شهر‌های امروزی با افزایش دما و کاهش فضا‌های سبز مواجه هستند. شهر‌ها به جای مناظر طبیعی، با بتن جایگزین شده‌اند، که این امر موجب تشدید امواج گرما می‌شود. حیات وحش در تلاش برای یافتن زیستگاه‌های مناسب است و این باعث کاهش تنوع زیستی می‌شود.

در پاسخ به این مسائل، معماران و زیست‌شناسان راه‌حل‌هایی برای افزایش کیفیت زندگی در شهر‌ها جست‌و‌جو کرده‌اند. «دیوار‌های سبز» به‌عنوان یک گزینه امیدوارکننده شناخته شده‌اند. این نما‌های پوشیده از گیاهان نه تنها باعث زیبایی ساختمان‌ها می‌شوند، بلکه به خنک کردن مناطق شهری و ایجاد زیستگاه‌های ضروری برای پرندگان، حشرات و سایر موجودات کمک می‌کنند.

اخیرا یک مطالعه که توسط زیست‌شناس دانشگاه اوترخت، کاترینا هکت، هدایت شده است، شواهد علمی این مزایا را ارائه می‌دهد. این تحقیق دیوار‌های سبز را با دیوار‌های بدون پوشش گیاهی و صخره‌های طبیعی مقایسه کرده و ارزش اکولوژیکی آنها را روشن کرده است.

این تحقیق تاثیر دیوار‌های سبز را بر خنک کردن شهر‌ها و تنوع زیستی بررسی می‌کند. هکت و تیمش با محققان دانشگاه فناوری نانیانگ سنگاپور و شرکت بیو SEA همکاری کردند تا ۲۰ دیوار سبز در محیط شهری سنگاپور را مورد بررسی قرار دهند.

یکی از نتایج کلیدی این مطالعه توانایی این دیوار‌ها در کاهش دما است. محققان اثر خنک‌کنندگی ۰.۶ تا ۰.۷ درجه سانتی‌گراد بین سمت‌های جلو و عقب این دیوار‌ها اندازه‌گیری کردند.

هکت گفت: این ممکن است تفاوت کمی به نظر برسد، اما در زمینه گرمای شهری، حتی کاهش‌های کوچک می‌توانند هزینه‌های انرژی را کاهش داده و راحتی ساختمان‌ها را برای زندگی و کار افزایش دهند.

با افزایش تعداد دیوار‌های سبز، این اثر خنک‌کنندگی می‌تواند به مقابله با پدیده جزیره حرارتی شهری کمک کند. جزیره‌های حرارتی شهری زمانی اتفاق می‌افتند که شهر‌ها گرما را جذب و نگه می‌دارند، که این موجب داغ‌تر شدن آنها نسبت به مناطق روستایی اطراف می‌شود. دیوار‌های سبز سایه ایجاد کرده، جذب حرارت را کاهش داده و راحتی حرارتی را در محیط‌های شهری فشرده بهبود می‌بخشند.

آنها همچنین با کاهش وابستگی به تهویه مطبوع و کاهش مصرف انرژی، به تاب‌آوری اقلیمی کمک می‌کنند.

فراتر از خنک‌کنندگی، دیوار‌های سبز تنوع زیستی شهری را نیز افزایش می‌دهند. محققان دریافتند که نما‌های پوشیده از گیاهان میزبان بیش از ۱۰۰ گونه حیوانی، از جمله حشرات، عنکبوت‌ها و پرندگان بودند. این در مقایسه با دیوار‌های بدون گیاه است که تنها میزبان تعداد کمی از گونه‌ها هستند.

این تحقیق همچنین دیوار‌های سبز را با صخره‌های طبیعی مقایسه کرده تا تاثیر آنها در تقلید زیستگاه‌های طبیعی ارزیابی شود. صخره‌های طبیعی به‌طور غیرمنتظره‌ای تنوع زیستی بیشتری را حمایت می‌کنند، اما دیوار‌های سبز هنوز هم پناهگاه‌های ارزشمندی برای بسیاری از گونه‌ها فراهم می‌کنند.

هکت گفت:این نشان می‌دهد که می‌توانیم از استراتژی‌های طراحی طبیعت برای بهبود دیوار‌های سبز ساخته شده توسط انسان‌ها بیاموزیم. آن‌ها در مکان‌هایی که به‌طور طبیعی غیرقابل سکونت برای بسیاری از گونه‌ها هستند، پناهگاه‌های ارزشمندی ایجاد می‌کنند.

هکت اشاره کرد که دیوار‌های پوشیده از گیاهان به‌تنهایی نمی‌توانند پتانسیل اکولوژیکی خود را به حداکثر برسانند. محیط اطراف نقش حیاتی در اثربخشی آنها دارد.

او گفت: آنچه که در مطالعه ما واقعاً جالب بود، تأیید اهمیت درختان و سایر گیاهان است. شاخه‌های درختان نزدیک و تکه‌های سبز به‌عنوان پل‌ها عمل می‌کنند. آنها به زنبورها، حشرات و حتی پرندگان کوچک این امکان را می‌دهند که از درخت به درخت پرش کنند و در نهایت به دیوار‌های سبز برسند.

بدون شبکه‌ای از درختان و گیاهان، دیوار‌های سبز ممکن است نتوانند گونه‌های متنوعی را جذب کنند. دیوار‌های سبز ایزوله‌شده در مقایسه با آنهایی که در کریدور‌های سبز وسیع‌تر قرار دارند، منافع محدودی دارند. برنامه‌ریزان شهری و معماران باید هنگام طراحی فضا‌های سبز، به منظر اکولوژیکی گسترده‌تر توجه کنند.

در مناطق معتدل، دیوار‌های سبز ممکن است به‌طور طبیعی توسط خزه‌ها، گیاهان دائمی و پیچک‌های محلی مستعمره شوند. این گیاهان می‌توانند بر نوع گونه‌هایی که رشد می‌کنند تأثیر بگذارند. معماران و زیست‌شناسان باید طراحی‌های خود را با شرایط اقلیمی محلی تطبیق دهند و در عین حال از مزایای اکولوژیکی دیوار‌های سبز محافظت کنند.

این مطالعه در مجله Building and Environment منتشر شده است.

منبع: تسنیم