باشگاه خبرنگاران جوان؛ زهره شعبانی _امروز بیست و  ششم رجب سالروز وفات حضرت ابوطالب(ع)، عموی بزرگوار پیامبر اسلام (ص) و پدر امام علی (ع)، از شخصیت‌های برجسته تاریخ اسلام است که نقش بی‌بدیلی در حمایت از پیامبر (ص) و گسترش اسلام ایفا کرد.ایشان نه تنها به عنوان حامی و مدافع پیامبر (ص) شناخته می‌شود، بلکه به دلیل ایمان پنهان و فداکاری‌هایش، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ اسلام دارد.

زندگینامه و شخصیت حضرت ابوطالب(ع)

حجت الاسلام محمدباقر مشکاتی، کارشناس تاریخ اسلام درباره زندگینامه و شخصیت حضرت ابوطالب(ع) گفت: ایشان، فرزند عبدالمطلب و برادر عبدالله،پدر پیامبر اسلام(ص)، در سال ۵۳۵ میلادی در مکه به دنیا آمد. ایشان  رهبر قبیله بنی‌هاشم و فردی مورد احترام در میان قریش بود. حضرت ابوطالب(ع) به دلیل شخصیت والا، سخاوت و عدالت‌خواهی، به عنوان «شیخ قریش» شناخته می‌شد.ایشان از همان دوران جوانی، مسئولیت‌های مهمی مانند سقایت (آبرسانی به حجاج) و رفادت (مهمان‌نوازی) را بر عهده داشت. 

او افزودحضرت :ابوطالب پس از مرگ عبدالمطلب، سرپرستی پیامبر (ص) را بر عهده گرفت و او را مانند فرزند خود بزرگ کرد. این حمایت نه تنها از روی وظیفه خانوادگی، بلکه از عشق و علاقه عمیق او به پیامبر (ص) نشأت می‌گرفت. ابوطالب در اشعار خود به روشنی از پیامبر (ص) حمایت کرده و ایمان خود را به او ابراز می‌کرد. 

نقش ابوطالب در حمایت از پیامبر اسلام (ص) 

کارشناس تاریخ اسلام درباره  شخصیت، نقش و تاثیر حضرت ابوطالب(ع) در تحکیم و گسترش اسلام گفت:حضرت ابوطالب(ع) در دوران بعثت پیامبر (ص)، نقش کلیدی در حمایت از او ایفا کرد. ایشان  با وجود فشار‌های مشرکان مکه، از پیامبر (ص) دفاع کرد و مانع از آسیب رسیدن به او شد. در یکی از موارد، هنگامی که قریش به حضرت ابوطالب(ع) پیشنهاد دادند تا در ازای تحویل پیامبر (ص)، فرزندی از خودشان را به او بسپارند،ایشان با قاطعیت این پیشنهاد را رد کرد و گفت: «به خدا سوگند، هرگز برادرزاده‌ام را به شما تحویل نخواهم داد». 

او افزود: همچنین در دوران تحریم اقتصادی بنی‌هاشم توسط قریش، به مدت سه سال در شعب ابی‌طالب همراه با پیامبر (ص) و مسلمانان مقاومت کرد و از اسلام دفاع نمود. این تحریم با هدف وادار کردن بنی‌هاشم به تسلیم شدن انجام شد، اما حضرت ابوطالب(ع) با مدیریت خود، این شرایط سخت را تحمل کرد و اسلام را حفظ نمود. 

 ایمان پنهان ابوطالب 

مشکاتی گفت:در یگانه پرستی و موحد بودن حضرت ابوطالب (ع) در دوران قبل از بعثت پیامبر اسلام (ص) تردیدی نیست. امام صادق علیه‌السّلام در خصوص ایمان بالای ایشان می فرماید:  «اگر ایمان ابوطالب را در یک کفه ترازو و ایمان این مردم را در کفه دیگر قرار دهند، ایمان ابوطالب فزونی خواهد داشت».

او افزود:امام سجاد علیه السلام استدلالی زیبا برای اثبات ایمان حضرت ابوطالب علیه السلام بیان کرده اند که در کتاب الغدیر، ج۷، ص ۳۸۳ آمده است؛ به اعتراف شیعه و سنی، فاطمه بنت اسد (همسر ابوطالب) مسلمان بوده و مسلمان از دنیا رفته است. از آنجایی که طبق احکام اسلامی، زن مسلمان نمی تواند در نکاح مردی کافر باقی باشد و باید از او جدا شود، اگر حضرت ابوطالب علیه السلام مسلمان نبود، فاطمه بنت اسد باید از او جدا می شد.
 اما پیامبر هرگز فاطمه بنت اسد را امر نکرد که از همسرش جدا شود و بیان شده که تا آخر عمر با هم زندگی کردند.

حجت الاسلام مشکاتی گفت:یکی از موضوعات بحث‌برانگیز درباره حضرت ابوطالب(ع)، ایمان اوست. شیعیان معتقدند که ایشان مسلمان بود و ایمان خود را به دلیل شرایط سخت مکه و برای حمایت بهتر از پیامبر (ص) پنهان می‌کرد. این موضوع مشابه داستان اصحاب کهف است که ایمان خود را مخفی کردند تا بتوانند در شرایط دشوار از دین دفاع کنند. 

او گفت:حضرت ابوطالب(ع) در اشعار خود به روشنی به نبوت پیامبر (ص) اشاره کرده و از او حمایت می‌کند. برای مثال، در یکی از اشعارش می‌گوید: «آیا نمی‌دانید که محمد (ص) مانند موسی پیامبر است و نام او در کتاب‌های آسمانی ثبت شده است؟». این اشعار نشان‌دهنده ایمان عمیق او به پیامبر (ص) و اسلام است. 

 وفات ابوطالب و تاثیر آن بر پیامبر (ص) 

کارشناس تاریخ اسلام گفت:حضرت ابوطالب(ع) در سال ۶۱۹ میلادی، در سن ۸۴ سالگی درگذشت. سال وفات او به دلیل از دست دادن دو حامی بزرگ پیامبر (ص)، یعنی حضرت ابوطالب(ع) و همسرش خدیجه (س)، به عنوان «عام الحزن» (سال اندوه) شناخته می‌شود. پس از وفات ایشان پیامبر (ص) گفت: «قریش تا زمانی که ابوطالب زنده بود، نتوانست به من آسیبی برساند». 

او افزود:وفات حضرت ابوطالب(ع) نه تنها برای پیامبر (ص)، بلکه برای کل جامعه مسلمانان ضربه‌ای بزرگ بود. او به عنوان حامی اصلی پیامبر (ص)، نقش بی‌بدیلی در حفظ اسلام در دوران سخت ابتدای بعثت ایفا کرده بود.

حجت الاسلام مشکاتی گفت:حضرت ابوطالب به عنوان عموی پیامبر اسلام (ص) و پدر امام علی (ع)، شخصیتی بی‌نظیر در تاریخ اسلام است. او با ایمان پنهان، فداکاری و حمایت بی‌وقفه از پیامبر (ص)، نقش کلیدی در تحکیم و گسترش اسلام ایفا کرد. ابوطالب نه تنها به عنوان حامی پیامبر (ص)، بلکه به عنوان الگویی از وفاداری، شجاعت و ایثار در راه دین، جایگاه ویژه‌ای در قلب مسلمانان دارد. 

او گفت: بدون حمایت‌های حضرت ابوطالب(ع)، شاید اسلام هرگز به این سرعت رشد نمی‌کرد و پیامبر (ص) در برابر فشار‌های مشرکان مکه آسیب‌پذیر می‌شد. بنابراین، نقش حضرت ابوطالب(ع) در تاریخ اسلام نه تنها قابل انکار نیست، بلکه باید به عنوان الگویی برای همه مسلمانان مورد توجه قرار گیرد.