باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی-  در اسفندماه سال گذشته، هیئت وزیران مصوبه‌ای را با هدف تسهیل و رفع موانع تاسیس نیروگاه تجدید پذیر ارائه داد که طی آذرماه امسال اصلاحیه‌هایی را به مصوبه اضافه کرد که بر اساس آن تسهیل‌های خوبی در حوزه واگذاری زمین برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی و بادی در نظد گرفته شد که نتیجه این هماهنگی‌ها، فاصله زمانی واگذاری اراضی، کمتر از نصف شد و به حدود دو ماه تقلیل یافت.

سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر در تمام استان های کشور، اراضی مناسب برای احداث نیروگاه‌های تجدید پذیر را شناسایی و معرفی کرده است، اما  استان های با اقلیم خشک و نیمه خشک همچون یزد، اصفهان، کرمان، خراسان شمالی، قم و مرکزی قابلیت بیشتری برای احداث این نیروگاه‌ها دارند.

ناگفته نماند که واگذاری این اراضی در قالب قراردادهای اجاره یک تا ۱۵ ساله است، اما تا زمانی که نیروگاه در اراضی احداث شده و مورد بهره برداری قرار داشته باشد، این قراردادها تمدید خواهند شد وبر اساس آیین نامه هیئت وزیران، در صورتی که در عمل طی یک سال نیروگاه احداث نشده و یا پیشرفتی در احداث آن مشاهده نشود، قرارداد فسخ خواهد شد.

آمارها نشان می دهد که تا پایان سال ۱۴۰۲ حدود ۹ هزار هکتار اراضی برای انرژی‌های تجدید پذیر واگذار کرده بودیم و امسال در راستای تصویب‌نامه هیئت وزیران تسهیلات ویژه‌ای که برای اجرای اینگونه طرح‌ها منظور شد روند واگذاری زمین به انرژی‌های تجدید پذیر سرعت گرفت تا طبق برنامه با تولید ۳۰ هزارمگاوات برق از این محل، مشکل ناترازی برق کشور رفع شود.

محدودیتی در واگذاری اراضی نداریم

مهدی سرخوش مدیرکل واگذاری و توسعه اراضی کشور با اشاره به واگذاری بخشی از اراضی دولتی و ملی برای اجرای طرح های کشاورزی و غیرکشاورزی گفت: در سنوات گذشته، زمین برای طرح های احداث نیروگاه های تجدیدپذیر واگذار شده، اما اجرای این طرح ها موفق نبوده است.

به گفته وی، از اسفند سال گذشته بنابر تصمیم هیئت وزیران که در آذرماه امسال اصلاحیه خورد، نهضتی از باب احداث نیروگاه های تجدید پذیر ایجاد شد و تعامل سازنده ای میان سازمان امور اراضی و سازمان انرژی های تجدید پذیر صورت گرفت.

سرخوش ادامه داد: با توجه به روند تسهیل در واگذاری ها، از ابتدای سال تاکنون بالغ بر ۱۰ هزار و ۵۰۰ هکتار از اراضی ملی و دولتی برای نیروگاه های تجدید پذیر پیش بینی شده است و مصوبات کمیسیون مرجع واگذاری دارد که از این‌ میزان بالغ بر ۱۵۰۰ هکتار منجر به انعقاد قرارداد شد و مابقی در جریان انعقاد قرارداد و تحویل اراضی است تا بحث ناترازی برق کشور با تعامل ۲ وزارتخانه و مساعدت های دولت و سایر بخش های حاکمیت از این‌مقطع عبور کنیم.

این مقام مسئول با اشاره به تولید ۳۰ هزارمگاوات برق از نیروگاه های تجدید پذیر بیان کرد: استعلامات دستگاه های مختلف در خصوص نیروگاه های تجدیدپذیر محدود به استعلام محیط زیست بوده و در بحث اجاره بهای اراضی دولت پیش بینی کرده که حداکثر ۲۰ درصد قیمت منطقه ای را برای این طرح ها تخفیف در نظر گرفتند که امیدواریم از این مقطع عبور کنیم. حال امیدواریم با نهضت ایجاد شده به این رقم تولید برق برسیم.

