باشگاه خبرنگاران جوان؛ سمیه ابراهیم خلیلی - روز جهانی قدس، که در آخرین جمعه ماه رمضان گرامی داشته می‌شود، نمادی از وحدت و همبستگی مسلمانان و آزادی‌خواهان جهان در حمایت از ملت فلسطین و محکومیت اشغالگری اسرائیل است. این روز، که به پیشنهاد امام خمینی (ره) پس از انقلاب اسلامی ایران نام‌گذاری شد، به یکی از مهم‌ترین مناسبت‌های جهانی در حمایت از مردم فلسطین تبدیل شده است. در بسیاری از کشور‌های مسلمان و حتی فراتر از آن، راهپیمایی‌ها و تجمعاتی برگزار می‌شود که علاوه بر نمایش اعتراض عمومی، توجه جهانیان را به مسئله فلسطین جلب می‌کند. این روز تنها یک رویداد نمادین نیست، بلکه فرصتی برای بازاندیشی درباره وضعیت فلسطینیان و بررسی نقش قدرت‌های جهانی در این بحران است.

دکتر گرک سیمون، استاد دانشگاهی در سوئد، از جمله تحلیلگرانی است که با نگاه انتقادی به رویکرد کشور‌های غربی در قبال مسئله فلسطین پرداخته و بر اهمیت مقاومت جهانی در برابر جنایات رژیم صهیونیستی تأکید دارد. در تحلیل‌های او، علاوه بر بررسی وضعیت کنونی، به نقش سیاست‌های اروپا و غرب در تسهیل یا جلوگیری از جنایات اسرائیل نیز پرداخته شده است. این نوشتار بر اساس نظرات وی، به بررسی ابعاد مختلف روز جهانی قدس و تأثیر آن بر افکار عمومی جهان می‌پردازد.

نقش اعتراضات جهانی در تغییر افکار عمومی
تظاهرات و راهپیمایی‌هایی که در روز جهانی قدس در کشور‌های مسلمان برگزار می‌شود، علاوه بر تحکیم حس همبستگی در این جوامع، نشان‌دهنده واکنش عمومی به جنایات رژیم صهیونیستی است. این اعتراضات، حتی در کشور‌هایی که دولت‌هایشان روابط دوستانه‌ای با اسرائیل دارند، همچنان ادامه دارد و مردم با وجود سرکوب‌های احتمالی، به اعتراض علیه اشغالگری ادامه می‌دهند.

هرچند تأثیر این اعتراضات بر سیاست‌های جهانی هنوز مشخص نیست، اما به‌وضوح دیده می‌شود که افکار عمومی در بسیاری از کشور‌های غربی، حتی در دولت‌هایی که تحت نفوذ لابی‌های صهیونیستی هستند، به‌شدت از رفتار‌های اسرائیل و همدستی دولت‌هایشان در نسل‌کشی و پاک‌سازی قومی فلسطینیان منزجر شده‌اند. این نارضایتی عمومی یکی از عوامل مهم در تغییر تدریجی نگاه جهانی به مسئله فلسطین است.

نقش اروپا در بحران فلسطین: همدستی یا تلاش برای حل بحران؟
اتحادیه اروپا و اغلب کشور‌های اروپایی، به استثنای مواردی مانند ایرلند، نه‌تنها در جهت حل بحران فلسطین اقدامی نکرده‌اند، بلکه به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم در جنایات رژیم صهیونیستی نقش داشته‌اند. آنها نه‌تنها برای جلوگیری از پاک‌سازی قومی و نسل‌کشی اقدامی انجام نمی‌دهند، بلکه قوانینی را تصویب کرده‌اند که هرگونه حمایت از فلسطین را محدود می‌کند. از جمله این اقدامات، ممنوعیت برافراشتن پرچم فلسطین یا سر دادن شعار‌هایی مانند "از رود تا دریا، فلسطین آزاد خواهد شد" است.

این سیاست‌ها نه از سر بی‌اطلاعی، بلکه به دلیل وابستگی شدید بسیاری از کشور‌های اروپایی به لابی‌های صهیونیستی است. این دولت‌ها به جای پاسخگویی به مطالبات عمومی برای اتخاذ مواضع عادلانه، ترجیح می‌دهند در برابر جنایات اسرائیل سکوت کرده و حتی مخالفان آن را سرکوب کنند. چنین رویکردی، بیش از آنکه نشان‌دهنده استقلال سیاسی این کشور‌ها باشد، بیانگر نوعی "بردگی ذهنی" نسبت به صهیونیسم است که حاضر نیستند آن را به چالش بکشند.

