در حاشیه بازدید عبدالعلی‌زاده نماینده رئیس جمهور در هماهنگی اجرای سیاست‌های کلی توسعه دریامحور و هیات همراه و ‏همچنین نژاد ابراهیمی مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه‌ریزی امور پژوهشی وزارت علوم، ‏تحقیقات و فناوری، علاوه بر آشنایی با برخی از طرح‌های فناورانه این پژوهشگاه و رونمایی از آنها، «آزمایشگاه هوش مصنوعی اقیانوسی» افتتاح شد.

طرح «فناورانه سامانه به آب‌اندازی و بازیابی پیستون کرر» با ‏TRL ۹‎‏، به منظور نمونه‌برداری مغزه رسوب از بخش‌های عمیق بستر دریای ‏عمان (۲۱۲۰ متری)، بر اساس مشخصات فنی شناور تحقیقاتی «کاوشگر خلیج فارس» به طول ۱۲ متر روی ‏عرشه شناور اجرا شد. ‏

رونمایی از «اطلس اقیانوس‌شناسی ساحلی دریای خزر» ‏ از دیگر برنامه‌های این بازدید بوده است. این ‏اطلس حاصل جمع‌آوری داده‌های دریایی پژوهشگاه در حوضه خزر جنوبی در طول این سال‌ها بوده است. ‏

مرتضی توکلی، رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی در این بازدید ضمن معرفی پژوهشگاه، گزارشی از فعالیت‌های پژوهشی، آموزشی، میدانی و آزمایشگاهی ‏در حوزه علوم دریایی و اقیانوسی ارائه داد و گفت: توسعه سواحل مکران برای کشور حیاتی است و با حمایت ستاد توسعه مکران، ‏پژوهشگاه می‌تواند فعالیت‌های پژوهشی، علمی و میدانی ارزشمندی را در حوضه مکران اجرایی کند.

وی ضمن اشاره به حضور ۵۴ کشور در جنوبگان به صورت موقت و دائمی در تحقیقات و حضور جمهوری اسلامی ایران ‏در جنوبگان را ضروری خواند و بر حضور علمی هر چه سریع‌تر ایران در جنوبگان تاکید کرد.

توکلی نیز در این جلسه گزارشی درخصوص «سونامی» و ‏پیشینه این پدیده در سواحل مکران ارائه کرد و گفت: پدیده سونامی در سال ۱۹۴۵ در سواحل مکران در ‏منطقه چابهار در پی زلزله به وقوع پیوست که طی آن خسارت‌های مالی و جانی متعددی بر جای گذاشت. ‏

توسعه مکران در سایه سونامی

 عبدالعلی‌زاده نیز طی سخنانی، حضور در جنوبگان را «حماسه» و ضروری عنوان کرد و ضمن اعلام ‏حمایت در این زمینه، افزود: دانشمندان و اساتید پژوهشگاه با پشتیبانی علمی باید در این زمینه پیشگام باشند و ‏در این زمینه باید طوری برنامه‌ریزی شود که مردم نیز بتوانند در بحث گردشگری از این ظرفیت استفاده ‏کنند. ‏

وی افزود: همه کشور‌های دریایی علاقه‌مند به حضور در جنوبگان هستند و ایران نیز از این قائده ‏مستثنی نیست و باید هر چه سریع‌تر در جنوبگان حضور پیدا کند و کار علمی و تحقیقاتی انجام دهد. ‏ ‏ ‏

نماینده رئیس‌جمهور در هماهنگی اجرای سیاست‌های کلی توسعه دریامحور با اشاره به منطقه مکران، اظهار کرد: با توجه به گزارش وقوع سونامی در مکران، در توسعه سواحل ‏مکران باید در جانمایی تاسیسات، امکانات و اسکان مردم دقت نظر بیشتر و نگاه علمی لحاظ شود. ‏

وی ادامه داد: ساخت بندر بزرگ در چابهار که بتواند بار‌های آسیای میانه، قفقاز، روسیه، غرب چین و شمال اروپا را با ‏کریدور‌های جنوب به شمال و برعکس منتقل کند، مهم است ضمن آنکه این بندر می‌تواند بندر پشتیبان برای انتقال کالا به اروپا و قاره افریقا باشد و این موضوع از امتیاز ویژه مکران به شمار می‌رود.

عبدالعلی‌زاده اضافه کرد: باید در طراحی‌های زیربنایی و گردشگری، طوری برنامه‌ریزی شود که اگر سونامی تکرار شد، ‏خسارت جانی و مالی در بر نداشته باشد یا حداقلی باشد. ‏

وی در ادامه به ظرفیت‌های اساسی و وظیفه بنیادی پژوهشگاه در خصوص اکتشاف، جمع‌‏آوری و فرآوری داده‌های اقیانوسی اشاره کرد و گفت: ارگان‌ها و سازمان‌های دریایی در استفاده از داده‌های دریایی ‏پژوهشگاه که سرمایه ملی، بسیار مهم و ارزشمند هستند، باید بیشتر از این فعال باشند و داده‌های حاصل از ‏تحقیقات و مطالعات به اشتراک گذاشته شده مورد استفاده در تصمیم‌گیری‌ها و مطالعات باشد. ‏

نماینده رئیس جمهور در هماهنگی اجرای سیاست‌های کلی توسعه دریامحور در خصوص تالاب انزلی، گفت: ‏ما جدی هستیم که تالاب انزلی را احیا کنیم. ۲۰ هزار هکتار تالاب به انباشت زباله‌های شهری و صنعتی ‏تبدیل شده است که این باعث از بین رفتن تالاب خواهد شد. در حالی که یکی از نعمت‌های ارزشمند الهی و ‏یکی از زیباترین نقاط ایران به شمار می‌رود، لذا باید در جهت احیای تالاب تلاش کنیم تا به وضعیت قبلی ‏خودش برگردد.

منبع: پژوهشگاه اقیانوس‌شناسی