«شوش قوم» منطقهٔ کویری بکر با مساحت بیش از ۶ هکتار در شهرستان هریس و فاصله ۸۰ کیلومتری شمال شرق تبریز و در میانه جاده هریس ـ اهر واقع شده که بهدلیل زیباییهای خاص جزو مناطق گردشگری آذربایجانشرقی بهشمار میرود؛ این منطقهٔ کویری ناشناخته در قلب مناطق خوشآبوهوای کوهستانی آذربایجانشرقی در گذر زمان و در اثر وزش بادهای شدید بهوجود آمده است.
در روزهای اخیر، گزارشهای مختلفی از صدور مجوز بهرهبرداری معدنی از سوی سازمان صمت آذربایجانشرقی در این منطقه منتشر شد که بازتاب وسیعی در میان دوستداران طبیعت و گردشگران داشت.
حال، باتوجه به اظهارات معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجانشرقی، باید دید مقصر کوتاهی در قضیه بهرهبرداری غیرمجاز از کویر «شوش قوم» کدام نهاد است و ادارهکل صنعت، معدن و تجارت آذربایجانشرقی، سازمان حفاظت محیط زیست آذربایجانشرقی و ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجانشرقی هرکدام در این قضیه، چه قصوری داشتهاند.
وحید نواداد، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجانشرقی، انتشار اخبار و گزارشهایی مبنیبر صدور مجوز از سوی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای بهرهبرداری از «شوش قوم» به اداره کل صنعت، معدن و تجارت را نادرست خواند و افزود: در این رابطه میراث فرهنگی آذربایجانشرقی هیچگونه مجوز رسمی برای بهرهبرداری معدنی از این منطقه را به هیچکس، هیچ نهاد و هیچ ارگانی صادر نکرده است و هرگونه اظهارنظر در این خصوص نادرست است.
وی به استعلام سازمان صمت آذربایجانشرقی از ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اشاره و اظهار کرد: چندین سال قبل این سازمان استعلامی درخواست کرده بود که در آن اعلام شده است شوش قوم منطقهای تاریخی نیست.
معاون میراث فرهنگی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجانشرقی با تأکید بر اینکه موضوع استعلام فوق تنها برای تاریخی بودن منطقه و محوطه بود، یادآور شد: طبق پاسخ اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی مبنی بر تاریخی نبودن منطقه، سازمان صمت مجوز بهرهبرداری از آن را صادر کرده است.
نواداد مسئولیت بهرهبرداری از شوش قوم بهعنوان معدن را متوجه سازمان صمت دانست و ادامه داد: البته از زمان بهرهبرداری، اعتراضاتی از سوی مردم و دوست داران محیط زیست و گردشگری صورت گرفت و با حساسیت فرمانداری شهرستان هریس، مصوبهای در شورای تأمین این شهرستان مبنی بر ممنوعیت هرگونه بهرهبرداری تصویب شد.
وی، مصوبه شورای تأمین شهرستان هریس را به معنی لغو مجوزهای بهرهبرداری معدنی تعبیر کرد و گفت: باید توجه داشت که هرچند این منطقه جزو آثار ثبت شده میراث فرهنگی نیست، اما بهدلیل ظرفیتهای طبیعی و گردشگری جزو مناطق ارزشمند کشور به شمار میرود.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی، مراقبت و حراست از شوش قوم را از مسئولیتهای ذاتی و اصلی سازمانهای حفاظت محیط زیست و منایع طبیعی برشمرد و یادآور شد: اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجانشرقی به لحاظ وظیفه و مسئولیتهای اجتماعی تاکنون چندین مکاتبه با نهادهای مربوطه انجام داده است تا جلوی هرگونه بهرهبرداری از شوش قوم گرفته شود.
نواداد دلیل اصلی مخالفت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از بهرهبرداری معدنی شوش قوم را مسائل گردشگری عنوان و خاطرنشان کرد: این مجموعه رسالت مطالعه، پژوهش، معرفی و در نهایت تلاش برای ثبت آثار تاریخی و گردشگری را بر عهده دارد.