انار یکی از میوه‌های میزبان جذاب برای مگس مدیترانه‌ای است که با لانه‌گزینی روی آن، در زمانی کوتاه یک میوه و یک درخت و در ادامه همه درختان پیرامون خود را به اندازه‌ای آلوده می‌کند دیگر امکان استفاده از میوه‌ها وجود ندارد.

محمد مهدی محمودی معلم بازنشسته اهل روستای کفشگیری گرگان است که در دوران معلمی علاقه زیادی به کشاورزی و باغداری نداشت و زمین یک هکتاری به ارث برده در گوشه این روستا را به دوستی سپرده بود که او هم در آن درخت هلو کاشت.

بازنشسته که شد و وقت آزاد بیشتری پیدا کرد تصمیم گرفت زمین را از دوستش پس بگیرد و پس از مشورت زیاد همه آن را به انار اختصاص داد.

برای کاشت نهال هم جستجوی زیادی کرد و در نهایت چهار سال قبل گونه‌ای از انار کاشمر که سرخ‌تر از انارهای موجود منطقه بود را پیدا کرد و ۷۰۰ نهال از آن را در باغ خود کاشت.

کسانی که اندکی از باغدارای اطلاعات داشته باشند می‌دانند که میوه‌دادن انبوه درختان چهار ساله دشوار است اما رسیدگی اصولی و علمی آقای محمودی در کنار خلاقیت‌های او در باغداری، کار را به جایی رساند که درختان چهار ساله انار او محصولی بیشتر از انتظار داده و او را به الگویی برای باغداران دیگر تبدیل کرده است.

مهمترین بخش فعالیت این باغدار، نحوه مقابله با بیماری مگس مدیترانه‌ای است. او برای این کار چند کار کوچک و بزرگ انجام داد .

یکی از این کارها، استفاده از کارت زرد جاذب حشرات، روشن کردن آتش همراه با برخی سموم و استفاده از آفت‌کش‌های شیمیایی بود اما مهمترین روش او، خالی کردن پرچم‌های داخل گلوی انار بود.

او که می‌دانست خالی کردن داخل گلوی انار، یکی روش‌های مهم از بین بردن زمینه فعالیت مگس مدیترانه‌ای است به همراه همسرش همه میوه‌های پرچم‌ های خشک شده انار باغش را دانه به دانه خالی کرد و با حذف پرچم‌ها، امکان آسیب به میوه‌باغش را به حداقل رساند.

وی  گفت: برای این که در باغداری موفق شوم از نظر کارشناسان جهادکشاورزی و بخش خصوصی استفاده کردم و در نهایت انارهایی بودن بیماری برداشت کردم.

محمودی، استفاده به موقع از سم قارچ را یکی از راهکارهای داشتن انارستان سالم برشمرد و افزود: از اواخر زمستان سال قبل با بهره‌گیری از تجربه کارشناسان اقدام به استفاده از سم قارچ روی درختان کردم و در اردیبهشت و خرداد هم این کار را ادامه دادم.

وی ادامه داد: آبیاری منظم و بدون تاخیر درختان انار دیگر راهکاری بوده که آن را سرموعد مقرر انجام و درختان را تشنه نگذاشتم.

این باغدار، جمع آوری علف‌های هرز از پای درختان، هرس درختان انار از وجود شاخه‌های زائد و مقاوم کردن آن‌ها در برابر وزش باد شدید و جمع کردن خاک در پای تنه درخت و پیشگیری از پوسیدگی درختان را دیگر اقدام برای ایجاد انارستان برشمرد.

وی با تاکید بر استفاده از کود فسفات برای رشد بهتر درختان انار، گفت: برای این باغ یک هکتاری و ۷۰۰ درخت انار به دست‌کم چهار کیسه کود فسفات نیاز دارم که استفاده از آن موجب تامین مواد غذایی مورد نیاز رشد درخت از جمله آهن، روی، منگنز، فسفر شده و از سفیدی دانه‌های انار پیشگیری می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: اگر پرچم‌های داخل گلوی انار را خالی نمی‌کردم، آفت و بیماری کرم ساقه خوار گلوگاه، باغ انار را فرا می گرفت و محصولی با این کیفیت به دست نمی آمد.

