با توجه به قدمت تاریخی و کهن شهر بودن قزوین، بیش از ده درصد این شهر جزو بافت فرسوده محسوب می‌شود که باید بازآفرینی برای آنها صورت بگیرد.

در دهه ۹۰ بالغ بر ۵۶۰ هکتار بافت فرسوده در قزوین وجود داشت که این میزان در حال حاضر به یک هزار و پنج هکتار افزایش یافته است و دلیل آن هم به ۲۷ شاخص تعیین شده بافت فرسوده توسط شورای عالی شهرسازی باز می‌گردد که نواحی منفصل شهری نیز به عنوان سکونتگاه‌های غیررسمی به آن اضافه شده و همگی این عوامل دست به دست هم داده تا برای یک هزار و پنج هکتار بافت فرسوده مصوباتی اخذ کنیم.

زاچکانی سرپرست معاونت مسکن اداره کل راه و شهرسازی قزوین در گفت و گوی ویژه خبری سیمای مرکز قزوین گفت: برای تشویق ساکنان محلات بافت‌های فرسوده معافیت پروانه ساختمانی، تخفیف‌های مربوط به سازمان نظام مهندسی و همچنین در حوزه انشعابات آنها را بهره‌مند ساخته ایم تا جایی که در قزوین نزدیک به یک ماه پیش مصوبه جدید بازآفرینی انجام شده و محلاتی، چون آبگیلک و مهدیه نیز با وسعت ۲۰ هکتار از این فضا خارج شدند چرا که ۷۰ درصد از این محله نوسازی و بازسازی شده است.

زاچکانی افزود: ما در یک هزار و پنج هکتار از بافت فرسوده شهری، بیش از ۲۰ محله ناکارآمد و فرسوده را شناسایی کردیم که محله هادی آباد جزو اولین اولویت‌های ما بود و مابقی نیز جزو نواحی متصل و منفصل شهری محسوب می‌شوند.

وی گفت: باز آفرینی، چون به صورت مجموعه‌ای از پلاک‌ها انجام می‌شود، باید وسعت کلی را به دست بیاوریم و محلاتی که بیش از ۵۰ درصد نوسازی در آن انجام شده، خارج از بافت فرسوده محسوب می‌شوند، خوشبختانه ما این محلات را در پایه طرح تفصیلی برگردانده ایم و در حال حاضر یک محله خارج شده و امیدواریم برای سال‌های بعد محلات بیشتری از این فضا‌ها خارج شود.

زاچکانی افزود: در سنوات گذشته برخی از پلاک‌های محدوده امامزاده حسین به علت کمبود منابع نیمه کاره ماند وحالا با همراهی ستاد بازآفرینی شهری، سازمان ملی و مسکن و شهرداری قزوین قرار شده منابعی تامین شود تا پلاک‌ها خریداری شود.

به گفته وی، بر اساس مصوبه شهرسازی مصوب برای پلاک‌های ۶۰ تا ۱۰۰ متر سه طبقه، ۱۰۰ تا ۲۰۰ چهار طبقه، ۲۰۰ تا ۵۰۰ متر پنج طبقه و ۵۰۰ متر به بالا شش طبقه ساخته شده است

زاچکانی گفت: ضرورت بازآفرینی شهری از جنبه‌های مختلف قابل بررسی است که شامل موضوعات اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و فرهنگی می‌شود.

سرپرست معاونت مسکن اداره کل راه و شهرسازی قزوین افزود: برخی از دلایل اصلی ضرورت بازآفرینی شهری عبارتند از ارتقاء کیفیت زندگی که بازآفرینی شهری در کیفیت زندگی ساکنان مربوط به بهبود مسکن، دسترسی به خدمات عمومی، فضای سبز و امکانات تفریحی را ارتقاء داده و همچنین به مشکلات زیرساختی سیستم‌های فرسوده آب، برق، گاز و فاضلاب که نیاز به نوسازی دارند پاسخ می‌دهد، پایداری شهری را توسعه بخشیده و نابرابری‌ها در امکانات و خدمات مناطق محروم و کمتر توسعه‌یافته را ارتقا خواهد داد.

