باشگاه خبرنگاران جوان؛ پریزاد اقبالی - مهدی محمدی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران و رئیس شورای سیاستگذاری همایش ملی هوش مصنوعی و هوشمند سازی صنعتی با اشاره به شکل گیری هوشمند سازی در ایران گفت: «مکانیزم بازی توسعه در موضوعات جدید، بزرگ کردن آن در هسته‌های متفاوت است. هرچه بلوک‌های توسعه بزرگ‌تر باشد، مسیر توسعه سریع‌تر اتفاق می‌افتد. در اقتصاد، ایران با مفهوم هوش مصنوعی و هوشمند سازی صنایع روبه رو است. در دنیا روند و اهمیت هوش مصنوعی به ترتیب توسعه محصول، بازاریابی فروش، خدمات مرتبط با مشتریان، مدیریت ریسک، زنجیره تامین و استراتژی امور مالی و حوزه تولید و ... است.»

مهدی محمدی افزود: «چالش‌های کلیدی در ایران در حوزه هوش مصنوعی دارای جثه کوچک شرکت‌ها در توسعه و تامین مالی، عدم امکان جذب و توسعه منابع انسانی مورد نیاز، فعالیت‌های مجزا و غیر هم افزا، عدم امکان برندینگ و بازاریابی قوی، عدم امکان سرمایه گذاری گسترده در زیرساخت ها، عدم اعتماد شرکت‌های بزرگ به ظرفیت‌ها و توانمندی‌های آن‌ها و عدم امکان چانه زنی قوی با دولت و نهاد‌های تامین مالی برای جذب منابع و سرمایه‌ها است.»

عضو هیات علمی دانشگاه تهران و رئیس شورای سیاستگذاری همایش ملی هوش مصنوعی و هوشمندسازی صنعتی بیان کرد: «بلوک‌های توسعه در دنیا هر چه بزرگتر باشند، مسیر توسعه نیز سریع‌تر پیش خواهد رفت. تنها با ظرفیت شرکت‌های استارت آپ و اس‌ام‌ای توسعه رقم نمی خورد؛‌ چرا که در دنیا مانند آمریکا نزدیک به ۶۰ درصد اقتصاد در دست ۱۰ شرکت و در فنلاند ۷۰ درصد اقتصاد دست شرکت نوکیا است.»

مهدی محمدی اظهار کرد: «در دنیای شرکت‌های دانش بنیان و استارت آپ‌ها، سه مکانیزم رشد درمسیر‌های فناوری جدید برای ارتقای رشد و مقیاس پذیری آن ها وجود دارد که از طریق آن وارد بورس شده و کم کم از این مکانیزم رشد تبعیت کرده و در نهایت سرمایه گذاری می‌کنند.»

مهدی محمدی گفت: «میزان استفاده از هوش مصنوعی در آمریکای شمالی با ۶۱ درصد شرکت‌ها بیشترین میزان اهمیت به این حوزه را به خود اختصاص داده است و در رتبه‌های بعدی اروپا، آسیا، اقیانوسیه و .. است. اهمیت ایران در حوزه هوش مصنوعی نسبت به دنیا یک سوم بوده و با توجه به این‌که این مهمترین فناوری است که بشر در طول تاریخ خلق کرده است. مهمترین قابلیت ایران، تفکر و تعقل ما است. تا به حال هیچ فناوری خلق نکرده‌ایم و این برای کشور خوب نیست.»

عضو هیات علمی دانشگاه تهران و رئیس شورای سیاستگذاری همایش ملی هوش مصنوعی و هوشمند سازی صنعتی تصریح کرد: «فقط ۱۰ درصد از پروژه‌های هوش مصنوعی در صنعت، بالای چهار میلیارد دلار هزینه شده و ۹۰ درصد پروژه هوش مصنوعی کمتر از این عدد بوده که نشان دهنده این است که عملا هیچ کاری انجام نشده است.»

محمدصادق خیاطیان، رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی نیز در همایش ملی هوش مصنوعی و هوشمندسازی صنعتی که با همت صندوق پژوهش و فناوری دیجیتال و با همکاری صندوق نوآوری و شکوفایی و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برگزار شد؛ گفت: «علاوه بر اهمیت تبادل تجربیات و انتقال دانش، موضوع هم‌افزایی نیز بسیار حائز اهمیت است. در بسیاری از موارد، این هم‌افزایی است که به رشد سریع‌تر ما کمک می‌کند.»

محمدصادق خیاطیان گفت: «دولت‌ها سرمایه‌گذاری‌های کلانی در حوزه هوش مصنوعی انجام می‌دهند و پنجره‌های فرصتی نیز برای کشور‌های در حال توسعه وجود دارد. دیپ‌سیک نشان داد که می‌شود با سرمایه‌گذاری‌های کمتر نیز اتفاقات بزرگی را رقم زد. نقش دولت‌ها در سرمایه‌گذاری و تنظیم‌گری بسیار مهم است. وقتی در مورد دولت صحبت می‌کنیم، نقش حاکمیت در توسعه فناوری، به ویژه در حوزه تنظیم‌گری، بسیار حائز اهمیت است.»

رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی افزود: «دولت هم نقش جبران‌کننده، هم نقش حمایت‌کننده و هم نقش محدود‌کننده را در حوزه هوش مصنوعی ایفا می‌کند. در برخی موارد، نقش حکمرانی داده نیز بسیار مهم است. فعالیت‌هایی که به عنوان تنظیم‌گری در حوزه هوش مصنوعی انجام می‌شود، باید در کشور ما نیز مورد توجه قرار گیرد. ما چهار محور اصلی زیرساخت، شبکه‌سازی، تجاری‌سازی و توانمندسازی سرمایه انسانی در حمایت از هوش مصنوعی را داریم . زیرساخت یکی از بخش‌های بسیار مهم است و نقش دولت‌ها در این زمینه پررنگ است.»

محمدصادق خیاطیان اطهار کرد: «توانمندسازی سرمایه انسانی یکی از ارکان اصلی توسعه فناوری است و در حوزه هوش مصنوعی نیز می‌توانیم از آن بهره‌برداری کنیم. در کشور ما، ظرفیت‌های زیادی وجود دارد که می‌تواند ما را در حوزه هوش مصنوعی به جلو ببرد. در رنکینگ، ایران رتبه هفتم را داشت. این نشان‌دهنده ظرفیت بالای ما در حوزه نیروی انسانی هوش مصنوعی است.»

رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی افزود: «تمرکز بیش از حد روی یکی از این سیاست‌ها ممکن است ما را به هدف نرساند یا حداقل سرعت پیشرفت را کاهش دهد. به عنوان مثال، به نظر می‌رسد که کشور ما بیش از حد روی زیرساخت متمرکز شده است. اگرچه زیرساخت عنصر مهمی است، اما همه چیز نیست. توسعه هوش مصنوعی فقط به زیرساخت محدود نمی‌شود. ما باید در حوزه‌های پژوهش، نیروی انسانی، کاربردی‌سازی و تجاری‌سازی نیز تمرکز کنیم.»

رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی گفت: «تمرکز اصلی من امروز بر روی کاربردی‌سازی است. این که بتوانیم به همه این موضوعات و شاخص‌ها نگاهی یکپارچه داشته باشیم. من دو مقایسه انجام دادم بین رویکرد‌هایی که در کشور ما در حوزه توسعه هوش مصنوعی وجود دارد و رویکرد‌هایی که در دنیا مرسوم است.»

محمد موسی زاده موسوی، رئیس صندوق پژوهش و فناوری دیجیتال هم در همایش ملی هوش مصنوعی و هوشمند سازی صنعتی گفت: «ما در صندوق دیجیتال از یک سال قبل مسیری را برای هوشمندسازی صنایع در پیش گرفتیم که بر اساس بررسی وضعیت اکوسیستم فناوری و توسعه هوش مصنوعی در کشور بوده است. بر اساس مسیری که در این زمینه ترسیم کردیم با حضور شرکت‌های فناور و دانش بنیان، شبکه‌ای ایجاد می‌شود تا بر اساس ظرفیت‌های این شرکت ها، با بهره گیری فناوری‌های هوش مصنوعی اقدام به رفع نیازمندی‌های اولویت دار صنایع و دستگاه‌ها شود.»

رئیس صندوق پژوهش و فناوری دیجیتال افزود: «این مسیر بدون همکاری و‌ هم افزایی دستگاه‌ها و ایجاد گفتمان مشترک میسر نیست. از سوی عدم دسترسی شرکت‌های فناور و دانش بنیان به داده ها، تامین مالی از چالش‌های مهم شرکت‌های دانش بنیان در بهره گیری از فناوری‌های هوش مصنوعی است. از این رو تلاش شد تا اقدام به برگزاری این همایش کنیم. همایش ملی هوش مصنوعی و هوشمند سازی صنعتی نقطه آغازی برای شروع این مسیر است تا با همکاری صنایع بالغ و سایر نهاد‌ها با همکاری شرکت‌های فناور و دانش بنیان مسیر هوشمند سازی صنایع را طی کنیم.»

محمد موسی زاده موسوی در پایان تصریح کرد: «در این مسیر از ابزار‌های قانونی مندرج در قانون جهش تولید دانش بنیان و قانون اعتبار مالیاتی و جذب سرمایه‌های صنایع بزرگ در شرکت‌های دانش بنیان بهره می‌گیریم تا با شتاب بیشتری به این مسیر بدهیم.»