باشگاه خبرنگاران جوان؛ زهرا نجفی - اجلاس مبارزه با آلودگی پلاستیک که از هفته گذشته در کره جنوبی در حال برگزاری است و مقامات و نمایندگانی از ۱۷۰ کشور به آن پیوسته‌اند، امروز (یکشنبه) پایان می‌یابد و مقامات کشور‌ها باید پیمانی را که وعده داده بودند می‌تواند با این بحران مبارزه کند، منتشر کنند. 

مقامات و نمایندگانی که به این نشست پیوسته‌اند، روز جمعه سندی را منتشر کرده و در آن فهرستی از اقداماتی را ارائه کردند که می‌توان بر اساس آن یک معاهده بین‌المللی تنظیم کرد. در این سند پیشنهاد شده که از محصولات پلاستیکی در سراسر جهان فهرستی تهیه شود تا مدیریت این بحران ساده‌تر باشد. افزون بر این، برخی مقامات درخواست کردند که مکانیسم مالی در نظر گرفته شود تا به کشور‌های در حال توسعه برای حل این بحران کمک شود. این سند همچنین انجام طیف وسیعی از اقدامات را به تصمیمات «داوطلبانه» کشور‌ها واگذار کرده و مشخص نمی‌کند نحوه مشارکت کشور‌های ثروتمند در این پیمان چگونه خواهد بود. همچنین به نظر می‌رسد سند مذکور فاقد استاندارد‌های مشخص در مورد بررسی مواد شیمیایی نگران کننده و همچنین در مورد حفاظت از سلامت انسان است. در همین حال، رسانه‌ها در مورد برخی موارد جدی بر سر راه توافق ابراز نگرانی کرده‌اند.

عربستان در تکاپوی جلوگیری از کاهش تولید پلاستیک

روزنامه نیویورک تایمز روز یکشنبه گزارش داد که مقامات سعودی تلاش می‌کنند مانع توافق بین‌المللی برای مقابله با آلودگی پلاستیک شوند. عربستان که سود زیادی از تولید پلاستیک به دست می‌آورد، مخالف اقداماتی است که تولید را محدود کند و قصد دارد که تنها بر بازیافت تمرکز داشته باشد. مقامات این کشور همچنین می‌گویند با هرگونه معاهده‌ای که برخی مواد شیمیایی موجود در پلاستیک‌ها را فهرست کرده و آغاز به حذف آن کند، مخالف‌اند. در همین حال، «آنتونی آگوتا» سفیر اقلیم و محیط زیست در سرویس اقدام خارجی اروپا، در خصوص اهمیت کاهش تولید پلاستیک می‌گوید: «پاک کردن زمین زمانی که شیر آب باز است، بی فایده است».

نیویورک تایمز می‌گوید مقامات سعودی در مذاکرات پشت در‌های بسته که اواخر روز شنبه برگزار شد، در تلاش بودند تا برخی پاراگراف‌ها را از متن معاهده حذف کنند. گفته می‌شود این پاراگراف‌ها مربوط به این بود که چه کشور‌هایی باید هزینه اجرای توافق را تامین کنند. 

بازگشت ترامپ معاهده‌های محیط زیستی را به خطر می‌اندازد

آمریکا یکی از بزرگ‌ترین تولید‌کنندگان پلاستیک در جهان است و دونالد ترامپ که سابقه خارج شدن از توافق پاریس را دارد، به طور کلی از معاهدات محیط زیستی بیزار است. به همین دلیل، شرکت کنندگان در نشست کره جنوبی می‌گویند که پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا می‌تواند تلاش‌های جهانی برای محدود کردن تولید پلاستیک را به خطر بیاندازد. یکی از مذاکره کنندگان اروپایی که نام او ذکر نشده گفت: «اکنون همه می‌دانند که آمریکا به این زودی به این توافق نمی‌پیوندد. این واضحا به منزله یک عقب گرد است». 

در همین حال، «بن کاردین» رئیس دموکرات کمیته روابط خارجی سنا که معاهدات بین‌المللی را بررسی می‌کند، هشدار داد که با توجه به «کارنامه نگران‌کننده ترامپ» ممکن است در دوره او میزان همکاری آمریکا در معاهده جهانی پلاستیک کاهش یابد. 

در اوایل این ماه، ۲۰ سناتور جمهوری خواه نامه‌ای به دولت بایدن ارسال کردند و هشدار دادند که از معاهده‌ای که تولید پلاستیک را محدود می‌کند، حمایت نخواهند کرد. بنابراین، اینکه آمریکا به طور رسمی به یک معاهده با هدف کاهش تولید پلاستیک بپیوندد، بسیار بعید است. حتی اگر همه کشور‌ها با چنین اقدامی موافقت کنند، این معاهده احتمالاً قبل از ورود ترامپ به کاخ سفید، در مجلس سنا که تحت کنترل جمهوری‌خواهان است، نهایی نخواهد شد.

چه کسی هزینه‌های هنگفت معاهده مقابله با آلودگی پلاستیکی را می‌پردازد؟

موضوع هزینه‌های مقابله با آلودگی پلاستیک و نحوه تامین بودجه آن مسئله دیگری است که کشور‌ها بر آن توافق ندارند. بر اساس برآورد‌های سازمان ملل، برای اینکه کشور‌ها بتوانند بر آلودگی پلاستیک غلبه کنند، تا سال ۲۰۴۰ به بودجه‌ای معادل ۱.۶۴ هزار میلیارد دلار نیاز است. این پول صرف زیرساخت‌های بازیافت، پاکسازی آلودگی‌ها، نظارت بر داده‌ها و طراحی محصولات استانداردتر در کشور‌های در حال توسعه می‌شود. در همین حال، بحث بر سر این است که چه کشور‌هایی و به چه میزان باید این بودجه را تامین کنند و هیچ کشوری هم عجله‌ای برای مشارکت در این موضوع ندارد. کشور غنا پیشنهاد داده است کشور‌هایی که بیشترین میزان آلودگی را تولید می‌کنند، مسئولین مالی زباله‌های خود را نیز بپذیرند.