باشگاه خبرنگاران جوان؛ فاطمه آقامحمدی  - آیین سحرخوانی روستای نویس، واقع در بخش خلجستان استان قم، به عنوان یکی از میراث فرهنگی ناملموس کشور به شماره ۲۱۱۵ در تاریخ ۴ خرداد ۱۳۹۹ در اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان قم به ثبت رسید. این آیین کهن، بخشی از فرهنگ غنی و معنوی مردم این منطقه است و قدمتی بیش از ۱۴۰۰ سال دارد.

سحرخوانی، سنتی شفاهی است که در آن سحرخوانان ساعاتی پیش از اذان صبح در محلات و کوچه‌های روستا حرکت کرده و با نوایی خوش به مناجات و خواندن اشعار مذهبی و محلی می‌پردازند تا روزه‌داران را برای سحری و راز و نیاز با خدا بیدار کنند. این آیین در گذشته در بسیاری از روستا‌های ایران اجرا می‌شد، اما امروزه روستای نویس از جمله آخرین روستا‌های استان قم است که این سنت دیرینه را زنده نگه داشته است.

در این آیین، ریش‌سفیدان و معتمدان روستا پیش از طلوع فجر از خواب برخاسته و بر پشت بام خانه‌های خود می‌روند و با خواندن اشعار مذهبی و سروده‌های شاعران بزرگی همچون خواجه عبدالله انصاری و بابا طاهر، مردم را از فرا رسیدن وقت سحر آگاه می‌کنند. این مراسم نه تنها نشان‌دهنده همبستگی و وحدت جامعه روستایی است، بلکه نمادی از احترام به زمان‌های مقدس و مناسک مذهبی در ماه مبارک رمضان به شمار می‌رود.

در گذشته، هر روستا یک یا دو سحرخوان داشت که مسئولیت بیدار کردن مردم را بر عهده می‌گرفتند. در برخی مناطق نیز طبالان و آوازخوانان خوش‌صدا در کوچه‌ها حرکت می‌کردند و با فریاد و نوای خود مردم را برای سحری بیدار می‌کردند. این آیین علاوه بر جنبه مذهبی، نشان‌دهنده همکاری و همدلی میان اعضای جامعه روستایی است.

ثبت آیین سحرخوانی روستای نویس در فهرست میراث فرهنگی ناملموس، گامی مهم در جهت حفظ و احیای این سنت دیرینه و انتقال آن به نسل‌های آینده است. این اقدام همچنین توجه به فرهنگ و آداب و رسوم محلی را به عنوان بخشی از هویت ملی و تاریخی ایران تقویت می‌کند.

استان قم با ثبت این آیین، گامی دیگر در جهت حفظ میراث فرهنگی و معنوی خود برداشته و نشان می‌دهد که چگونه سنت‌های محلی می‌توانند در کنار مدرنیته، هویت و اصالت خود را حفظ کنند.