امام رضا (ع) در روایتی به تشریح ویژگی‌های مومن واقعی می‌پردازند ومی‌فرمایند: «لایکونُ المؤمنُ مؤمناحتّی تکونَ فیه ثلاثُ خِصالٍ: سُنّةٌ مِن ربِّهِ، و سُنّةٌ مِن نبیِّهِ صلی‌الله‌علیه‌وآله، و سنّةٌ مِن ولیّه.

فأمّا السُّنَّةٌ مِن ربّهِ فکِتْمانُ السِّرِّ، وأمّا السُّنَّةُ مِن نبیِّه صلی‌الله‌علیه‌وآله فمُداراةُ النّاسِ، وأمّا السُّنَّةُ مِن ولیِّهِ فالصَّبرُ فی البَأْساءِ و الضَّرّاءِ».

امام رضا علیه‌السلام فرمودند: «مؤمن، ایمانش کامل نمی‌شود مگر این که سه سنت در او باشد:

اول از خدا؛ دوم از رسول خدا؛ سوم از ائمه».

امام رضا (ع) در تفسیر این روایت می‌فرمایند: «کتمان السر» مهم است، وقتی مؤمن، ایمانش کامل می‌شود که از خدا «ستار العیوبی» را بیاموزد و حامل اسرار باشد. در این کلمه غوغایی است!

در ادامه امام رضا (ع) درمورد «مداراة الخلق» رسول اکرم (ص) می‌گوید:

دندان رسول خدا (ص) را شکستند و خاکستر بر سرش ریختند، ایشان شخص اول عالم بود، اما به آن وضع با وی رفتار کردند، در مقابل پیامبر خدا (ص) چگونه رفتار کرد، ایشان به خداوند گفت: «اللهم اهد قومی فإنهم لا یعلمون»، به جای آن همه عذاب که از مردم کشید، برای آنها دعا کرد، با این دعا آن مردم جزیرة العرب را به خودش منسوب کرد که جلوی عذاب را بگیرد.

بعد آنچه عقل را حیران می‌کند، این است که در آخر هم رسول خدا (ص) برای خود آنها عذرخواهی کرد؛ علت آورد و گفت: «فإنهم لا یعلمون»؛ خداوندا ببخش اینها را که جاهل هستند. عذرشان را بپذیر.

پس به گفته امام رضا (ع) باید از رسول خدا (ص) مدارا را آموخت، چون آن وقت مؤمن می‌شوید.

 اما امام رضا (ع) سومین ویژگی مومن را اینکونه بیان می‌کند: از ما اهل‌بیت (ع) «الصبر فی البأساء والضراء/در حال تنگدستی و سختی و هنگام کارزار صبور و شکیبا باشید» را بیاموزید.

 تمام علمای اخلاق، از زمان ارسطو تا حال، آنچه تمام کسانی که در تهذیب بشریت کار کردند، همه را امام رضا علیه‌السلام در همین کلام فرمود، که اگر کلمات او تحقیق و تشریح و فهیده می‌شد و به کار گرفته می‌شد، دنیا را منقلب می‌کرد.

منبع: ایسنا