وی گفت:در حال حاضر بافت‌های ناکارآمد شهری به عنوان یکی از معضلات شهری مطرح است در حالی که باید به این مساله به عنوان یک فرصت نگاه کرد.

زاچکانی افزود: با توجه به اینکه نیاز تقاضای مسکن به صورت مستمر وجود دارد و در حال افزایش است، توسعه شهری همیشه یکی از راهکار‌های اجرایی این قضیه بوده ولی این بخش نیازمند امکانات و زیرساخت‌هایی است که البته هزینه‌های بسیار سنگینی را برای دولت‌ها و شهروندان در پی دارد.

وی گفت: توسعه شهری با توجه به هزینه‌ها و مشکلاتی که دارد راهکار مناسبی برای بازآفرینی نبوده و باید به دنبال راهکار‌های ارزان برای احیای بافت‌های فرسوده باشیم.

زاچکانی اضافه کرد: بافت‌های شهری به عنوان یک هویت و ویژگی عمیقی در فرهنگ مردم ما نهادینه شده است و وقتی یک بافت جدیدی به شهر‌ها ملحق می‌شود، مردم به ضرورت در آن ساکن می‌شوند که ممکن است در کوتاه یا بلندمدت شاهد مشکلات و مسائل اجتماعی در این خصوص باشیم.

سرپرست معاونت مسکن اداره کل راه و شهرسازی گفت: با اصلاح فضا‌های تاریخی در برخی شهر‌ها از جمله قزوین که ظرفیت تاریخی دارند می‌توان رونق اقتصادی ایجاد کرد و از ظرفیت گردشگری آن بهره برد.

سرپرست معاونت مسکن اداره کل راه و شهرسازی قزوین گفت: بسته‌های تشویقی در حوزه تسهیلات و وام‌های اعطایی در بافت فرسوده برای هر شهر به صورت بومی تدوین شده است.

زاچکانی افزود: به منظور اجرای بسته‌های تشویقی نوسازی مسکن مصوب شورایعالی معماری و شهرسازی ایران، استان‌ها می‌توانند بر اساس ضوابط بالادستی و طرح‌های جامع و تفصیلی، بسته تشویقی جداگانه‌ای را تدوین و به تصویب کمیسیون ماده پنج برسانند.

علیرضا خزائلی مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین هم در ارتباط تلفنی گفت وگوی ویژه خبری گفت: بافت تاریخی قزوین مجموعه‌ای ارزشمند، عنی و معرف هویت و اصالت این شهر است و نباید آنرا فرسوده و ناکارآمد معرفی کرد.

خزائلی افزود: رویکرد اصلی در این بافت بازآفرینی است و امیدواریم با همکاری دستگاه‌ها و شهرداری و همچنین استفاده از توانمندی‌های مهندسان به این هدف دست پیدا کنیم.

وی اظهار داشت: بافت‌های تاریخی و بنا‌های میراثی بخش مهمی از پیشینه تاریخی قزوین را شامل می‌شوند و باید به شکل مناسب و مطلوبی آنها را برای آیندگان حفظ کنیم که بتوانند تاریخ و فرهنگ کهن این سرزمین را بهتر بشناسند.

خزائلی گفت: اداره کل میراث فرهنگی به عنوان دستگاهی که در تدوین ضابطه‌ها، اعلام قانون و مقررات در حریم بنا‌ها و درون بافت تاریخی مسئولیت دارد، استفاده از مصالح مناسب را در قوانین مطرح کرده است بنابراین افرادی که خواستار پروانه و احداث ساختمان در بافت‌های تاریخی باشند باید این قوانین را اجرایی و لحاظ کنند که در این‎باره از سازمان نظام مهندسی ساختمان انتظار داریم با ما همراهی کارشناسانه داشته باشد.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین بیان کرد: امیدواریم با همکاری اداره کل راه و شهرسازی استان، شورای شهر و شهرداری و نظام مهندسی ساختمان استان بتوانیم در اجرای این مقررات که بر حفظ هویت شهری قزوین تاکید می‌کنند، کوشا باشیم و این مهم را نهادینه کنیم.