نشان فتح، به‌عنوان نماد عملیات‌های پیروزمندانه رزمندگان اسلام و فاتحان این عملیات‌ها انتخاب شده است و دیگر نشان‌ها نیز به نیرو‌های مؤثر در خدمات رزمی، فعالیت‌های پشتیبانی، ایثارگران، جانبازان، مبتکران در اختراعات و اکتشافات صنایع نظامی، امدادگران و فعالان هنری اعطا می‌شود.

اما نشان «فتح» چیست و تاکنون کدام فرماندهان نیرو‌های مسلح مفتخر به دریافت این نشان از فرمانده معظم کل قوا شده‌اند. این نشان از سه برگ درخت نخل و گنبد مسجد جامع خرمشهر و پرچم جمهوری اسلامی ایران تشکیل شده است.

تاریخچه نشان فتح

پس از آغاز زعامت حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان رهبر معظم انقلاب اسلامی و فرماندهی کل قوا، ایشان بنا به مناسبت‌های مختلف اقدام به اعطای این نشان به فرماندهان عالی‌رتبه و رزمندگان جان‌برکف نیرو‌های مسلح کرده‌اند که نخستین آن، روز پنجم مهر ۱۳۶۸ بوده است؛ در آن روز که ششمین روز از هفته دفاع مقدس محسوب می‌شد، ۵۴ نفر از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران که نقش مهمی در عملیات بزرگ و ظفرمندانه بیت‌المقدس و آزادسازی خرمشهر در سال ۱۳۶۱ ایفا کرده بودند، طی مراسمی به افتخار دریافت نشان فتح از رهبر انقلاب اسلامی نائل شدند.

سه درجه از نشان فتح به رنگ‌های طلایی، نقره‌ای و برنزی

چه کسانی تا به امروز نشان فتح را گرفته‌اند؟!

در مراسم مذکور «محسن رضایی» و امیر شهید «صیاد شیرازی» فرماندهان قرارگاه مرکزی کربلا در عملیات بیت‌المقدس همچنین یکی از بستگان بسیجی نام‌آور و پرافتخار شهید «حسین فهمیده» نشان درجه یک فتح را دریافت کردند. در این مراسم به ۲۱ نفر از فرماندهان سپاه پاسداران و ارتش و یک نفر از جهادگران نشان درجه ۲ فتح و به ۲۹ نفر دیگر از فرماندهان سپاه و ارتش که در عملیات پیروزمندانه بیت‌المقدس شرکت داشته‌اند، نشان درجه ۳ فتح تعلق گرفت که توسط حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به آنان اعطا شد.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در مراسم مذکور خطاب به فرماندهان نیرو‌های مسلح تاکید کردند: «این نشان، اولاً نشان سپاسگزاری و قدردانی جمهوری اسلامی از شما عزیزانی است که خدمتی بزرگ و ارزنده را در جنگ تحمیلی، از خودتان نشان دادید. ثانیاً، یک یادگار ماندنی است تا در آینده همه بدانند که در یک فصل بسیار خطرناک و دشواری از زندگی و تاریخ جمهوری اسلامی، صاحبان این نشان‌ها، چه فداکاری‌ای نشان دادند و چه عظمت انسانی‌ای از خودشان بروز دادند. این نشان، یک کار سمبلیک است، و الّا قدر کار شما بیش از اینهاست و امیدواریم که همه ملت و کشور و مسئولان، قدر شما و مجاهدات‌تان را بدانند و ان‌شاءالله همیشه از شما قدردانی کنند.»

از جمله مشهورترین فرماندهانی که در این مراسم مفتخر به دریافت نشان فتح شدند، می‌توان به سرلشکر خلبان شهید عباس بابایی، امیر خلبان حبیب بقایی، امیر شهید مسعود منفرد نیاکی، علی شمخانی، سید یحیی رحیم صفوی، غلامعلی رشید، شهید غلامحسین افشردی، شهید مهدی باکری، شهید مهدی زین‌الدین، شهید حسین خرازی، شهید حاج‌ابراهیم همت، عزیز جعفری، شهید قاسم سلیمانی و شهید احمد کاظمی اشاره کرد.

در تاریخ پانزدهم بهمن ۱۳۶۸ و به میمنت ایام دهه فجر، ۲۱۰ تن از فرماندهان و نیرو‌های برجسته و فداکار ارتش و سپاه که در دو عملیات پیروزمند کربلای پنج و کربلای هفت نقش مؤثر و مهمی را بر عهده داشتند، به افتخار دریافت نشان فتح از دست حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی و فرمانده کل قوا نائل شدند.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در این مراسم تاکید کردند: «امیدواریم که خدای متعال به شما کمک کند و ان‌شاءالله این توفیق را هم به ما بدهد که بتوانیم یاد رزمندگان و شجاعت‌های بزرگ آنها را همیشه زنده بداریم. این، یک وظیفه قطعی بر عهده ماست و اهدا و تقدیم این نشان به شما نیز به همین معناست. این اقدام، بزرگداشت شجاعت و فداکاری‌ای است که در آن برهه از شما صادر شد و این چیز کوچکی در مقایسه با آنهاست. آنچه مهم‌تر و بزرگ‌تر است، سپاس الهی و پاداشِ معنویِ تمام‌نشدنی است.»

فرمانده معظم کل قوا در سال ۱۳۶۹ و به مناسبت هشتمین سالگرد آزادی خرمشهر از اشغال متجاوزین بعث عراق نیز نشان درجه یک و درجه دو فتح را به ۷۶ تن از فرماندهان، رزمندگان و بازماندگان شهدای عملیات فتح‌المبین و بیت‌المقدس اعطا کردند.

همچنین رئیس ستاد فرماندهی کل قوا نیز نشان‌های درجه سه فتح را از دست مقام معظم رهبری دریافت و پس از پایان این مراسم، به نمایندگی از سوی فرماندهی کل قوا به ۴۱۰ نفر از فرماندهان و رزمندگان منتخب اسلام که در این دو عملیات پیروزمند حضور فعال داشتند، نشان اعطا کرد.

اسفند سال گذشته حضرت آیت‌الله خامنه‌ای فرمانده کل قوا طی مراسمی نشان فتح را به سرلشکر سیدعبدالرحیم موسوی، فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران و سردار حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعطا کردند.

رکوردداران دریافت نشان فتح چه کسانی هستند؟

«محسن رضایی» فرمانده کل پیشین سپاه پاسداران در جنگ ایران و عراق، با دریافت ۳ نشان طلایی رکورددار دریافت بیشترین مدال طلایی فتح ۱ است. پس از او به ترتیب سرلشکر سید یحیی رحیم‌صفوی (دو نشان طلایی و یک نقره‌ای)، امیرحسین حسنی سعدی (دو طلایی و یک نقره‌ای)، سپهبد شهید علی صیاد شیرازی (دو طلایی)، امیر دریادار علی شمخانی (یک طلایی دو نقره‌ای) و سپهبد شهید قاسم سلیمانی (یک طلایی و یک نقره‌ای) بیشترین نشان فتح را دریافت کرده‌اند.

منبع: دانشجو