به گزارش خبرنگار اقتصادي باشگاه خبرنگاران؛ پس از ورود شانه‌دار به دریای خزر بلافاصله تحقیقات وسیعی در زمینه‌های پراکنش شانه‌دار، تغذیه‌ شانه‌دار، راه‌های کنترل شانه‌دار، تکثیر مصنوعی شانه‌دار خوار (Beroe ovate) توسط موسسه تحقیقات شیلات ایران صورت گرفته و هماهنگی‌هایی در سطح ملی با تشکیل کمیته ملی نظارت بر مبارزه با شانه‌دار مهاجم متشکل از نمایندگان سازمان شیلات، سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت امور خارجه، دفتر نهاد ریاست جمهوری، سازمان بنادر و کشتیرانی، با دبیری رئیس موسسه انجام شده است.

براساس این گزارش؛ در اسفند 82 نخستین نشست فنی منطقه‌ای و به طور مشترک توسط موسسه تحقیقات شیلات ایران و برنامه محیط زیست دریای خزر در تهران با حضور کارشناسان کشورهای حاشیه دریای خزر و برخی کارشناسان بین‌المللی برگزار و در این نشست نتایج تحقیقات انجام شده توسط محققین ایرانی و خارجی همکار ارائه شد و به اتفاق آراء در قطعنامه به تصویب رسیده و بر معرفی تکثیر مصنوعی شانه‌دار خوار به دریای خزر برای کنترل جمعیت شانه‌دار مهاجم تنها راه حل بی‌خطر و ممکن تاکید شده است.

همچنین این گزارش می افزاید؛ در جلسه کمیته ملی مبارزه با شانه‌دار مهاجم دریای خزر در تاریخ 25/2/89 در ستاد موسسه تحقیقات ایران توافق ملی جهت مبارزه بیولوژیک با شانه‌دار مهاجم دریای خزر کسب و صورتجلسه آن طی نامه شماره 2519/027/247 مورخ 26/2/89 به ریاست محترم دفتر معاون اول رئیس جمهوری ارائه شد ولی برای عملیاتی شدن آن نیاز به هماهنگی با کشورهای حوزه دریای خزر داریم که هماهنگی‌های اولیه آن انجام شده و در حال پیگیری است.

همچنین طرح ملی مبارزه با تهدیدات بیولوژیک که شامل مبارزه با شانه‌دار مهاجم دریای خزر است در هیئت محترم دولت درسال جاری تصوبب شده و به زودی به مرحله اجرا در می‌آید.

بنابراین گزارش درخصوص استفاده از امواج آکوستیک به منظور مبارزه با شانه‌دار دریای خزر که توسط شرکت خصوصی ایده گستر پیشنهاد شده، با همکاری موسسه تحقیقات شیلات ایران در سال 1386 آزمایشاتی در مقیاس آکواریوم و استخر در محل پژوهشکده اکولوژی دریای خزر صورت گرفت که این آزمایشات در مراحل اولیه است و با توجه به نظر مجریان این پروژه که این امواج می‌تواند روی ساختار فیزیولوژی شانه‌دار اثر گذاشته و قادر است در تولید مثل، تغذیه و سیستم‌های عصبی شانه‌دار اختلال ایجاد کند.در این زمینه مکاتباتی صورت گرفته و لزوم تکمیل تحقیقات و اثبات تاثیر روش آکوستیک در کاهش حضور شانه‌دار در دریای خزر و نیز بی‌خطر بودن آن برای فیتوپلانکتون، زئوپلانکتون، کفزیان و ماهیان دریای خزر تاکید شده ،در نتیجه برخلاف ادعای مطرح شده این روش هنوز قابل اجرا در دریا نیست.

براساس این گزارش؛ موسسه تحقیقات شیلات ایران نسبت به پایش وضعیت و ارزیابی میزان بیوماس شانه‌دار و واردات شانه‌دار خوار از دریای سیاه (ترکیه) برای پیوند به دریای خزر اقدام کرده و برنامه اقدام عملی (Action plan) آنرا نیز تدوین و به سازمان شیلات ایران ارائه شده است ولی همانطور که ذکر گردید با توجه به اینکه طبق کنواسیون‌ها و مقررات بین‌المللی و منطقه‌ای کلیه کشورهای حاشیه دریای خزر باید با این اقدام موافقت داشته باشند و چون بیشتر خسارت حضور شانه‌دار در این دریا به جمهوری اسلامی ایران برمی‌گردد متاسفانه عزم جدی توسط کشورهای شمالی حوزه خزر برای این منظور وجود ندارد.

این گزارش در پایان می افزاید؛ موسسه تحقیقات شیلات گزارشات تخصصی لازم را به کمیسیون منطقه‌ای منابع زنده دریای خزر ارائه كرده و حتی تقاضای تشکیل کار گروه ویژه و برگزاری جلسه ویژه اجماع کارشناسی کشورهای منطقه در ایران را داشته ولی استقبال لازم ازسوی کشورهای مذکور تاکنون به عمل نیامده است./ق2