همواره کنکوری‌ها بعد از اعلام نتایج باتوجه به رتبه‌ای که کسب کرده‌اند به دنبال بهترین مشاوره برای انتخاب رشته هستند، اما در این میان تبلیغات گسترده‌ای در فضای مجازی و حقیقی به راه می‌افتد و گاهی داوطلبان و والدین تحت تاثیر این تبلیغات قرار می‌گیرند، تبلیغاتی با انتخاب‌های واهی.

انتخاب‌هایی که برای هر فرد سرنوشت‌ساز است، اما می‌تواند با یک اشتباه غلط آن هم توسط افرادی که تجربه کافی نداشته، بدترین شرایط را رقم بزند.

در حقیقت به جای گرفتار شدن در چنین دام‌هایی، باید از مشاورانی کاردان و باتجربه در زمینه انتخاب رشته کمک گرفت تا زحمات یک ساله به ناگاه به باد نرود و بهترین‌ها برای افراد رقم بخورد، یعنی همان چیزی که مدنظر و آرزوی رسیدن به آن را داشته‌اند.

البته گاهی خانواده‌ها انتخاب‌هایی را به صورت اجباری از فرزند درخواست می‌کنند که علاقه‌ای نسبت به آن وجود ندارد و اگر در آن رشته پذیرفته شود، چیزی جز بی‌انگیزگی برای ادامه تحصیل و موفق نشدن نخواهد بود.

هر چند دانش‌آموز علاقه خود را نسبت به رشته انتخابی می‌داند، اما نباید از کمک مشاوران تحصیلی به راحتی عبور کرد، زیرا انتخاب رشته انتخابی حساس برای آینده افراد به شمار می‌رود که ممکن است با یک اشتباه به ظاهر ساده هر آنچه مدنظر بوده به فنا رود.

مشاورانی می‌توانند کمک‌کننده باشند که شناخت کافی نسبت به آنها وجود داشته باشد، وگرنه هر کسی این روز‌ها در دکانی برای کمک به افراد باز کرده و با هزینه‌های گزاف نوید بهترین انتخاب را می‌دهند.

تبلیغاتی وسوسه‌کننده و اشتباه

فاطمه یکی از کنکوری‌های سال گذشته که وسوسه تبلیغات انتخاب رشته شده است می‌گوید: متاسفانه سال گذشته از طریق فضای مجازی تبلیغاتی را مشاهده کردم که به طور ۱۰۰ درصد تضمینی پذیرش در بهترین رشته را نوید می‌داد.

وی بیان کرد: فارغ از اینکه نوعی کلاهبرداری بود و تنها با هزینه‌های گزاف و سنگین از هر فرد انتخاب رشته را انجام می‌داد، یعنی برای جلب توجه نام یکی از مشاوران خبره را به زبان می‌آورد تا افراد به دلیل شهرت مشاور به آن سمت گرایش پیدا کنند.

فاطمه گفت: من هم وسوسه این تبلیغات شدم و انتخاب رشته‌ای فراتر از تصور برای پذیرش را برایم انجام داد، انتخابی که کاملا نادرست و به دلیل ناآگاهی به سمت آن رفتم، باعث شد اگر کمی تحقیق می‌کردم در این دام گرفتار نمی‌شدم و همان سال گذشته در رشته مورد علاقه‌ام پذیرفته می‌شدم.

او افزود: اکنون باتوجه به تجربه تلخ سال گذشته پیش از آغاز انتخاب رشته، به دنبال تحقیق برای بهترین مشاور بودم تا بهترین انتخاب را با کمکی که می‌گیرم انجام دهم.

زهره دیگر کنکوری که مردد برای کمک از مشاور بود، می‌گوید: از زمانی که کنکور دادم اطرافیانم توصیه کردند که می‌توانی به جای هزینه برای انتخاب رشته از ما کمک بگیری، هر چند تصور من این بود که باید از مشاور کمک بگیرم، زیرا تجربه ثابت کرده که مشاوران باتجربه می‌توانند راهنمایی بهتری در انتخاب داشته باشند.

وی گفت: اکنون که انتخاب رشته آغاز شده من هنوز در اینکه از اطرافیانم برای کمک در انتخاب رشته استفاده کنم یا مشاورانی که تا حدودی با آنها آشنا هستم کمک بگیرم تردید دارم، این واهمه را دارم که انتخاب غلط قطعا ضربه سنگینی را به من وارد می‌کند و پشیمان می‌شوم.

این دانش‌آموز اظهار کرد: شاید کمک آنها کمی در حد مشاور باشد، اما می‌دانم تجربیاتی که یک مشاور دارد قطعا موثرتر است، زیرا مشاور جوانبی را می‌سنجد و براساس آن کمک می‌کند تا انتخاب رشته را انجام دهم.

محمد دیگر کنکوری که تحت تاثیر تبلیغات انتخاب رشته در فضای مجازی قرار گرفته، می‌گوید: من و دوستانم تصمیم گرفتیم که انتخاب رشته را گروهی و توسط تیمی که از روز‌ها پیش تبلیغ آن را در فضای مجازی مشاهده کرده‌ایم انجام دهیم.

او گفت: شاید هزینه زیادی را صرف کنیم، اما همین که ۱۰۰ درصد در رشته‌ای که آرزوی آن را داشتیم پذیرفته شویم، برایمان کافی است، البته خانواده مشاوره دیگری را برای انتخاب رشته پیشنهاد کرده‌اند، به نظرم اگر از مشاور دیگری کمک بگیرم ممکن است باتوجه به رتبه‌ای که کسب کرده‌ام نتوانم رشته‌های سطح بالا را انتخاب کنم.

