طرح جهش تولید در دیم‌زارها از پاییز سال ۹۹  با هدف توسعه کشاورزی دیم در سطح و حجم، همراه با افزایش بهره‌وری در کشور اجرا شد که براین اساس در سال نخست در سطح ۶۷۰ هزار هکتار، سال زراعی دوم ۲.۴ میلیون هکتار، سال زراعی سوم ۴.۲ میلیون هکتار و سال زراعی چهارم در سطح ۵.۲ میلیون هکتار  اجرا شد که بدین ترتیب بیش از ۲۲ هزار روستا در  ۲۵ استان کشور تحت پوشش قرار گرفته است.

رهبر معظم انقلاب پس از دریافت گزارشی از عملکرد چهار ساله اجرای طرح جهش تولید در دیم‌زارها از سوی وزیر جهاد کشاورزی و رئیس ستاد اجرایی فرمان امام، از زحمات دست‌اندرکاران اجرای این طرح تقدیر و بر ادامه این طرح موفق به منظور استمرار در خودکفایی گندم توصیه کردند.

با توجه به موفقیت طرح جهش تولید در دیم‌زارها، تفاهم‌نامه دور دوم طرح جهش تولید در دیم‌زارها در ۱۴ آبان ماه با حضور رئیس‌جمهوری رئیس دفتر مقام معظم رهبری، توسط وزیر جهاد کشاورزی و رئیس ستاد اجرایی فرمان امام (ره) برای مدت پنج سال امضا شد.

      این گزارش می‌افزاید: در برنامه هفتم مقرر شده که در ۵ محصول اساسی به خودکفایی ۱۰۰ درصد و دیگر محصولات خوداتکایی ۹۰ درصد دست یابیم که با توجه به محدودیت منابع آبی کشور، توسعه کشت دیم و استفاده از تکنولوژی و فناوری‌های جدید کشاورزی ابزار مهمی برای دستیابی به این امر مهم محسوب می‌شود که در آیین تجلیل از فعالان طرح جهش تولید دیم‌زار‌ها رئیس ستاد اجرایی فرمان طرح جهش تولید در دیم‌زار‌ها را نماد بارز خودکفایی، تامین امنیت غذایی، بهبود معیشت کشاورزان جلوگیری از خروج ارز از کشور عنوان کرد

اقتدار امنیت غذایی با توسعه طرح جهش تولید در دیم‌زارها محقق می شود

در ادامه عطااللّه هاشمی عضو شورای تشکل های بخش کشاورزی گفت: آغاز دومین دوره طرح جهش تولید در دیمزارها کلید خورد که براین اساس تفاهم نامه ای میان وزارت جهاد با ستاد فرمان امام امضا شد. همکاری ستاد فرمان امام  در طرح جهش تولید دیمزارها در راستای آموزش، ترویج، تامین نهاده و پشتیبانی از دیم کاران سراسر کشور نتایج خوبی در بر داشته است به طوریکه در حوزه گندم ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش محصول داشتیم که این عدد کمی نیست.

هاشمی با بیان اینکه طرح جهش تولید دیمزارها در خصوص خودکفایی گندم موثر بوده است، افزود: با فراهم شدن زیرساخت ها و خدمات رسانی مناسب از لحاظ مالی و خدماتی مطلوب به کشاورزان امیدواریم که اقتدار امنیت غذایی در حوزه گندم حفظ شود.

عضو شورای هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی ادامه داد: با توجه به محدودیت منابع آبی، توسعه کشت دیم در دیم‌زارها  طرح خوبی است که در افزایش بهره وری و عملکرد تولید تاثیر بسزایی دارد به طوریکه بنابر تجربیات سنوات قبل با طرح جهش دیم‌زارها ، بهره وری تولید ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش می یابد. 

با توجه به تجربه محدودیت صادرات گندم روسیه در سنوات اخیر، شرایط تحریم و جنگ تمام عیار اقتصادی، استفاده بهینه از منابع و ظرفیت های موجود کشور به منظور افزایش تولید داخل و ارتقای ضریب امنیت غذایی امری ضروری است.

افزایش ۲۵ درصدی تولید گندم ناشی از توسعه طرح جهش تولید در دیم‌زارها

در ادامه مظفر روستایی رئیس موسسه تحقیقات دیم وزارت جهاد گفت: در کشور ۸ تا ۸.۵ میلیون هکتار عرصه زراعی داریم که سالانه ۶ تا ۶.۵ میلیون هکتار زیرکشت می رود و ۲ میلیون هکتار آیش می ماند که با تغییرات اقلیمی، دیم‌زارها اولین مناطقی است که تحت تاثیر خشکسالی قرار می گیرد، اما بررسی های تحقیقاتی نشان داده که ما می‌توانیم در سال های خشک هم عملکردهای خوبی داشته باشیم. 

او با اشاره به راهکارهای مدیریت چالش تولید در دیم‌زارها افزود: پروژه نخست مدیریت نظام های زراعی برای افزایش بهره وری دیمزارها، سازگاری با تغییرات اقلیم و استفاده از فناوری های جدید و برنامه تولید و معرفی ارقام سازگار با کم آبی و پشتیبانی علمی از جمله راهکارهای موثر محسوب می شود.

روستایی ادامه داد: بنابر آمار اعلامی معاونت زراعت امسال در کشور ما حدود ۱۲ میلیون تن گندم خرید تضمینی شد که نیمی از آن مربوط با تولید دیم بوده است.

گفتنی است، در سال نخست طرح جهش تولید دیمزارها میانگین عملکرد گندم ۷۴۰ کیلو، سال دوم ۱۴۲۰ و امسال به ۱۷۰۰ کیلو رسیده است که این امر به طور متوسط رشد ۲۵ تا ۳۰ درصدی در پروژه  تولید جهش دیم‌زارها را نشان می دهد.

 رئیس موسسه تحقیقات دیم با بیان اینکه از ۸.۵ میلیون هکتار عرصه زراعی در کشور ۲ میلیون هکتار آیش می ماند، افزود: یکی از اهداف پروژه جهش تولید در دیم‌زارها این است که آیش زرد تبدیل به سبز شود، بدین منظور محصولات سازگار با شرایط اقلیمی همچون دانه های روغنی، حبوبات و گیاهان علوفه ای را کشت می کنیم. کمااینکه سال گدشته برای اولین بار ۴۲۰ هزارتن علوفه خشک در  دیم‌زارها تولید شد.

او گفت: اکثر کشاورزان قبل از طرح جهش تولید کود اوره را در فصل بهار مصرف می کردند که با بارش باران دچار‌ گیاه سوزی می شد، اما در طرح جهش تولید با استفاده از نتایج تحقیقاتی اعلام کردیم که اگر مصرف کود از بهار به پاییز منتقل داده شود، در شرایط نرمال ۳۵ درصد تا ۴۰ درصد عملکرد افزایش می یابد و  در سال های خشکسالی منجر به افزایش ۲ برابری عملکرد می شود.

طرح جهش تولید در دیم‌زارها یکی از راهکارهای اساسی افزایش بهره وری تولید در واحد سطح محسوب می شود که خوشبختانه طی ۴ سال اخیر نتایج خوبی این طرح در برداشته است، حال استمرار حمایت از کشاورزان در طرح جهش تولید دیم‌زارها در خودکفایی محصولات اساسی، تامین امنیت غذایی و تحقق اهداف برنامه هفتم نقش بسزایی دارد.