسایش خاک در استان را زنگ خطری برای خاکی که وجود آن از اهمیت بسیاری برخوردار است دانست و ادامه داد: اعتقاد ما این است که خاک زاگرس باید حفظ شود و تنها راه آن اجرای عملیات آبخیزداری بیولوژیک خواهد بود و می‌تواند در احیا و نگهداری خاک زاگرس بسیار موثر باشد.
نظری اذعان داشت: به عقیده کارشناسان منابع طبیعی، اگر خاک زاگرس از بین برود، خاک البرز هم از بین خواهد رفت، لذا تنها راه حفظ و صیانت از خاک زاگرس، اجرای عملیات آبخیزداری بیولوژیک است، البته این مهم، همکاری و اقدامات اساسی از سوی تمامی مسئولان کشوری و استانی را در جهت رونق حوزه آبخیز می‌طلبد.
او تاکید کرد: اجرای پروژه‌های آبخیزداری می‌تواند منجر به توسعه فعالیت کشاورزی و تولید محصولات و اشتغالزایی شود.
در ادامه گزارش، به جمع کشاورزان استان کهگیلویه و بویراحمد رفتیم که از مزایای اجرای طرح‌های آبخیزداری در استان بهره‌مند شده و می‌شوند.
یکی از کشاورزان فعال در استان که محصولات کشاورزی را تولید و روانه بازار مصرف می‌کند در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یاسوج، گفت: بعد از احداث سیل بند‌ها و اجرای پروژه‌های آبخیزداری، منطقه بسیار سرسبز و پوشش گیاهی نیز غنی شده است.
او افزود: شرایط کشاورزی و تولید محصولات نیز نسبت به سال‌های گذشته بسیار بهتر شده و کشاورزانی که به شهر کوچ کرده بودند، اکنون به روستا بازگشته اند و فعالیت کشاورزی را از سر گرفته اند.
با کارگرانی که در اجرای پروژه‌های آبخیزداری فعالیت می‌کردند هم گفت و گو کردیم.
یکی از کارگران گفت: ما بومیان منطقه هستیم که از نبود شغل و بیکاری رنج می‌بردیم، اکنون که پروژه‌های آبخیزداری در این منطقه فعال شده، روزانه حدود ۱۸ نفر مشغول به کار می‌شوند.
او اظهار داشت: با اجرای این پروژه‌ها، اشتغالزایی ایجاد شده و با دریافت دستمزد و حقوق می‌توانیم امرار معاش کنیم و روزگار بگذرانیم.
حال که اجرای پروژه‌های آبخیزداری در حفظ آب، خاک، پوشش گیاهی و حتی اشتغال بیش از ۲۰۰ نفر از اهالی منطقه نقش دارد، بیاییم با یک تیر چند نشان بزنیم، تا هم شاهد رونق اشتغال و کاهش آفت بیکاری در جوامع محلی باشیم، هم از منابع طبیعی و خدادادی حفاظت کنیم، ضمن اینکه حتی الامکان از بلایای طبیعی و حوادث ناگوار هم مصون خواهیم ماند.
گزارش از یاسر سجادپور
انتهای پیام/م