باشگاه خبرنگاران جوان - حسین سیمایی روز یکشنبه در کارگاه یک روزه هم‌اندیشی و تبادل‌نظر درباره مدیریت دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها در وزارت علوم اظهار داشت: دانشگاه، منبع تولید علم است و علم، مولد قدرت، ثروت و منزلت است ولی سیاست‌گذاری ما باعث تغییراتی در مناسبات این سه مولفه می‌شود بنابراین نحوه تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری، امری بسیار حساس است.

وی افزود: وزارت علوم در این دوره تغییراتی در نحوه گفتمان آموزش عالی با مخاطبان آموزش عالی ایجاد کرده است که این تغییر گفتمان، ناشی از تغییرات نسلی است، نسلی که امروز ما به عنوان دانشجو سروکار داریم کاملا با دوران ما متفاوت است معروف به نسل زِد، نسل هوش مصنوعی و اینها اقتضائات و انتظاراتی کاملا متفاوت است و شخصا در گفتمان جدید از همان روز‌های اول (تصدی وزارت علوم) چهار موضوع را به عنوان مؤلفه‌های این گفتمان در صحبت‌ها و مصاحبه‌ها تاکید کردم.

وزیر علوم گفت: یکی از اصول از این گفتمان، اصل کرامت دانشگاهیان است، از ابتدا تاکید کردیم ما به کرامت ذاتی انسان اعتقاد داریم و در محیط دانشگاه واقعا معتقدیم به اینکه حرمت و کرامت استاد دانشگاه باید حفظ شود، زیرا اگر عزت و شخصیت استاد و دانشجو را مخدوش کردیم، دیگر نمی‌توانیم از او به عنوان یک عنصر مفید، مولد و معتقد انتظار داشته باشیم.

سیمایی ادامه داد: مولفه بعدی، مسئولیت اجتماعی دانشگاه و از عناصر یک دانشگاه نسل چهارم است، دانشگاه بایستی نسبت به ذینفعان خود اعم از دانشجو، کارمند و همیار علمی، جامعه، نظام و حتی بشریت، بی‌تفاوت و بی‌تعهد نباشد، دانشگاه نباید با جامعه گسست داشته باشد و نسبت به صنعت، اخلاق و ارزش‌ها بی‌تفاوت نباشد.

تلاش وزارت علوم برای بازگشت نشاط به دانشگاه‌ها

وی با تاکید بر ضرورت بازگرداندن نشاط و امید به محیط دانشگاه، تصریح کرد: یک انسان نا امید نمی‌تواند خلاق باشد و رویکرد ما این است که نشاط به دانشگاه برگردد.

سیمایی اظهار داشت: به عنوان مثال، یکی از راه‌های بازگرداندن نشاط به محیط دانشگاه، شریک کردن استادان در اداره دانشگاه و انتخاب روسای دانشکده‌ها با مشارکت اعضای هیات علمی است و علاوه بر این باید یک محیط مفرح و شاد برای دانشجویان فراهم کنیم.

وی گفت: تاکید گفتمان جدید وزارت علوم بر پیشبرد توامان علم ایمان و عمل است، غایت اسلامی شدن این است که سه مولفه علم، ایمان و عمل در جان فارغ‌التحصیلان ما رسوخ کند و معتقدیم علم بی ایمان فایده ندارد.

وزیر علوم تاکید کرد: بنا بر قضاوت و ارزیابی بسیاری از ناظران بیرونی، تا حدودی و تا اندازه‌ای موفق بوده‌ایم، شاید کار مهمی در جهت بهبود وضع دانشگاه‌ها هنوز رخ نداده، اما همین که دانشگاه و دانشگاهیان دیدند رویکرد‌ها تغییر کرده است مهم است.

بدون داشتن برنامه، چانه‌زنی جای ضابطه را خواهد گرفت

وی گفت: یکی دیگر از اولویت‌های مهم ما این است که دانشگاه، برنامه‌محور باشد؛ ایرانیان در چند دهه گذشته متاسفانه نشان دادند که تن به برنامه نمی‌دهند ما هنوز چندان مبتنی بر برنامه حرکت نمی‌کنیم در حالی‌که اگر برنامه نباشد به جای قاعده، سلیقه و به جای ضابطه، چانه‌زنی نفوذ پیدا می‌کند و هر چه بیشتر چانه بزنیم گویا دستاورد بیشتری خواهیم داشت و این برای توسعه و پیشرفت کشور و برای پیشرفت دانشگاه، یک آفت است.

سیمایی به مدیران آموزش عالی و دانشگاه‌ها توصیه کرد که بخش آموزش عالی برنامه هفتم توسعه را به دقت مطالعه کرده و مورد توجه قرار دهند و گفت: این موارد، برنامه‌های وزارت علوم و بخش‌های ستادی نیست، در واقع دانشگاه است که رتبه علمی را ارتقا می‌دهد نه وزارتخانه.

وی ماموریت‌گرایی را از دیگر رویکرد‌های جدی وزارت علوم برشمرد و گفت: مساله مهمی که شخص رئیس‌جمهور به شدت دنبال می‌کند، این است که هر دانشگاه، یک ماموریت مشخص داشته باشد، دانشگاه‌های سطح یک یا دانشگاه‌های مراکز استان‌ها باید ماموریت‌های ملی را دنبال کنند که در همین راستا، ما این ماموریت‌ها را با سازمان برنامه و بودجه، تفاهم می‌کنیم و بین ۱۰ تا ۱۵ چالش یا ابر چالش بزرگ وجود دارد که سازمان برنامه، آنها را اولویت‌بندی می‌کند.

