علیرضا زالی در همایش ملی ابن سینا و دانش پزشکی که با حضور دبیر شورای عالی شورای عالی انقلاب فرهنگی به همت دانشکده طب سنتی در تالار امام علی دانشگاه برگزار شد، با اشاره به ابعاد متفاوت علمی، اجتماعی و فرهنگی شخصیت بوعلی سینا، گفت: هنوز بخشهای مهمی از آراء، عقاید و دیدگاههای مهم بوعلی سینا به عنوان یک فیلسوف شهیر و طبیب ارزنده به خصوص برای نسل جوان نامکشوف است.
وی تاکید کرد: بر ما فرض است که به واکاوی مجدد شخصیت بوعلی سینا بپردازیم و با بازتحلیل مدرن و مبتنی بر شواهد و متقن، آراء و نظرات جسورانه این دانشمند شهیر ایرانی را بازنمایی کنیم. هر گونه غفلت در این زمینه ممکن است تصاویری از ابن سینا بدهد که با سایه و قابی از تحریف همراه باشد.
رییس دانشگاه با اشاره به دلایل متمایز بودن ابن سینا در میان تمام دانشمندان ایرانی که ستارگان پرفروز سپهر تمدنی کشور هستند، گفت: آنچه باعث تمایز بوعلی سینا در میان چهرههای تمدنساز ایرانی و فرهنگ اسلامی است، صرفا نسخ پزشکی وی نیست، بلکه نظریات و ایدههایی است که بر زیست علمی وی حاکم است.
وی با اشاره به پیشرفت و توسعه علم طب و مداخلات آن در طی سالیان متمادی به تبحر و نبوغ و دیدگاههای ابن سینا در حوزههای مختلف اشاره کرد و به تشریح برخی آنها پرداخت.
زالی یادآور شد: ابن سینا در حوزه فلسفه با رعایت متانت، شکیبایی علمی و ادب ورزی آکادمیک به زبان ماهرانه و با تبحر ظریفانه موجب توسعه فلسفه شد و با یک امتزاج بسیار خجسته فضای نوافلاطونی و فلسفه اشراقی را پدید آورد. هنر وی آن است که در ساختار این تفکر فلسفی، جهان بینی اسلامی را به زیبایی گنجانده است.
رییس دانشگاه با اشاره به حضور عرفان در زندگی علمی، اجتماعی و فردی ابن سینا از همان روزهای نونهالی افزود: بوعلی سینا معتقد است عقولی میتواند از فضای ادراک منطقی و فلسفی جسورانه بیرون آید که مزکا باشد وهیچ عقولی بدون استفاده از عرفان اسلامی و الهی نفس نمیتواند مزکا باشد.
زالی با اشاره به رساله حکمت الموت بوعلی سینا و نگاه وی نسبت به مرگ گفت: ابن سینا مرگ را نیستی نمیداند بلکه آن را از جنس وجود میداند. به اعتقاد ابن سینا مرگ از جنس گذار و مرز عبور است.
رییس دانشگاه یکی از ویژگیهای ابن سینا در علوم پزشکی را اصرار وی بر تغذیه کودک با شیر مادر برشمرد و برای آن ۲۵ شرط عنوان میکند که درصورت عدم امکان تغذیه با شیر مادر بتوان از شیر دایه استفاده کرد.
زالی به دیدگاه بوعلی سینا درباره موسیقی اشاره کرد و گفت: ابن سینا بسیار هنرمندانه و عالمانه، موسیقی را در زمره ریاضی و هندسه آورده است و از موسیقی درمانی صحبت میکند.
وی ادامه داد: او جنبش نوزاد در گهواره وشنیدن لالایی را باعث تکامل و نمو شیرخوار میداند و معتقد است نغمه موسیقیایی لالایی مادر در رشد و تکامل ذهنی نوزاد تاثیر دارد.
رییس دانشگاه با اشاره به رساله نبض ابن سینا گفت: در تفاسیر نبض شناسی ابن سینا نگاه علمی موسیقیایی دیده میشودو پنج بخش هارمونیک در نبض عنوان کرده که با مبانی و پردههای موسیقی هماهنگی دارد و ابن سینا گفته است که اگر کسی در موسیقی تبحر داشته باشد نبض شناس متبحری نیز است.
زالی افزود: نگاه علمی به اهرم که با فیزیک مکانیک امروز همخوانی دارد در نوشتههای ابن سینا دیده میشود و برای اولین بار ابن سینا الفاظ و واژگان اهرمی را به ادبیات مالی انتقال داد که بحث روز دنیاست.
رییس دانشگاه با اشاره به نگاه ابن سینا به شهرنشینی و شهرسازی گفت: ابن سینا از مدینه عادله نام برده و معتقد است حکمران در حوزه تمدنی و شهری باید با نگاه عادلانه و عدالت ورزانه حکمرانی کند.
وی افزود: در واقع پایه گذار تفکر حکمرانی مبتنی بر عدالت و انصاف در قالب مدینه عادله ابن سینا بوده است که جزو مباحث مدیریتی جهانی است.
زالی با اشاره به مبرز بودن ابن سینا در حوزه پزشکی گفت: طبق بررسیهای تاریخی اولین کسی که به معنای واقعی پنج حس انسان (لامسه، بویایی، شنوایی، بینایی و چشایی) را بررسی کرده ابن سینا بوده است. همچنین براساس شواهد موجود ابن سینا از پریکاردیت خبر داشته و علایم و نشانهها و نحوه درمان آن را ذکر میکند.
وی با اشاره به نگاه تحولی ابن سینا تاکید کرد که علم پزشکی همواره در حال پیشرفت است و نباید به دنبال راستی آزمایی همه اقدامات ابن سینا با علم امروز باشیم، زیرا مسلما با گذر زمان و پیشرفتهای موجود این درمانها متحول شده اند. بلکه ابن سینا باید در قالب یک نظریه پرداز، فیلسوف، نوگرا، جسور و با نگاه مبتکرانه برای نسل جوان بازتعریف شود.
زالی این همایش را دیباچه و حسن مطلعی برای بازشناخت ابن سینا تلقی کرد و به عنوان یک رسالت ملی و فرض غفلت شده از همگی خواست در راستای بازشناسی علمی، تحلیل به روز، متقن و مبتنی بر شواهد ابن سینا تلاش کنند و یادآور شد که شخصیت، ویژگی و ساحتهای مختلف علمی ابن سینا قابلیت بازتعریف دارد.
وی ضمن تقدیر از تمامی دست اندرکاران برگزاری این همایش بر لزوم معرفی همه دانشمندان و ذخایر ارزنده علمی تاریخی ایرانی تاکید کرد و گفت: ابن سینا با ۷۰۰ سال مستولی شدن همه فضای آکادمیک در غرب، افتخار بزرگی را برای ما ایرانیان به ارمغان آورد.