به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، ماه ذی القعده از ماه‌های حرام سال هجری قمری و دارای جایگاه ویژه‌ای میان ماه‌های دیگر است؛ امام رضا (ع) هشتمین اختر امامت و ولایت به دلیل اتفاقات پس از شهادت پدر بزرگوارشان امام موسی کاظم (ع) و اثبات امامت و ولایتمداری امامان پس از ایشان صاحب مقام و منزلت نسبت به امامان دیگر هستند؛ ماه ذی القعده به دلیل ولادت با سعادت امام رضا (ع)، ماه ایشان نامگذاری شده است؛ بیست و سوم ذی القعده روز زیارتی امام رضا (ع) است.
در روایات و احادیث بر زیارت امام رضا (ع) بسیار سفارش شده و زیارت ایشان در روزهای مقدس اسلامی نسبت به روزهای دیگر برتر است به خصوص روزهایی که به امام رضا (ع) اختصاص دارد؛ روزهای یازدهم ذی القعده روز ولادت امام رضا (ع)،روز شهادت امام رضا (ع) آخر صفر و بر اساس روایاتی بیست و سوم ذی القعده روز زیارتی امام رضا (ع) ، بیست و پنجم ذی القعده و ماه رجب از روزهای خاص زیارت امام رضا (ع) است.
بر اساس روایتی از ابن قولویه قمی به نقل از قول حمدان: روزی به محضر مولایم امام جواد (ع) رفتم و به ایشان گفتم: پاداش زائری که مرقد پدر بزرگوارتان امام علی بن موسی الرضا (ع) را در خراسان زیارت کند، چقدر است؟ امام (ع) در پاسخ فرمود: کسی که قبر پدرم را زیارت کند، خداوند گناهان حال و گذشته او را خواهد آمرزید. حمدان می‌گوید: من ایوب بن نوح را ملاقات کردم و گفتم:ای اباالحسین! من از مولا و حجت خدا امام جواد (ع)، چنین و چنان شنیدم، ایوب گفت: آیا من به دانش تو بیش از آنچه شنیده‌ای، نیفزایم؟ گفتم: بله. گفت: من از امام جواد (ع) این روایت را شنیدم و سپس آن حضرت (ع) افزود: کسانی که پدرم را زیارت کنند، در روز قیامت برای آنان منبر‌هایی مقابل منبر رسول الله (ص) گذاشته خواهد شد، تا همه از حساب و کتاب قیامت فارغ شوند.
آن گاه حمدان می‌گوید: من بعد از چندی، ایوب بن نوح را دیدم که به شهر طوس به زیارت امام رضا (ع) مشرف شد تا مرا دید گفت: به زیارت مولایم امام رضا (ع) آمده‌ام و هدفم به دست آوردن منبری است که امام جواد (ع) فرموده است.
زیارت ائمه اطهار (ع) در بیشتر مواقع در حرم این بزرگواران انجام می‌شود، اما در این روز با آوردن دو کلمه قرب و بعد (نزدیک و دور) می‌خواهد همه افراد را متوجه آن مکان کند که اگر در نزدیک حرم هستید به حرم مشرف شوید و اگر از آن دور هستید و در هر جای دنیا زندگی می‌کنید به آن روز به عنوان روز زیارتی مخصوص امام رضا (ع) توجه داشته باشید. بر این اساس کیفیت زیارت بستگی به شرایط، امکانات و اختیار زائر دارد که اگر امکان داشته باشد زیارت‌های معروفی همچون زیارت جامعه، زیارت امین ا… و … که این شان را برای او فراهم می‌کند به جای آورد؛ در روز ۲۳ ذی القعده که روز زیارتی مخصوص امام رضا (ع) است همه می‌توانند با گفتن صل ا… علیک یا اباالحسن، زائر امام رضا (ع) باشند.
