محسن پاک‌نژاد وزیر نفت در جلسه امروز سه‌شنبه ۶ آذر مجلس شورای اسلامی درخصوص گزارش کمیسیون انرژی مجلس درباره قطعی برق در فصل سرد و تامین سوخت نیروگاه‌های حرارتی کشور گفت: وزارت نفت در بدو استقرار در دولت چهاردهم، نسبت به شناسایی گلوگاه‌های اصلی اقدام کرده و در این زمینه برنامه‌ریزی جامعی انجام داده است که براین اساس افزایش تولید گاز خام به‌طور متوسط بیش از ۲۵ میلیون متر مکعب گاز در روز در حوزه بالادست در سه ماه گذشته توسط شرکت ملی نفت ایران انجام شده است.

وی اظهار کرد: تولید فرآورده‌های اصلی که شامل نفت کوره و نفت گاز در پالایشگاه‌ها می‌شود با افزایش خوراک تحویلی به پالایشگاه‌ها و اصلاح شرایط فرآیندی آن باعث شد تا حدود ۵ میلیون لیتر اضافه شود.

وزیر نفت اضافه کرد: ناوگان حمل سوخت یکی از گلوگاه‌های انتقال نفت و گاز وارداتی از بنادر جنوبی به سمت شمال کشور بوده که افزایش یافته و نفت و گاز تحویلی به نیروگاه‌ها به همین دلیل با افزایش روبه‌رو بوده است.

پاک‌نژاد گفت: برنامه‌ریزی برای سوآپ گاز از جمله راهکار‌هایی در فصول سرد سال است تا تحویل گاز به نیروگاه‌ها را افزایش دهیم که این امر انجام شده و در شرف نهایی شدن است؛ همچنین برنامه‌ریزی برای واردات نفت و گاز هم به نحو مطلوب انجام شده و این میزان در زمان مشابه به مراتب افزایش یافته است.

وی تصریح کرد: تولید گاز با وجود تعمیرات به تعویق افتاده و پالایشگاه‌ها و سکو‌های گازی در شهریور، مهر و آبان با برنامه‌ریزی دوباره با شناسایی گلوگاه‌های تولیدی از جمله کوتاه کردن زمان تعمیرات و افزایش تولید برخی از چاه‌ها با انجام اصلاحات در دستور کار قرار گرفته است.

وی اظهار کرد: وظیفه اصلی وزارت نفت انجام اقدامات لازم جهت استخراج نفت و گاز خام و سپس فرآوری و پالایش آنها با هدف تولید فرآورده‌های مورد نیاز کشور است. بخشی از این محصولات تولیدی صادر می‌شوند و بخش دیگر نیز در داخل مورد استفاده قرار می‌گیرند.

وزیر نفت یکی از مهم‌ترین بخش‌های مصرف را نیروگاه‌های حرارتی دانست که علاوه بر گاز طبیعی از نفت کوره و نفت گاز نیز بر حسب ضرورت باید استفاده کنند.

وی تصریح کرد: بنابراین سبد سوخت نیروگاه‌های حرارتی شامل سه نوع سوخت گاز، نفت گاز و نفت کوره است که میزان و چگونگی مصرف هر کدام از آنها تابعی از میزان گاز مورد استفاده در بخش خانگی و تجاری است. 

وی یادآور شد: در مواقعی که مصرف گاز خانگی به دلیل برودت هوا افزایش پیدا می‌کند، گاز کمتری برای سایر بخش‌ها در دسترس قرار می‌گیرد و مؤلفه‌های سبد سوخت نیروگاهی به گونه‌ای تنظیم می‌شوند که سوخت مایع بیشتری مصرف شود. به همین دلیل نیز باید ذخایر نفت گاز و نفت کوره همواره در سطح پایدار و متناسب با میزان مصرف قرار داشته باشد تا بتوانیم در این گونه موارد از این ذخایر استفاده کنیم.

وزیر نفت ادامه داد: خوشبختانه سطح ذخایر نفت کوره در وضعیت مناسبی قرار گرفته است و در این رابطه چه در جهت تامین و چه در جهت تحویل به نیروگاه‌ها هیچ مشکلی وجود ندارد. درباره نفت گاز نیز بر حسب تجارب قبلی در سنوات گذشته در نیروگاه‌ها در چنین روز‌هایی ذخایر باید بیش از ۳ میلیارد لیتر باشد تا شرایط پایدار و مطمئنی را در دوران سرد سال از نظر مصرف نیروگاهی داشته باشیم.

وی با بیان اینکه از ابتدای سال ۱۴۰۳ سطح این ذخایر در وضعیت مطلوبی نبوده و حدود ۲۹۰ میلیون لیتر بوده که عددی بسیار پایین برای ورود به سال ۱۴۰۳ بوده است، تصریح کرد: این عدد حدود ۸۲۰ میلیون لیتر نسبت به زمان مشابه در سال گذشته کمتر بوده و فاصله زیادی تا ۳ میلیارد لیتر مورد نیاز برای شرایط پایدار نیروگاهی است.

پاک‌نژاد اظهار کرد: با توجه به سطح پایین ذخایر نفت گاز نیروگاهی، دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در اوایل مردادماه یعنی یک ماه قبل از استقرار دولت چهاردهم طی ابلاغیه‌ای نیروگاه‌ها را به مصرف نفت کوره (مازوت) به میزان ۴۰ میلیون لیتر در روز از ۱۰ مرداد مکلف کرده است و این شرایط کماکان بر اساس ابلاغیه این دبیرخانه ادامه دارد.

وی اضافه کرد: مفهوم این ابلاغیه به این معنا است که حتی در تابستان هم که شرایط تحویل گاز به گونه‌ای بوده که شرایط نسبتا مناسبی داشته، ولی بازهم باید نیروگاه‌ها از نفت کوره تا سقف ۴۰ میلیون لیتر در روز استفاده می‌کردند. هدف این ابلاغیه تنظیم سبد سوخت نیروگاهی در راستای افزایش سطح ذخایر نفت و گاز و رساندن آن به حدی مطلوب و پایدار پیش از شروع فصل سرد سال جاری بوده است.
 
وی عنوان کرد: در واقع به هر میزانی که نفت کوره در نیروگاه‌های بخاری مصرف شود، گاز کمتری تحویل نیروگاه‌ها می‌شود و این گاز در نیروگاه‌های گازی به عنوان جایگزین گازوئیل مورد استفاده قرار می‌گیرد و به این ترتیب سوخت نفت گاز در نیروگاه‌ها امکان افزایش ظرفیت ذخیره سازی پیدا می‌کند.

پاک نژاد با بیان اینکه از روز ۱۰ مرداد تاکنون نیروگاه‌ها به صورت متوسط ۲۲ میلیون لیتر نفت گاز مصرف کردند که این موضوع متناسباً باعث کاهش ذخایر نفت گاز نیروگاهی شده است، عنوان کرد: با وجود سطح پایین ذخایر نفت گاز حدود ۱۳۰ میلیون لیتر گازوئیل پالایشگاه آبادان طی ماه‌های تیر و مرداد صادر شده که این صادرات به نوعی است که ما امروز برای جبران آن باید عدد بیشتری را به عنوان قیمت واردات بپردازیم.

وزیر نفت تاکید کرد: در نظر گرفتن همه موارد در ۳۱ مرداد ماه سال جاری موجودی نفت و گاز نیروگاهی چیزی حدود یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون لیتر بوده است که در مقایسه با ۳ میلیارد لیتری که شرایط پایدار ذخایر نفت گاز اصل و همچنین نسبت به سال گذشته ۴۳ درصد کمتر بوده است.