 محمودی که نتیجه تلاش شبانه روزی یکساله‌اش داشتن انارستان نمونه و عاری از هرگونه آفت و بیماری و برآورد تولید حدود ۳۰ تُن محصول در پنجمین سال ایجاد باغ است، افزایش سهمیه کود شیمیایی برای نگهداری درختان باغ انار را انتظار خود از مسئولان جهادکشاورزی منطقه عنوان کرد و افزود: جهادکشاورزی ، ۱۰۰ کیلوگرم کود فسفات برای نگهداری انارستان یک هکتاری به من می‌دهد در حالی که نیاز این باغ به ۲۰۰ کیلوگرم کود فسفات برای تامین موادغذایی رشد درختان انار است که مجبورم بقیه کود فسفات موردنیاز را از بازار آزاد تهیه کنم.

این باغدار حمایت اداری و مالی در تهیه ماشین‌های کشاورزی برای باغبانی را دیگر مشکل خود برشمرد و گفت: از مسئولان جهادکشاورزی منطقه انتظار دارم وام خرید تراکتور و سایر ادوات موردنیاز باغبانی در اختیارم قرار دهند.

وی تقویت حوزه بازرگانی برای خرید محصولات کشاورزی در حمایت از از باغداران انار در منطقه دیگر ضروری دانست و افزود: باغداران برای تولید انار هزینه‌های زیادی را متحمل می‌‎شوند و نیاز است مسئولان دستگاه‌های مرتبط هم در کنترل قیمت محصول در زمان برداشت و کوتاه کردن دست واسطه ها، از این قشر برای پایداری تولید حمایت کنند.

کارشناس انار و محقق مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان می‌گوید: در این استان شمالی ارقام مختلف باغ انار تجاری طی سال‌های اخیر ایجاد شده که زمان برداشت این ارقام هم در منطقه متفاوت است.

حجت الله ربانی نسب با بیان این که حدود هزار و ۵۰۰ هکتار باغ انار ایجاد شده در گلستان وجود دارد، به باغداران توصیه کرد زمان برداشت محصول، بسته بندی و حمل از مزرعه تا مرکز فروش را با دقت انجام دهند تا میوه دچار آسیب نشود.

وی با اشاره به این که تقویت حوزه بازرگانی انار نگرانی مهم باغداران استان به شمار می‌رود، گفت: از دستگاه‌های مرتبط و اتاق بازرگانی گرگان انتظار می‌رود شرایط بازرگانی را برای خرید انار از باغداران فراهم کنند تا خرید مناسب انار تولیدی باغداران استان در زمان برداشت، صورت گرفته و نگرانی آنان از ارزان‌خری دلالان برطرف شود.

وی گفت: راه‌اندازی اتحادیه یا ایجاد فضایی،افزایش ظرفیت سردخانه از دیگر راهکارهای پیشنهادی بوده که دستگاه‌های مرتبط می توانند برای برطرف شدن نگرانی باغداران انار در منطقه انجام دهند.

این محقق انار در گلستان یاد آور شد: با توجه به اقدام خوب ایجاد شده طی سالهای اخیر در حوزه پیشگیری از آفت و بیماری در انارستان‌های استان و برنامه‌ریزی در گسترش دوره آموزشی و ترویجی و تقویت ارتباط بین باغداران و کارشناسان و دریافت به‌روز یافته‌ها، زمینه‌ساز ورود انار تولیدی منطقه به بازارهای جهانی خواهد شد.

معاون باغبانی جهادکشاورزی گلستان می‌گوید: گسترش صنایع تبدیلی در راستای تولید بهینه محصولات کنسانتره و فرآوری شده از جمله ظرفیت های توجه به حوزه بازرگانی و توسعه کشت انار در زمین‌های شیب دار و کم بازده استان است.

نویدرضا فرهانی  افزود: اقلیم متناسب برای توسعه باغ های انار به عنوان یک محصول کم آب بر متحمل به تنش خشکی و قابلیت توسعه برخی از ارقام متحمل به آفات و بیماری‌های شایع انار در استان از دیگر مزایای گسترش ایجاد باغ‌های انار در این خطه است.