کردستان به علت برخورداری از مراتع سرسبز و غنی، پتانسیل بزرگی در تولید گوشت قرمز دارد که هزاران سال است در تامین مواد پروتیینی، لبنی، روغن، پوست و مو نقش بازی میکند، طی این روند طولانی مدت سبب شکل گیری فرهنگ و دانش تولید در میان کردستانیها شده است.
دامداری طیف وسیعی از صنایع، مهارت و خدمات را پوشش میدهد به این علت در ردیف حوزههای اشتغالزا و مهارت ساز است که میتواند روند توسعه اقتصادی را شتاب بخشیده و تاب آوری اقتصاد ملی در برابر نوسانات معمولی و جنگ اقتصادی را به حداکثر ممکن برساند.
شتابگیری روند شهرنشینی و توسعه صنعتی باعث کاهش انتخاب دامداری سنتی توسط قشر جوان شد، زیرا جدای از خستگی بالای، درآمد پایینی دارد، بنابراین تعداد گلهها و رمههای استان کاهش یافت، اما روش دامداری نوین و صنعتی با آهنگی آرام آغاز شد.
برنامه گسترش گاوداری و دامداریهای جدید در دهه ۷۰ در دستور کار مدیریت کردستان قرار گرفت و دولت بستههای تشویقی برای متقاضیان تعریف کرد که در مورد فارغ التحصیلان کشاورزی امتیازات بیشتری داشت، کار ساخت مجتمعهای گاوداری و دامداری در استان شروع و تعداد زیادی از بیکاران و فارغ التحصیلان از آن استقبال کردند.
بزرگترین آنها در سنندج، سقز و دیواندره بود، اما بعد از مدت کوتاهی همه واحدها تعطیل، سرمایههای شخصی نابود، اقساط بانکی تعویق شده و بیکاران قبلی تبدیل به بیکاران بدهکار شده و شکایات بسیاری توسط بانکها و کارگران در دادگستری تشکیل و سرمایه گذار هم آواره راهرو بانک و دادگاه شدند.
شرایط به سمتی رفت که مالکان مراتع خود را به عشایر دامدار سایر استانها اجاره میدهند و یا علوفه را به استانهای دیگر صادر میکنند و میزان تولید گوشت، شیر، پوست و مو کردستان به حداقل ممکن رسید به طوری که بزرگترین تولید کننده کشور به وارد کننده تبدیل شد.
کردستان در مدت ۱۰ سال اخیر حرکتی جهشی در زمینه دامداری صنعتی را با احداث واحد ۲ هزار راسی دهگلان شروع کرد و اکنون مجمتع چهارهزار راسی قروه، ۲ هزار راسی دیواندره و ۲ هزار راسی مریوان هم در حال فعالیت هستد.
رییس سازمان جهاد کشاورزی کردستان گفت: در چند سال اخیر با تعریف رویکردی خاص به استقبال گسترش تولید گوشت، فرآوردههای دامی و لبنی رفت که نتایج آن به تدریج خود را در قامت مجتمعهای بزرگ و واحدهای فرآوری خود را نمایش میدهد.
پیمان اسکندری با تائید شکل گیری روند نوینی از مدیریت تولید گوشت و فرآوردههای لبنی گفت: کردستان با برخورداری از مراتع غنی، نیروی کار جوان و فرهنگ چند هزار ساله دامداری، ظرفیت بی بدیل در تامین مواد پروتئینی و صادرات آن دارد که زمینه ایجاد اشتغال مولد، تامین مواد اولیه صنایع وابسته، افزایش گردش پول در شریان-های بانکی، تقویت منابع درآمدی دولت و ذخایر ارزی را فراهم میکند.
وی افزود: در شرایطی که دامداری سنتی نمیتواند زمینه جذب جوانان را فراهم کند باید مدیریت استان برنامه گسترش روشهای نوین را در دستور کار قرار دهد که این هدف تنها با شکل گیری بدنه کارشناسی مجرب، قوانین حمایتی و تلاشهای مدیریتی قابل تحقق است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی کردستان تصریح کرد: دولت، مدیریت ارشد استان، مدیریت جهاد کشاورزی و نظام بانکی با اراده قاطع پای کار آمده و تمام موانع ناشی از محدودیت منابع پولی و بانکی را پشت سرمی گذارند، زیرا کار توسط تیمهای تخصصی و تشکیلات هماهنگ با همه نهادهای مرتبط پیگیری میشود.
اسکندری اعلام کرد: رویکرد ما فقط در احداث واحدهای جدید نیست بلکه کار احیاء واحدهای تعطیل شده و راکد را هم در دستور کار داریم تا به این وسیله هدف را با سرعت بیشتری پیش ببریم، چون بخش زیادی از اقدامات عمرانی مورد نیاز در این واحدها انجام شده است.
وی اظهار کرد: هدف ما در این روند تنها احداث گاوداری و دامداریهای مدرن نیست بلکه برنامه احیاء روشهای سنتی و تاریخی را هم در دست اجرا داریم تا بتوان از قابلیتهای مثبت زیست محیطی و بهره برداری از مراتع کوهستانی آن هم استفاده کنیم.
اسکندری در مورد عملکرد سه سال اخیر گفت: ۴۱ واحد بزرگ دامپروری به ظرفیت ۱۶ هزار و ۸۹۹ راس در استان طی این مدت راه اندازی شد که در مقایسه با گذشته از نظر تعداد واحدها ۱۴ درصد و از نظر ظرفیت تولید ۸۸ درصد افزایش یافت که مهمترین آن واحد هزار راسی دیواندره و پنج هزار راسی مریوان است.
وی افزود: چهار واحد دیگر در دست احداث داریم که شامل ۲ واحد پرواربندی «بره» قروه، واحد پنج هزار راسی گوسفند داشتی قروه و واحد هزار راسی گوسفند داشتی پربازده مریوان است.