در روزهای اخیر، شاهد آن بودیم که بار دیگر ادعاهای بیاساس برخی کشورها در خصوص مالکیت ایران بر جزایر سهگانه تنب کوچک، تنب بزرگ و بوموسی، به صحنه رقابتهای سیاسی منطقهای کشیده شده است. این بار امارات متحده عربی با وقاحت تمام، پا را یک گام فراتر گذاشته و در بیانیه مشترک شورای همکاری خلیجفارس و اتحادیه اروپا، از «اشغال» این جزایر توسط ایران سخن به میان آورده است و تلاش شده است تا با بهرهگیری از ابزارهای رسانهای و دیپلماسی، بر حقانیت تاریخی ایران بر این جزایر خلیجفارس خدشه وارد شود.
در بیانیه مشترک نشست پایانی کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس و اتحادیه اروپا که در بروکسل برگزار شد، بهصراحت مطرح شده است: «ما از ایران میخواهیم به اشغال جزایر سهگانه امارات متحده عربی، تنب بزرگ، تنب کوچک و بوموسی که نقض حاکمیت امارات متحده عربی و اصول منشور سازمان ملل متحد است، پایان دهد.»
به نظر میرسد چند عامل کلیدی باعث شده است تا اتحادیه اروپا برای نخستینبار در این بیانیه مداخلهجویانه از ادعای امارات درباره جزایر سهگانه حمایت کند:
۱. تنش در روابط ایران و اروپا: اروپا از آغاز جنگ اوکراین، ایران را متهم به ارسال موشک بالستیک و پهپاد به روسیه کرده است و هرچند بارها این ادعاها توسط ایران رد شده است، اما اکنون اتحادیه اروپا این اقدام را فرصتی برای انتقامگیری و اعمال فشار بیشتر بر ایران میداند.
۲. تلاشهای دیپلماتیک امارات: امارات در سالهای اخیر با اهداف سیاسی و اقتصادی، به صورت تدریجی توجه کشورهای مهم از جمله اعضای شورای امنیت را به موضوع جزایر جلب کرده است.
۳. تلاش برای محدود کردن نفوذ ایران: برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا، بهویژه کشورهای اروپایی حاشیه خلیجفارس، به دنبال محدود کردن نفوذ ایران در منطقه هستند. حمایت از ادعاهای امارات در این راستا میتواند به عنوان اقدامی برای تضعیف موقعیت ایران در منطقه تلقی شود.
۴. اهمیت راهبردی مالکیت بر تنگه هرمز: مالکیت ایران در این سه جزیره سبب شده است تا زمینه برای حضور راهبردی ایران در تنگه هرمز فراهم شود و همین مسئله در آستانه افزایش تنشها با رژیم صهیونیستی که ایران را تهدید به حمله نظامی کرده است، متحدان این رژیم را به تکاپو انداخته است تا از قدرت ایران در تقابل با این رژیم بکاهند.
۵. بزرگی بازار امارات: امارات متحده عربی یکی از بزرگترین بازارهای منطقه برای کالاها و خدمات اروپایی است. حمایت از ادعاهای امارات میتواند به تقویت روابط اقتصادی و تجاری بین اتحادیه اروپا و این کشور کمک کند و بسیاری از شرکتهای اروپایی در منطقه خلیجفارس سرمایهگذاریهای کلانی انجام دادهاند، در همین راستا حمایت از امارات میتواند به حفظ و گسترش این سرمایهگذاریها کمک کند.
این در حالی است که حاکمیت تاریخی ایران بر جزایر سهگانه، ریشه در اعماق تاریخ این سرزمین دارد و مستندات فراوانی بر این مدعا دلالت دارد. از دوران باستان تاکنون، این جزایر همواره جزئی جداییناپذیر از خاک ایران بودهاند و تحت حاکمیت دولتهای ایرانی قرار داشتهاند و اسناد تاریخی، نقشههای جغرافیایی و حتی روایات محلی، از دوران ساسانیان تا دوره اسلامی، صفویه و قاجار، کنترل و مالکیت مداوم ایران بر این جزایر را نشان میدهند و به وضوح بر این واقعیت صحه میگذارند.
در واکنش به این ادعاهای بیاساس، مقامات ایرانی بارها بر حقانیت کشورمان بر جزایر سهگانه تأکید و هرگونه مداخله در امور داخلی ایران را محکوم کردهاند. آنها با ارائه اسناد و مدارک مستند، نشان دادهاند که این ادعاها، صرفاً با انگیزههای سیاسی مطرح شده و فاقد هرگونه پایه و اساس حقوقی است.