پروین یکی از پشت کنکوری‌هایی که بعد از دو سال شرکت در آزمون توانسته رتبه موردنظرش را کسب کند، می‌گوید: متاسفانه باید بگویم سال اولی که کنکور شرکت کردم به دلیل راهنمایی اشتباه از رفتن به دانشگاه بازماندم.

او گفت: سال گذشته تنها به پزشکی فکر می‌کردم که رتبه‌ام با پزشکی آن هم در بهترین دانشگاه تطابق نداشت و انتخاب رشته انجام ندادم، امسال از همان ابتدا از مشاوره تحصیلی حتی برای مطالعه کمک گرفتم و اکنون با خیال راحت انتخاب رشته را انجام می‌دهم، چه بسا تاکید مشاوری که از او کمک گرفتم بر این بوده که باید رشته براساس علاقه انتخاب شود نه اجبار، در حقیقت مشاور تنها مسیر صحیح انتخاب را به ما می‌گوید.

مهم‌ترین منبع برای انتخاب رشته دفترچه راهنماست

احمد طاهری‌فرد، رئیس اداره امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری اظهار کرد: در انتخاب رشته عده‌ای به دنبال سود و منفعت خود هستند، معمولا با رقم‌های بالا و یا با وعده‌های عملی نشدنی سعی می‌کنند دانش‌آموزان و والدین را تحت تاثیر قرار دهند.

وی افزود: معمولا افرادی که ناشناخته هستند، رزومه‌ای از آنها در دسترس نیست و به دلیل سابقه نداشتن مرتبط با بحث انتخاب رشته نیستند، معمولا جزو افراد صدمه زننده هستند، زیرا ممکن است به دلیل منفعت خود پول بیش‌تری از دانش‌آموزان و والدین دریافت کنند و انتخاب رشته مناسبی که باید، انجام نشود.

طاهری‌فرد تاکید کرد: مهم‌ترین منبع برای انتخاب رشته دفترچه راهنماست که اگر به طور کامل مطالعه شود می‌تواند یک انتخاب رشته را انجام دهد.

وی بیان کرد: البته کسانی که در این حیطه می‌توانند کمک‌کننده باشند مراکز مشاوره‌ای بوده که وجود داشته است و مردم آنها را می‌شناسند و می‌توان حضوری به آن مراکز مراجعه کرد، از طرفی پایگاه‌های انتخاب رشته آموزش و پرورش که پایگاه‌هایی مطمئن و در همه مناطق ۱۷ گانه فعال هستند نیز می‌توان از آنها استفاده کرد، خط ۱۵۷۰ آموزش و پرورش هم برای راهنمایی و اطلاع از پایگاه‌ها فعال است.

انتخاب رشته براساس علاقه و بدون نیاز به پرداخت هزینه هنگفت انجام می‌شود

این مشاور افزود: مجموع فرایند انتخاب رشته این است که فرد باتوجه به رتبه‌ای که کسب کرده، برآورد نسبی از وضعیت قبولی خود به مشاور می‌دهد و براساس آن انتخاب رشته انجام می‌شود، کما اینکه انتخاب بقیه بر انتخاب ما تاثیرگذار است.

طاهری‌فرد با بیان اینکه برحسب اولویت رشته و رشته محل انتخاب رشته انجام می‌شود، تصریح کرد: آخرین انتخاب بسیار تاثیرگذار است، زیرا فرد باید در نظر بگیرد اگر در انتخاب‌های قبلی پذیرفته نشده باشد، حاضر است در آن رشته و رشته محل تحصیل کند، بنابراین باید همه انتخاب‌ها براساس علاقه فرد صورت گیرد.

وی گفت: باتوجه به انتقال استرس والدین به دانش‌آموزان، می‌توانند از مشاوره آگاه کمک بگیرند تا با آرامش بیش‌تر کد رشته‌ها را استخراج و به ترتیب و مرتب چیدمان را رعایت کند.

طاهری‌فرد اضافه کرد: اگر فردی رتبه خوبی کسب نکرده و به دنبال پذیرش رشته سطح بالا است، بداند این امر شدنی نیست و اگر کسی این را بیان می‌کند یعنی کلاهبرداری است، در حقیقت مهم‌ترین کار در انتخاب رشته این است که رشته‌های مدنظر افراد که اهمیت بیشتری دارند استخراج و سپس آنها را مرتب کرد.

وی تاکید کرد: در کنار فرد یک مشاوره خبره می‌تواند کمک‌کننده باشد و نیاز به هزینه‌کرد خیلی بالا برای انتخاب رشته نخواهد بود.

طاهری‌فرد در پاسخ به اینکه دانش‌آموزانی که با اجبار والدین رشته‌ای را انتخاب می‌کنند، توصیه کرد: کسانی که رشته مشاوره هستند می‌توانند این موضوع را درک کنند و باید در این‌گونه موارد مشاوره شغلی انجام شود مثلا ممکن است اختلافی میان انتخاب رشته که از سوی خانواده مطرح می‌شود با فرد وجود داشته باشد که می‌توان علایق فرد، ویژگی‌های شخصیتی، ارزش‌ها، استعداد‌ها و توانمندی‌ها را در جلسات مشاوره بررسی کرد، گرچه آن جلسه می‌تواند کمک کند که باتوجه به این ویژگی‌ها چه رشته‌ای برای فرد مناسب‌تر است.

وی خاطرنشان کرد: کسانی که رشته مشاوره و روان‌شناسی به ویژه مشاوره شغلی هستند بیشتر تبحر داشته و می‌توانند این موضوع را بهتر پاسخ دهند فرد مناسب چه کاری است که همان رشته را انتخاب کند.

منبع: ایسنا