خوزستان از جمله استانهای درگیر با پدیده گرد و غبار است و به واسطه موقعیت جغرافیایی این استان، در 10 سال گذشته در مقایسه با دیگر استانهای کشور بیشترین آسیب را متحمل شده است.

به گزارش گروه استانها باشگاه خبرنگاران منطقه خوزستان، پای ریزگردها از اوایل دهه 80 کم کم به خوزستان باز شد و در اوایل این دهه، تنها چند روز در سال شاهد افزایش غلظت ذرات معلق در آسمان این استان بودیم. به تدریج و با نزدیک شدن به سالهای میانی و پایانی این دهه، غلظت ذرات در آسمان نیز بیشتر و بیشتر شد، به گونهای که گاه رنگ آسمان شهرهایی مانند اهواز، آبادان و خرمشهر و حتی شهرهای شمالی استان کاملا قهوهای رنگ و تیره میشد و در برخی روزها نیز که غلظت ذرات معلق در هوا به چندین برابر استاندارد رسید، مدارس، دانشگاهها و حتی ادارات در خوزستان تعطیل شد.
در سالهای گذشته گرد و غبار، مهمان ناخوانده خوزستانیها بوده و اگرچه تعطیلی پیاپی در این استان، که البته در سالهای اخیر دیگر شاهد تعطیلی هم نبودهایم، به عنوان راهکاری از سوی مسئولان استان به کار گرفته شده، ولی اصل مشکل هنوز حل نشده است.
خشک شدن تالابهای موجود در کشور عراق به دلیل خشکسالیهای اخیر و همچنین سدسازیهایی که در کشور ترکیه انجام شده و در نتیجه آن بسیاری از تالابها و آبگیرها در عراق خشک شدهاند، از جمله عوامل بروز گرد و غبار در ناحیه جنوب غربی ایران و به ویژه استان خوزستان است. زمانی که تالابها خشک میشوند، خاک موجود در بستر این تالابها بسیار سبک است و با وزش اندک بادی به هوا بلند میشوند، در نتیجه زمانی که جهت وزش باد در عراق به سمت خوزستان باشد، این ریزگردها نیز به راحتی مسافتی طولانی را طی کرده و به کشور ما وارد می شوند.
در گذشته در مناطقی از کشورهای عراق و عربستان، مالچ پاشی انجام میشد، مالچ به موادی نفتی گفته میشود که موجب تثبیت شنهای روان شده و در نتیجه مانع بروز گرد و غبار میشود. در سالهای اخیر و با توجه به مشکلاتی که در کشور عراق وجود داشته، از جمله یورش آمریکا به این کشور، موضوع مالچ پاشی از اولویت کاری مسئولان این کشور خارج شده و در کنار آن با توجه به خشکسالیهای اخیر، چشمههای جدیدی از گرد و غبار در منطقه ایجاد شده است.
در سالهای اخیر غلظت ریزگردها به حدی افزایش یافته که در برخی روزهای سال تنفس در هوای خوزستان دشوار میشود، همچنین این معضل علاوه بر خوزستان، دیگر استانهای غربی و مرکزی کشور را نیز درگیر کرده و به تهران هم رسیده است.
"پدیده گرد و غبار معضلی فراملی است و به همکاری همه کشورهای درگیر نیازمند است و نمیتوان انتظار داشت در آیندهای نزدیک حل شود"، خوزستانیها این جمله را در سالهای اخیر بارها و بارها شنیدهاند و پس از سفر مسئولان به خوزستان، در صدر اخبار رسانههای محلی قرار گرفته است. وزارت امور خارجه در دولت دهم موظف شد که موضوع را از طریق روابط دیپلماتیک پیگیری کند و در بازههای زمانی مشخص گزارشی از روند فعالیت خود به مجمع نمایندگان خوزستان ارائه دهد. در زمانی دیگر موضوع پرآب کردن تالابها و پروژههای مالچ پاشی در خوزستان مطرح شد و در زمانی دیگر نیز بحث اعطای تسهیلات ویژه به شاغلان در خوزستان به میان آمد، ولی مشکل همچنان پابرجاست.
گرد و غبار در سالهای گذشته آسیبهای فراوانی به خوزستان وارد کرده و میزان ابتلا به بیماریهای تنفسی افزیش یافته است. بسیاری از محصولات کشاورزی در این استان آسیب دیدند و تعطیلیهای پیاپی نیز قطعا برای اقتصاد خوزستان مضر است. از سال 90 تاکنون اقدامات موثری در زمینه مهار ریزگردها، شامل مالچ پاشی و پرآب کردن تالابها انجام شده که توانسته تاحدودی موجب کاهش غلظت گرد و غبار در خوزستان شود، ولی این مشکل به طور کامل حل نشده است و سدسازیهایی که در سالهای اخیر انجام شده نیز در کاهش آب رودخانههای استان بیتاثیر نبوده است. حال باید منتظر ماند و دید که معصومه ابتکار، رئیس جدید سازمان حفاظت محیط زیست که در دولت روحانی دوباره این مسئولیت را بر عهده گرفته، در خصوص حل معضل گرد و غبار چه راهکاری را در پیش خواهد گرفت.
به گزارش ایسنا، وی شنبه، 23 شهریور از پیگیری موضوع گرد و غبار در سطح بینالملل خبر داده است.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به برنامههای این سازمان برای مقابله با پدیده ریزگردها گفته که به طور یقین برای موضوع پدیده ریزگردها در سطح بینالمللی اقدامات لازم را انجام میدهیم.
دکتر معصومه ابتکار گفت: یکی از کارهای اصلی ما در این سازمان بازنگری تمام مصوبات پیشین در بخشهای مختلف است و به زودی این کار را انجام میدهیم و از منظر حقوقی، قانونی، زیست محیطی برنامهها را بررسی خواهیم کرد و بعد از آن اقدامات لازم را انجام میدهیم.
وی همچنین با اشاره به برنامههای این سازمان برای مقابله با پدیده ریزگردها به پایگاه اطلاع رسانی دولت گفت: به طور یقین برای موضوع پدیده ریزگردها در سطح بین المللی اقدامات لازم را انجام میدهیم و در جلسه دولت هم این موضوع مطرح شد و در آینده نزدیک برنامه های خود را در این حوزه اجرایی خواهیم کرد. /ش