بیش از سه دهه از فقدان پدر علم فیزیک می‌گذرد و جهان همچنان تشنه وجود فرزندانی از جنس مردان بزرگ سرزمین آفتاب است.
درست سی و سه سال قبل در چنین روزی (۱۲ شهریور) پروفسور محمود حسابی بنیان‌گذار فیزیک نوین و مهندسی دانشگاهی ایران، چشم از جهان فرو بست.
این دانشمند برجسته ایرانی که سی و پنج سال قبل عنوان مرد علمی جهان را کسب کرد در ۳ اسفند سال ۱۲۸۱ هجری خورشیدی، از پدر و مادر تفرشی زاده شد.
او در حالی که فقط چهار سال سن داشت، به همراه خانواده خود عازم شامات شد.
در هفت سالگی تحصیلات ابتدایی خود را در بیروت، با تنگدستی و مرارت‌های دوری از وطن در مدرسه فرانسوی‌ها آغاز کرد و درهمان زمان تعلیمات مذهبی و ادبیات فارسی را نزد مادر فداکار و متدین خود خانم گوهرشاد حسابی فرا گرفت.
او قرآن کریم و دیوان حافظ را از حفظ می‌دانست و بر کتاب‌های بوستان سعدی، گلستان سعدی، شاهنامه فردوسی، مثنوی مولوی و منشآت قائم مقام فراهانی اشراف کامل داشت.
زنده یاد دکتر حسابی با شعر و موسیقی سنتی ایران و موسیقی کلاسیک غرب به خوبی آشنا بود، او در زمینه موسیقی تبحر داشت و در ورزش هم در رشته شنا موفقیت‌هایی کسب کرد.
شروع تحصیلات متوسطه دکتر محمود حسابی همزمان با آغاز جنگ جهانی اول و تعطیلی مدارس فرانسوی زبان بیروت بود، از این رو به مدت دو سال در منزل به تحصیل پرداخت.
پس از آن در رشته‌های مهندسی راه و ساختمان از دانشکده فرانسوی مهندسی در بیروت کسب دانش کرد.
در آن دوران با اشتغال در نقشه‌کشی و راه‌سازی، به امرار معاش خانواده کمک می‌کرد.
زنده یاد دکتر حسابی در دانشگاه سوربن فرانسه، در رشتهٔ فیزیک به تحصیل و تحقیق پرداخت. در سال ۱۹۲۷ میلادی در سن ۲۵ سالگی دانشنامه دکتری فیزیک خود را، با ارائهٔ رساله‌ای تحت عنوان «حساسیت سلول‌های فتوالکتریک»، با درجه عالی دریافت کرد.
پروفسور حسابی با وجود امکان ادامه تحقیقات در خارج از کشور، به ایران بازگشت و به پایه‌گذاری علوم نوین و تأسیس دارالمعلمین و دانشسرای عالی، دانشکده‌های فنی و علوم دانشگاه تهران، نگارش ده‌ها کتاب و جزوه و راه‌اندازی و پایه‌گذاری فیزیک و مهندسی نوین همت گماشت.
پروفسور محمود حسابی دارای ۸ مدرک کارشناسی، مهندسی و دکترا در فاصله‌ی هفت سال بود.
۱۲ شهریور سالروز درگذشت فیزیکدان معاصر و پدر علم نوین ایران پروفسور محمود حسابی است.
