آیا کهگیلویه و بویراحمد می‌تواند به قطب صادراتی تبدیل شود؟
۱۷۰ هزار تن صادرات در ۱۰ ماه گذشته از کهگیلویه و بویراحمد، نشان‌دهنده ظرفیت‌های تجاری این استان است. اما نبود زیرساخت‌های لازم چالش‌های جدی در مسیر توسعه پایدار تجارت خارجی به شمار می‌روند.
باشگاه خبرنگاران جوان؛ زینب خوش اندیش_ وقتی نام کهگیلویه و بویراحمد را می‌شنویم، نخستین تصویرهایی که به ذهن می‌آید، طبیعت بکر، کوه‌های سربه‌فلک‌کشیده و چشمه‌های جوشان است. استانی که در جنوب غربی ایران با زیبایی‌های طبیعی‌اش شناخته می‌شود. اما این استان، فراتر از چشم‌اندازهای طبیعی، در سال‌های اخیر تلاش کرده جایگاهی در نقشه تجارت خارجی کشور برای خود دست‌وپا کند. صادرات ۱۷۰ هزار تن کالا در ۱۰ ماه گذشته، شاید نشانه‌ای از همین تلاش باشد. اما آیا این دستاورد، نویدبخش آینده‌ای روشن است یا تنها تصویری گذرا از ظرفیت‌هایی است که هنوز زیرساخت‌های لازم برای شکوفایی کامل آن‌ها فراهم نشده است؟
صادرات ۱۷۰ هزار تن کالا از کهگیلویه و بویراحمد؛ فرصت یا چالش؟
در حالی که صادرات از استان کهگیلویه و بویراحمد در سال جاری به ۱۷۰ هزار تن رسیده است، برخی کارشناسان معتقدند که نبود زیرساخت‌های لازم، مانعی جدی بر سر راه توسعه تجاری این استان است.
افزایش صادرات، اما بدون واردات
بر اساس اعلام امیرتیمور موسویان، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد، طی ۱۰ ماه گذشته ۱۷۰ هزار تن کالا از این استان به کشورهای مختلف صادر شده است. ارزش دلاری این میزان صادرات ۵.۷ میلیون دلار برآورد شده که رقم قابل توجهی برای استانی با ظرفیت‌های محدود صنعتی و تجاری محسوب می‌شود. با این حال، آنچه در میان این آمار جلب توجه می‌کند، عدم ثبت هیچ‌گونه وارداتی به استان است؛ موضوعی که می‌تواند نشان‌دهنده ضعف در زیرساخت‌های تجاری باشد.
موسویان در این خصوص می‌گوید: «به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم، وارداتی به استان نداشته‌ایم.» این موضوع پرسش‌هایی را در مورد توانایی این استان برای توسعه پایدار تجارت خارجی مطرح می‌کند. نبود واردات ممکن است به این معنا باشد که زنجیره تأمین مواد اولیه برای برخی صنایع محلی دچار مشکل است یا فرصت‌های تجاری دوطرفه هنوز به درستی شکل نگرفته‌اند.
مقاصد صادراتی؛ تنوع یا محدودیت؟
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد در ادامه به کشورهای مقصد صادرات استان اشاره کرد و گفت که در سال جاری کالاهای استان به کویت، آلمان، عراق، امارات و آفریقای جنوبی ارسال شده است. این تنوع جغرافیایی در نگاه اول می‌تواند نشانه‌ای از گسترش روابط تجاری باشد، اما بررسی دقیق‌تر نشان می‌دهد که عمده صادرات استان به کشورهای منطقه محدود است و تنها آلمان به عنوان یک کشور اروپایی در این فهرست دیده می‌شود.
سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا صادرات استان بر پایه یک استراتژی مشخص انجام می‌شود یا صرفاً بر اساس فرصت‌های مقطعی شکل گرفته است؟ توسعه پایدار تجارت نیازمند برنامه‌ریزی دقیق برای افزایش سهم از بازارهای بین‌المللی، متنوع‌سازی محصولات صادراتی و ایجاد زنجیره‌های تأمین کارآمد است.
چالش‌های پیش‌رو؛ از مشوق‌های صادراتی تا زیرساخت‌های ناکافی
یکی از برنامه‌های اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان، پیگیری جذب مشوق‌های صادراتی برای توسعه زیرساخت‌های واحدهای صادرات‌گرا است. این در حالی است که بسیاری از فعالان اقتصادی معتقدند که مشکلات ساختاری مانند نبود حمل‌ونقل مناسب، ضعف در فرآوری محصولات و عدم دسترسی کافی به بازارهای هدف، همچنان موانع جدی بر سر راه توسعه صادرات استان به شمار می‌روند.
اگرچه آمارهای اعلام‌شده نشان‌دهنده رشد صادرات از کهگیلویه و بویراحمد است، اما پرسش اصلی این است که آیا این رشد می‌تواند به یک مسیر پایدار تبدیل شود؟ برای پاسخ به این سوال، سیاست‌گذاران اقتصادی استان باید نگاه عمیق‌تری به چالش‌های موجود داشته باشند و با ایجاد زیرساخت‌های مناسب، تجارت خارجی استان را از سطح یک فرصت مقطعی به یک جریان پایدار اقتصادی ارتقا دهند.
