
باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - شبکه سی ان ان به نقل از منابعی مدعی شد عربستان سعودی آماده است تا میان دولت ترامپ و ایران برای دستیابی به یک توافق جدید جهت محدود کردن برنامه هستهای تهران میانجیگری کند.
این شبکه ادعا کرد عربستان نگران است که ایران اکنون بیشتر تمایل به دستیابی به سلاح هستهای داشته باشد، چرا که متحدان منطقهای آن — که همواره به عنوان بازدارندهای در برابر حملات اسرائیل عمل میکردند— به طور قابل توجهی تضعیف شدهاند. عربستان سعودی امیدوار است با استفاده از روابط نزدیک خود با دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، پلی دیپلماتیک بین تهران و کاخ سفید ایجاد کند.
طبق اعلام سی ان ان، هنوز مشخص نیست که آیا عربستان سعودی پیشنهاد رسمیای ارائه داده است یا خیر، اما این اقدام نشاندهنده تمایل ریاض برای بهبود روابط با ایران و کسب جایگاهی در میز مذاکرات برای یک توافق احتمالی جدید است.
ترامپ پس از ورود به کاخ سفید مدعی شد که میخواهد برای یک توافق جدید وارد مذاکره شود. این در حالی بود که فشار حداکثری علیه ایران را نیز از سر گرفت. رهبر انقلاب اسلامی ایران، هفته گذشته در واکنش به اظهارات ترامپ گفت که مذاکره با ایالات متحده «هوشمندانه نیست».
وزارت امور خارجه آمریکا و وزارت خارجه عربستان سعودی به درخواستهای سی ان ان برای اظهار نظر پاسخ ندادهاند. نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک نیز گفت که نظری ندارد.
مقامات سعودی چشمانداز فعلی منطقه را فرصتی تاریخی برای کاهش تنشها با ایران و بهبود روابط میدانند و اصرار دارند که نمیخواهند بخشی از هرگونه رویارویی آمریکا یا اسرائیل با ایران باشند.
آنها همچنین نگران هستند که ایرانِ تحت فشار ممکن است تمایل بیشتری برای توسعه بمب هستهای داشته باشد و یک توافق هستهای جدید را راهی برای جلوگیری از این امر میبینند. آنها معتقدند که ایرانِ تضعیفشده به نفع عربستان سعودی نیست، چرا که ریاض سیاست خارجی خود را برای اولویتدادن به منافع اقتصادی خود بازتعریف کرده و بیثباتی بیشتر منطقه را مانعی برای پیشرفت میداند.
از زمانی که ترامپ برای دومین بار به قدرت رسید، گفته است که میخواهد یک توافق جدید با ایران داشته باشد. او تحریمها علیه کشورمان را به دلیل برنامه هستهایاش تشدید کرده و گفته است که «دوست دارد» به یک توافق هستهای برسد.
ترامپ هفته گذشته در پستی در سوشال تروث نوشت: «من میخواهم ایران یک کشور بزرگ و موفق باشد، اما کشوری که نتواند سلاح هستهای داشته باشد. گزارشهایی که میگویند ایالات متحده، در همکاری با اسرائیل، قصد دارد ایران را به تکههای کوچک تبدیل کند، به شدت اغراقآمیز هستند.»
او ادامه داد: «من ترجیح میدهم یک توافق صلح هستهای تأییدشده داشته باشیم که به ایران اجازه دهد به طور صلحآمیز رشد کند و شکوفا شود. ما باید فوراً روی آن کار کنیم و وقتی که امضا و تکمیل شد، یک جشن بزرگ خاورمیانه برگزار کنیم. خداوند خاورمیانه را برکت دهد!»
با این حال، مسعود پزشکیان صداقت ترامپ در جستوجوی یک توافق جدید را با اشاره به تحریمهای جدید آمریکا زیر سوال برد. هفته گذشته نیز حضرت آیتالله خامنهای، رهبر انقلاب اسلامی اعلام کرد که مذاکره با آمریکا «هوشمندانه، خردمندانه یا شرافتمندانه نیست» و به خروج آمریکا از توافق سال ۲۰۱۵ اشاره کرد. با این حال، او به طور کامل ارتباط با واشنگتن را ممنوع نکرد.
افزایش نفوذ ریاض
فیاص مقداد، پژوهشگر ارشد موسسه خاورمیانه در واشنگتن، گفت که اگرچه سیاست خارجی عربستان سعودی بر پایه مشارکت استراتژیک با آمریکا است، اما سیاست خارجی ریاض «به دنبال تنوع بخشیدن به گزینههای خود، هم در سطح منطقهای و هم بینالمللی، بوده است تا در صورت لزوم انعطافپذیری و عملگرایی داشته باشد.»
او به سی ان ان گفت: «ابراز تمایل به میانجیگری بین رئیسجمهور ترامپ و ایران به پادشاهی اجازه میدهد تا به طور ضمنی خود را از کمپین فشار حداکثری ترامپ علیه تهران دور کند.»
با این حال، او گفت که با توجه به عدم اعتماد باقیمانده بین عربستان سعودی و ایران، «این موضوع بعید است که فراتر از سیگنالهای دیپلماتیک پیش برود.»
منبع: سی ان ان