وزیر علوم گفت: یکی دیگر از برنامه‌های ما توقف کمیت و توسعه کیفیت آموزش است و از دانشگاه‌ها می‌خواهم که نسبت به توسعه کیفی توجه کنند.

چرا ریاست برخی دانشگاه‌ها تعیین تکلیف نشده است؟

حسین سیمایی گفت: برای نصب رئیس دانشگاه با توجه به حساسیتی که وجود دارد یک نظامات حقوقی و فرایند قانونی دیده شده است، این فرایند از اینجا شروع می‌شود که بعد از اینکه ما بررسی کردیم کسی را نامزد کردیم برای سرپرستی برای ریاست دانشگاه باید استعلام بگیریم.

وی افزود: گرفتن استعلام از چندین مرجع جداگانه، به خودی خود زمان‌بر است، در مرحله بعد که استعلام‌ها را دریافت کردیم، فرد مورد نظر را به عنوان سرپرست منصوب می‌کنیم تا پس از گذشت چند ماه، شورای عالی انقلاب فرهنگی بتواند قضاوت و ارزیابی لازم را از عملکرد نامزد ریاست دانشگاه داشته باشد که این روند هم گاهی بیش از سه ماه طول می‌کشد، در مرحله بعد، موضوع را در کمیته انتصابات شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح می‌کنیم که گاهی بعد از گفت‌وگو، از ما برای بررسی مجدد مهلت می‌خواهند، بنابراین مشاهده می‌کنید یک انتصاب که می‌تواند فرآیند اداری آن در یک هفته انجام شود ممکن است تا شش ماه زمان ببرد.

وی ادامه داد: در امور عمومی و تصدی‌های حوزه عمومی تا وقتی که رئیس جدید، فعالیت خود را آغاز نکرده است آن متصدی امر عمومی باید به کار خود ادامه دهد و در گذشته، شاهد بودیم که فردی دو تا سه سال و حتی تا چهار سال به عنوان سرپرست، فعالیت می‌کرد، البته ما این را نمی‌پسندیم و حتما در اسرع وقت تعیین تکلیف می‌کنیم، در بعضی از موارد هم منتظر تصمیمات نهادهای خارج از وزارت علوم هستیم.

وزیر علوم اظهار داشت: البته انصافاً کسانی که به عنوان سرپرست دانشگاه منصوب کردیم از همان روز اول، مثل رئیس عمل کردند بدون هیچ‌گونه ملاحظه‌ یا کم‌کاری، به صورت جدی و با قدرت و اعتماد به نفس، کار کردند.

بازنگری جدی آیین‌نامه ارتقای اعضای هیات علمی

وی با اشاره به اهمیت فراوان آیین‌نامه ارتقای اعضای هیات علمی گفت: مقام معظم رهبری بارها نگرانی خود را درباره ساماندهی این آیین‌نامه بیان فرمودند، این آیین‌نامه جهت‌گیری استاد دانشگاه و مجموعه‌های علمی ما را مشخص می‌کند لذا یک بازنگری بسیار جدی را در آیین‌نامه ارتقا آغاز کردیم.

سیمایی ادامه داد: تا الان نزدیک به دو هزار نفر ساعت، روی آیین‌نامه ارتقا کار شده و آورده‌های جدیدی دارد که نهایتاً تا نیمه اردیبهشت‌ماه نسخه آن قطعاً تحویل خواهد شد که در قالب آن، نوع ارتقایی که برای استاد حوزه علوم انسانی انتظار داریم با نحوه ارتقای استاد حوزه فنی مهندسی، حتما متفاوت خواهد بود، علاوه بر این، در مؤلفه‌های ارتقای هیات علمی، میزان ارتباط با صنعت، مسئولیت اجتماعی و ایفای نقش در امور فرهنگی و اخلاقی و دستگیری از دانشجویان را در نظر گرفته‌ایم.

وزیر علوم درباره سهمیه‌های کنکور گفت: ما پیش‌نویس سند را آماده کردیم و تحویل دادیم که باید در صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی بررسی شود.

وی درباره روند ساخت خوابگاه‌های دانشجوییی متاهلی نیز گفت: الان حدود هزار واحد خوابگاهی را در دست ساخت داریم، برنامه‌ریزی کردیم که طی دو سال، پنج هزار واحد خوابگاهی متاهلی را تحویل دهیم و ساخت ۳۰ هزار واحد خوابگاهی در اهداف برنامه چهار ساله است و الان مجموعه‌های ۵۰ واحدی و ۱۰۰ واحدی در چند استان کشور آماده شده است.

سیمایی درباره مسکن دانشگاهیان نیز گفت: تامین مسکن اساتید و کارمندان در اولویت وزارت علوم است و پیشرفت اقدامات دانشگاه‌ها در تامین مسکن هر هفته رصد می‌شود.

وی از روسای دانشگاه‌ها خواست تعمیر و احداث خوابگاه‌ها، تامین امنیت دانشجویان و سرکشی به خوابگاه‌های دانشجویی به صورت مرتب را در اولویت قرار دهند و بیان داشت: ما اختیار محوطه‌های بیرون از دانشگاه را نداریم ولی درباره آن مسئولیت داریم، در همین زمینه، یک ستاد تشکیل داده‌ایم که هر کاری از این ستاد بر بیاید مانند افزایش گشت پلیس، تامین روشنایی و فعالیت‌های دیگر را انجام خواهد داد.

سیمایی، سیاست‌گذاری در بخش دانشجوی بین‌الملل و تقویت اقتصاد آموزش عالی را از مباحث مورد توجه وزارت علوم خواند و گفت: در همین راستا میز اقتصاد تشکیل داده و برنامه داریم اتکایمان به بودجه دولت را کاهش دهیم.

منبع: ایرنا