وی با بیان اینکه مشکلی در واگذاری اراضی با تعامل سازمان امور اراضی با منابع طبیعی و سازمان انرژی های تجدیدپذیر وجود ندارد، افزود: در اراضی مستثنیات اشخاص، امکان صدور مجوز تغییر کاربری با رعایت مقررات وجود دارد.

مدیرکل واگذاری و توسعه اراضی کشور با بیان اینکه در تمامی کشور به جزچند استان بحث واگذاری اراضی داریم، افزود: در چند استان بدلیل محدودیت اقلیم اجازه نمی دهد یا واگذاری محدود است، اما در اغلب کشور وجود دارد به طوریکه واگذاری ۱۰ هزار و ۵۰۰ هکتار در ۲۵ استان صورت گرفته و استان های کرمان، یزد، اصفهان،خراسان شمالی، خراسان رضوی و جنوبی و مرکزی جزء استان‌های پیشرو هستند.

وی با بیان اینکه محدودیتی برای واگذاری اراضی نداریم، گفت: هرمیزان اراضی که لازم باشد، واگذار می‌کنیم و تنها به میزان صدور پروانه تاسیس سازمان انرژی های تجدید پذیر با وزارت نیرو و نیاز به اراضی دولت و ملی بستگی دارد. گفتنی است با توجه به تسهیل نامه هیئت وزیران و تسهیلات درنظر گرفته شده بتوان به این هدف دست یافت‌.

بنابر آمار از ۱۶۵ میلیون هکتار اراضی کشور، تنها ۱۸ میلیون هکتار زمین کشاورزی است و از این میزان، ۵ میلیون هکتار حاصلخیز محسوب می‌شود که معادل ۳ درصد از کل اراضی کشور است.

در ادامه رامین اخلاصی مدیرامور اراضی جهاد کشاورزی مرکزی گفت: از ابتدای انقلاب تاکنون ۳۵ هزار هکتار از اراضی ملی استان واگذار شده است که  از این میزان ۸۵۰۰ هکتار به طرح‌های دام، طیور، آبزیان و صنایع تبدیلی کشاورزی و ۱۲ هزار هکتار به حوزه زراعت و باغداری اختصاص دارد.

وی با اشاره به اهمیت سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدید پذیر افزود: احداث نیروگاه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر در سطح ۲۱۰۰ هکتار اراضی ملی واگذار شده است که براین اساس نزدیک به ۱۰۵۰ مگاوات برق به شبکه سراسری کشور اضافه می شود.

اخلاصی با اشاره به اهمیت حفظ کاربری اراضی کشاورزی گفت: یکی از وظایف مهم  سازمان امور اراضی جلوگیری از تغییر کاربری غیرمجاز اراضی کشاورزی است، چرا که امنیت غذایی کشور وابسته به حفظ این زمین‌ها و جلوگیری از تخریب آن‌هاست.

این مقام مسئول درباره صدور مجوزهای تغییر کاربری اراضی مستثنیات کشاورزی بیان کرد : امسال ۱۲۳مجوز برای طرح‌های جدید صادر شده که شامل پروژه‌هایی در زمینه گلخانه‌ها، صنایع تبدیلی، آبزی‌پروری و کارخانجات صنعتی است، گفتنی است با بهره‌برداری از طرح ۱۸۰ هکتاری مزرعه انرژی خورشیدی که توسط بخش خصوصی با سرمایه‌ای بالغ بر ۴۰ میلیون دلار در اراضی واگذار شده در قالب اجاره توسط اداره امور اراضی استان مرکزی اجرا می‌شود، ۱۵۰ مگاوات برق به شبکه برق کشور اضافه خواهد شد.

بنابر گفته مسئولان و کارشناسان امر با توجه به نقش انرژی در تامین امنیت غذایی کشور، نهضت ملی با واگذاری زمین‌ها برای تولید انرژی‌های تجدید در کشور شروع شده است تا از این طریق کسری برق مورد نیاز تامین شود.