مسئولیت غرب در قبال جنایات رژیم صهیونیستی
سیاست‌های غربی در قبال اسرائیل، نمونه‌ای آشکار از استاندارد‌های دوگانه و ریاکاری در نظام بین‌الملل است. در حالی که کشور‌های غربی مدعی حمایت از "نظم مبتنی بر قوانین" هستند، حمایت بی‌قید و شرط آنها از جنایات اسرائیل نشان می‌دهد که این نظم، تابع منافع قدرت‌های مسلط است و نه اصول اخلاقی و انسانی.

اگر کشور‌های غربی واقعاً به دنبال برقراری عدالت باشند، باید اقدامات عملی علیه اسرائیل انجام دهند. نمونه‌ای از این اقدامات می‌تواند بازداشت بنیامین نتانیاهو در صورت سفر به کشور‌های اروپایی باشد، چراکه او به‌خاطر جنایات جنگی تحت پیگرد است. همچنین، تحریم‌های تجاری، قطع کمک‌های نظامی و حمایت از دادگاه‌های بین‌المللی برای محاکمه سران رژیم صهیونیستی، می‌تواند گام‌هایی مؤثر در این مسیر باشد.

با این حال، تاکنون چنین اقداماتی انجام نشده و اسرائیل همچنان از حمایت اقتصادی و نظامی غرب بهره‌مند است. این حمایت‌ها نه‌تنها ادامه جنایات علیه فلسطینیان را تضمین می‌کند، بلکه مشروعیت رژیم صهیونیستی را نیز در سطح جهانی تقویت می‌کند.

فراموشی یا ماندگاری جنایات اسرائیل در حافظه جهانی؟
سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا جنایات اخیر اسرائیل در غزه، که خشم جهانی را برانگیخته است، در آینده به فراموشی سپرده خواهد شد؟ تاریخ نشان داده است که حافظه عمومی، در صورت عدم تداوم پیگیری‌ها و اعتراضات، ممکن است به‌تدریج تحت تأثیر پروپاگاندای رسانه‌ای قرار گیرد. اما شدت و گستردگی این جنایات به‌قدری عمیق است که امکان فراموشی کامل آن دشوار به نظر می‌رسد.

بسیاری از جوامع یهودی، که خود را از صهیونیسم جدا می‌دانند، به‌طور آشکار این جنایات را محکوم کرده‌اند. این مخالفت‌ها نشان می‌دهد که حتی در درون جوامع یهودی نیز اختلافات جدی درباره سیاست‌های اسرائیل وجود دارد. با این حال، در جامعه اسرائیل، حمایت عمومی از سیاست‌های سرکوبگرانه رژیم همچنان بالا است. حتی مخالفان نتانیاهو، که ممکن است از او ناراضی باشند، به‌طور کلی از پروژه صهیونیستی و ادامه اشغالگری حمایت می‌کنند.

با وجود این، ضعف اقتصادی و ناکارآمدی نظامی اسرائیل، نشان می‌دهد که این رژیم بدون حمایت غرب قادر به ادامه حیات نخواهد بود. بنابراین، ادامه اعتراضات عمومی در اروپا و سایر نقاط جهان، یکی از مهم‌ترین عوامل برای اعمال فشار بر دولت‌های غربی جهت تغییر سیاست‌هایشان است.

روز جهانی قدس، بیش از آنکه صرفاً یک روز اعتراض باشد، فرصتی برای یادآوری مسئولیت جهانی در قبال فلسطین است. این روز نشان می‌دهد که مسئله فلسطین نه یک بحران منطقه‌ای، بلکه مسئله‌ای انسانی و جهانی است که همه ملت‌ها در قبال آن مسئولیت دارند. اعتراضات مردمی، فشار بر دولت‌های غربی و تحریم‌های بین‌المللی، می‌توانند در طولانی‌مدت به تغییر سیاست‌های جهانی نسبت به رژیم صهیونیستی منجر شوند.

نظرات دکتر گرک سیمون نشان می‌دهد که تنها با ادامه مقاومت و آگاهی‌بخشی عمومی، می‌توان مانع از فراموشی جنایات اسرائیل شد و در نهایت به عدالت برای فلسطینیان دست یافت. حمایت گسترده جوامع جهانی از فلسطین، نشان‌دهنده تغییر تدریجی افکار عمومی و افزایش آگاهی نسبت به واقعیت‌های موجود در این بحران است.