بهطور ویژه پس از انتشار این بیانیه، سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «دوران سیاست خبیثانه «تفرقه بینداز و حکومت کن» اروپاییها در منطقه ما مدتهای مدیدی است که به سر رسیده است. بخش ایران در بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیجفارس پیامهای زیادی در خود دارد. از نظر ما روشن است که مسیر همکاریِ با احترام که از سوی ما در ملاقاتهای مختلف از جمله در نیویورک به آنها پیشنهاد شد، اکنون با تمایل اروپا برای «تقابل» پاسخ داده شده است از طریق تحریم پروازهای مسافری و ایراد اتهام عبث «اشغالگری» به ایران! جزایر سهگانه همیشه متعلق به ایران بودهاند و تا ابد نیز چنین خواهد بود.»
علاوه بر این، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس روز یکشنبه، بیستونهم مهر در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: شورای همکاری کشورهای خلیجفارس به جای آنکه توان خود را صرف توقف ماشین جنگیِ رژیم صهیونیستی کند، همچنان به طرح ادعاهای بیاساس درباره تمامیت ارضیِ جمهوری اسلامی ایران ادامه میدهد؛ اتحادیه اروپا و برخی کشورهای تأثیرگذار در آن اتحادیه نیز، خود را از کشورهایی مستقل و دارای اراده، به بازیگرانی گوش به فرمان رژیم صهیونیستی و توجیهگرِ نسلکشیِ آن رژیم در غزه و لبنان تنزل دادهاند.
رئیس مجلس تاکید کرد: اتحادیه اروپا و سایر گزافهگویان بدانند که جزایر سهگانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک پاره تن ایران است و کسی جرئت نخواهد داشت که خلافِ این اصلِ مسلم اقدامی کند و برای موجودیتِ خودشان بهتر است که اراده ملت ایران را برای تثبیتِ این اصل موردِ آزمون قرار ندهند.
او همچنین از دولت خواست هرچه سریعتر مقدمات اجرایی شدن ماده ۶۱ قانون برنامه هفتم پیشرفت کشور را برای توسعه این جزایر ایرانی فراهم کند.
جزایر سهگانه متعلق به ایران خواهد ماند
سردار اسماعیل کوثری با اشاره به بیانیه شدیدالحن مشترک شورای همکاری خلیجفارس و اتحادیه اروپا درباره جزایر سهگانه ایرانی اظهار کرد: در طول تاریخ هرگاه عرصه برای آمریکاییها و اروپاییها سخت شده است و احساس شکست کردهاند، به بهانههایی روی آوردهاند که اختلافافکنی علیه جزایر سهگانه ایران از جمله این موارد است.
وی افزود: آمریکاییها و اروپاییها باید بدانند که سیاست اختلافافکنی بین همسایگان و درگیر کردن آنها ترفندی نخنما و قدیمی شده است و هیچ اثری بر روابط ایران با کشورهای جنوب خلیجفارس که رو به بهبود است، نخواهد داشت.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس شورای اسلامی یادآور شد: این بیانیه در حقیقت توطئهای است که اروپاییها آن را آغاز کردند و بهطور قطع به شکست میانجامد، چرا که در طول تاریخ مشخص بوده که این جزایر متعلق به ایران بوده است، هست و خواهد بود.
وی با اشاره به مواضع برخی کشورهای حوزه خلیجفارس و همراهی آنها با اتحادیه اروپا علیه ایران خاطرنشان کرد: این کشورها، چون تحت سلطه آمریکا و اروپا هستند عکسالعملها و مواضع اینچنینی دارند، اما طرح این موضوعات اراده ملتها نیست، بلکه برخی مسئولان آنها چنین مواضعی را اتخاذ میکنند که اثر چندانی هم ندارد.
جزایر سهگانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی نهتنها بخش جداییناپذیر خاک ایران هستند، بلکه از اهمیت راهبردی ویژهای برای کشورمان برخوردارند. حاکمیت ایران بر این جزایر ریشه در تاریخ کهن دارد و پس از دورهای اشغال توسط بریتانیا، در سال ۱۳۵۰ به ایران بازگردانده شدند. با وجود ادعاهای بیاساس امارات و حمایت اخیر اتحادیه اروپا از این ادعاها، جمهوری اسلامی ایران همواره بر موضع اصولی خود مبنی بر مالکیت قطعی این جزایر تأکید کرده است.
برای تحکیم این حاکمیت، پیشنهاد میشود رویکردی جامع شامل توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در این جزایر اتخاذ شود. تبدیل این جزایر به قطبهای مهم گردشگری، ورزشی و تفریحی، همراه با ایجاد زیرساختهای لازم برای سکونت دائمی ایرانیان، میتواند ضمن تقویت حضور ملی، به رشد و شکوفایی این مناطق استراتژیک بینجامد. این اقدامات نهتنها حاکمیت ایران را تثبیت میکند، بلکه میتواند به عنوان الگویی برای توسعه پایدار در سایر مناطق مرزی کشور نیز مورد توجه قرار گیرد.
منبع: ایمنا