اعمال بیست و سوم ذی القعده
روز بیست و سوم ذی القعده از چهار روز برتر سال و برای فضیلت روزه ممتاز و در روایتى روزه اش مثل روزه هفتاد سال است و در روایت دیگر کفاره هفتاد سال است و هر کس این روز را روزه بگیرد و شبش را با عبات به پایان برساند براى او عبادت صد سال نوشته می‌شود و براى روزه داران این روز هر چه در میان آسمان و زمین است استغفار می‌کند و این روزى است که رحمت خدا در آن منتشر شده و اجر و ثواب عبادت و به جا آوردن ذکر خدا در این روز اجر زیاد است.
اعمال این روز به جزء روزه، عبادت، گفتن ذکر و به جا آوردن غسل، خواندن دو رکعت نماز زیارت خاص امام رضا (ع) ثواب بسیار دارد ؛ در هر رکعت بعد از حمد پنج مرتبه سوره و الشمس خوانده و بعد از سلام نماز گفته شود:
لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللَّهِ الْعَلىِّ الْعَظیمِ
پس دعا کند و بخواند: یا مُقیلَ العَثَراتِ اَقِلْنى عَثْرَتى، یا مُجیبَ الدَّعَواتِ اَجِبْ دَعْوَتى، یا سامِعَ الْأَصْواتِ اِسْمَعْ صَوْتى.
وَارْحَمْنى وَتَجاوَزْ عَنْ سَیِّئاتى وَما عِنْدى، یا ذَاالْجَلالِ وَالْأکْرامِ.
خواندن دعای زیر در روز بیست و سوم ذی القعده مستحب است
اَللّهُمَ داحِىَ الْکَعْبَةِ، وَ فالِقَ الْحَبَّةِ وَ صارِفَ اللَّزْبَةِ، وَ کاشِفَ کُلِّ کُرْبَةٍ، اَسْئَلُکَ فى هذَا الْیَوْمِ مِنْ اَیَّامِکَ الَّتى اَعْظَمْتَ حَقَّها، وَ اَقْدَمْتَ سَبْقَها، وَ جَعَلْتَها عِنْدَ الْمُؤْمِنینَ وَدیعَةً، وَ اِلَیْکَ ذَریعَةً، وَ بِرَحْمَتِکَ الْوَسیعَةِ، اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ الْمُنْتَجَبِ فِى الْمیثاقِ الْقَریبِ یَوْمَ التَّلاقِ، فاتِقِ کُلِّ رَتْقٍ، وَداعٍ اِلى کُلِّ حَقٍّ، وَ عَلى اَهْلِ بَیْتِهِ الْاَطْهارِ الْهُداةِ الْمَنارِ، دَعائِمِ الْجَبَّارِ، وَ وُلاةِ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ، وَ اَعْطِنا فى یَوْمِنا هذا مِنْ عَطآئِکَ الَْمخْزُونِ غَیْرَ مَقْطوُعٍ وَ لا مَمْنوُعٍ، تَجْمَعُ لَنا بِهِ التَّوْبَةَ وَ حُسْنَ الْأَوْبَةِ، یا خَیْرَ مَدْعُوٍّ وَ اَکْرَمَ مَرْجُوٍّ، یا کَفِىُّ یا وَفِىُّ، یا مَنْ لُطْفُهُ خَفِىٌّ، اُلْطُفْ لى بِلُطْفِکَ، وَ اَسْعِدْنى بِعَفْوِکَ، وَ اَیِّدْنى بِنَصْرِکَ، وَ لا تُنْسِنى کَریمَ ذِکْرِکَ بِوُلاةِ اَمْرِکَ، وَ حَفَظَةِ سِرِّکَ، وَ احْفَظْنى مِنْ و شَوایِبِ الدَّهْرِ اِلى یَوْمِ الْحَشْرِ وَالنَّشْرِ، وَ اَشْهِدْنى اَوْلِیآئَکَ خُرُوجِ نَفْسى، وَ حُلوُلِ رَمْسى، وَ انْقِطاعِ عَمَلى، وَ انْقِضآءِ اَجَلى، اَللّهُمَّ وَاذْکُرْنى عَلى طوُلِ الْبِلى، اِذا حَلَلْتُ بَیْنَ اَطْباقِ الثَّرى، وَ نَسِیَنِى النَّاسوُنَ مِنَ الْوَرى، وَ اَحْلِلْنى دارَ الْمُقامَةِ، وَ بَوِّئْنى مَنْزِلَ الْکَرامَةِ، وَ اجْعَلْنى مِنْ مُرافِقى اَوْلِیآئِکَ، وَ اَهْلِ اجْتِبآئِکَ وَاصْطِفآئِکَ، وَ بارِکْ لى فى لِقآئِکَ، وَ ارْزُقْنى حُسْنَ الْعَمَلِ قَبْلَ حُلوُلِ الْأَجَلِ، بَریئاً مِنَ الزَّلَلِ وَسوُءِ الْخَطَلِ، اَللّهُمَّ وَ اَوْرِدْنى حَوْضَ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ الِهِ، وَ اسْقِنى مِنْهُ مَشْرَباً رَوِیّاً سآئِغاً هَنیئاً، لا اَظْمَأُ بَعْدَهُ وَ لا اُحَلَّأُ وِرْدَهُ، وَلا عَنْهُ اُذادُ، وَاجْعَلْهُ لى خَیْرَ زادٍ، وَ اَوْفى میعادٍ یَوْمَ یَقوُمُ الْأَشْهادُ، اَللّهُمَّ وَالْعَنْ جَبابِرَةَ الْأَوَّلینَ وَالْآخِرینَ، وَبِحُقوُقِ اَوْلِیآئِکَ الْمُسْتَاْثِرینَ، اَللّهُمَّ وَاقْصِمْ دَعآئِمَهُمْ، وَاَهْلِکْ واَشْیاعَهُمْ وَعامِلَهُمْ، وَعَجِّلْ مَهالِکَهُمْ، وَاسْلُبْهُمْ مَمالِکَهُمْ، وَضَیِّقْ عَلَیْهِمْ مَسالِکَهُمْ، وَالْعَنْ مُساهِمَهُمْ وَمُشارِکَهُمْ، اَللّهُمَّ وَعَجِّلْ فَرَجَ اَوْلِیآئِکَ، وَارْدُدْ عَلَیْهِمْ مَظالِمَهُمْ، وَاَظْهِرْ بِالْحَقِّ قآئِمَهُمْ، وَاجْعَلْهُ لِدینِکَ مُنْتَصِراً، وَبِاَمْرِکَ فى اَعْدآئِکَ مُؤْتَمِراً، اَللّهُمَّ احْفُفْهُ بِمَلائِکَةِ النَّصْرِ، وَبِما اَلْقَیْتَ اِلَیْهِ مِنَ الْأَمْرِ فى لَیْلَةِ الْقَدْرِ مُنْتَقِماً لَکَ حَتّى تَرْضى، وَیَعوُدَ دینُکَ بِهِ وَعَلى یَدَیْهِ جَدیداً غَضّاً، وَیَمْحَضَ الْحَقَ مَحْضاً، وَیَرْفُِضَ الْباطِلَ رَفْضاً، اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَیْهِ وَعَلى جَمیعِ آبائِهِ، وَاجْعَلْنا مِنْ صَحْبِهِ وَاُسْرَتِهِ، وَابْعَثْنا فى کَرَّتِهِ، حَتّى نَکوُنَ فى زَمانِهِ مِنْ اَعْوانِهِ، اَللّهُمَّ اَدْرِکْ بِنا قِیامَهُ، وَاَشْهِدْنا اَیَّامَهُ، وَصَلِّ عَلَیْهِ، [على مُحَمَّد]وَارْدُدْ اِلَیْنا سَلامَهُ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِ [عَلَیْهِمْ]وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ
بر اساس روایات؛ زیارت امام رضا (ع) نسبت به اعمال روز دحوالارض افضل اعمال مستحبه واکد آداب مَستونه و مستحب است و همچنین زیارت امام رضا (ع) در روز اول ماه رجب نیز به غایت موکد و مَحْثوث علیه است.