طبق آخرین گزارش‌ها ایران با تولید ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تنی گندم در سال ۲۰۲۴ در جایگاه یازدهمین تولیدکننده بزرگ گندم دنیا در این سال قرار گرفت.

چین نیز با تولید ۱۴۰ میلیون تنی بزرگ‌ترین تولیدکننده گندم بود و اتحادیه اروپا با ۱۳۲ میلیون تن و هند با ۱۱۴ میلیون تن در رتبه‌های دوم و سوم قرار دارند. روسیه، کانادا، پاکستان، استرالیا، اوکراین، ترکیه و آرژانتین نیز در رتبه‌های چهارم تا دهم قرار گرفتند.

بدین ترتیب ایران جزو کشور‌هایی محسوب می‌شود که با تولید این محصول استراتژیک نقش مهمی در امنیت غذایی جهان ایفا می‌کند.

یکی از استان‌هایی که توانسته موجبات این جایگاه را برای کشور ایران در میان سایر کشور‌های جهان فراهم کند، استان فارس است.

استان پهناور فارس در حوزه تولید گندم از جایگاه ویژه‌ای در کشور برخوردار است، طبق گفته متولیان کشاورزی در سال زراعی جاری ۴۳۴ هزار هکتار از مزارع استان فارس به کشت گندم آبی و دیم اختصاص یافت و یک هزار و ۵۰۰ دستگاه کمباین در سراسر استان فارس کار برداشت گندم را بر عهده داشتند.

امسال همچنین حجم خرید گندم تولیدی در استان فارس هم از ۸۱۵ هزار تن عبور کرد و پیش‌بینی شد که تا پایان فصل برداشت بیش از یک میلیون تن گندم تولید و بیش از ۷۵۰ هزار تن آن تحویل مراکز خرید شود.

این میزان گندم تولیدی از ۱۹۳ هزار هکتار زمین‌های آبی و ۳۹ هزار هکتار اراضی دیم برداشت شده است.

اما یکی از دغدغه‌های گندمکاران پس از برداشت این محصول فروش آن و دریافت بهای حاصل از فروش این محصول است.

چقدر از مطالبات گندم‌کاران باقی مانده

کشاورزان فارس می‌گویند با وجود اینکه از ۱۵ فروردین ماه سال ۱۴۰۳ برداشت گندم را آغاز کرده و محصول خود را به سیلو‌ها تحویل داده‌اند، هنوز وجه کامل به آنها پرداخت نشد، این در حالیست که تحمیل هزینه‌های بالا بابت کود شیمیایی و عدم دریافت این نهاده کشاورزی هم موجبات نگرانی آنها را در روز‌های اخیر فراهم کرده است.

این در حالیست که رئیس سازمان جهاد کشاورزی فارس در مردادماه سال جاری اعلام کرد: تاکنون هشت هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان از مطالبات کشاورزان استان پرداخت شده و هفت هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان از مطالبات نیز به‌زودی پرداخت خواهد شد.

گلایه کشاورزان و واکنش مدیر اجرایی اتاق اصناف کشاورزی

با این حال هنوز هم خبری از پرداخت این مطالبات نیست؛ گلایه کشاورزان در مناطق مختلف فارس موجب واکنش مدیر اجرایی اتاق اصناف کشاورزی مرکز فارس شده است به گونه‌ای که این فعال بخش کشاورزی در گفتگو با ایرنا برخی مشکلات و چالش‌های کنونی کشاورزان فارس از جمله پرداخت نشدن کامل بهای گندم و تحمیل هزینه‌های بالا بابت کود شیمیایی را مطرح کرده و خواستار رسیدگی به این مشکلات شده است.

حیدر شیبانی روز شنبه در این باره گفت: از ۱۵ فروردین ماه سال جاری برداشت محصول گندم آغاز شد و این روند تا اواسط مردادماه ادامه داشت؛ این در حالیست که هنوز هم کشاورزان فارس با وجود بر عهده داشتن مسئولیت خطیر امنیت غذایی در کشور بهای کامل گندم تحویلی خود تعاونی را دریافت نکرده‌اند و از نحوه پرداخت بهای گندم گله‌مند هستند.

مدیر اجرایی اتاق اصناف کشاورزی مرکز فارس در گفتگو با خبرنگار ایرنا افزود: کشاورزان باید بهای محصول را به موقع دریافت کنند تا بتوانند برنامه‌ریزی برای کشت بعدی خود از جمله صیفی‌جات را انجام دهند، اما علی‌رغم پیگیری‌های مستمر در این زمینه هنوز هم موفق به دریافت بهای گندم نشده‌اند.

شیبانی اضافه کرد: در خرداد ماه ۳۰ درصد از مطالبات گندمکاران پرداخت شد، اما مابقی مطالبات مانده و نیاز است دولت جدید به کشاورزان و بهره‌برداران بخش کشاورزی کمک کند تا بتوانند به مطالبات خود برسند.

وی افزود: اگر کشاورزان در پرداخت اقساط تسهیلات بانکی خود تأخیر داشته باشند حتما کارمزد و جرایم روزانه از آنها دریافت می‌شود؛ این درحالیست که تاخیر در پرداخت بهای گندم تحویلی هیچ کارمزدی ندارد و همین مساله موجب نگرانی کشاورزان از ضررو زیانی شده که به آنها وارد می‌شود.

مدیر اجرایی اتاق اصناف کشاورزی مرکز فارس گفت: وقتی گندمکاران برای دریافت بهای گندم با تأخیر پنج یا ۶ ماهه رو به رو می‌شوند قطعا متضرر خواهند شد و تنها خواسته ما این است که کشاورزان بتوانند به حق و حقوق خودشان و بهای گندم تحویلی برسند.

کودی که بهایش دو بار افزایش یافت

شیبانی افزایش بهای کود شیمیایی و عدم دریافت این کود توسط کشاورزان فارس را از دیگر مشکلات دانست و گفت: از ابتدای سال جاری تاکنون ۲ بار شاهد افزایش بهای کود شیمیایی بودیم؛ کود شیمیایی به ازای هر کیسه ۵۰ کیلویی ۱۵۰ هزار تومان بوده، اما در شب عید و ابتدای سال با افزایش ۳۰ درصدی مواجه شد و از هر کیسه ۱۵۰ هزار تومان به ۱۹۵ هزار تومان رسیده است.

حواله جداگانه برای حوزه انتخابیه

مدیر اجرایی اتاق اصناف کشاورزی مرکز فارس گفت: البته حمل و توزیع کود برای برخی شهرستان‌ها صورت گرفته که شرکت خدمات حمایتی کشاورزی در پی دریافت کود توسط برخی شهرستان‌های فارس اعلام کرده که این اقدام تنها برای شهرستان‌هایی انجام شده که نمایندگان مجلس شورای اسلامی در آن شهرستان‌ها به صورت حواله‌ای جداگانه برای حوزه‌های انتخابیه خودشان این مطالبه را پیگیری کردند که به اعتقاد من این هم به نوعی یک بی‌عدالتی محسوب می‌شود.

شیبانی معتقد است همه نمایندگان فارس نمایندگان ملی هستند نباید پیگیری برای رسیدگی به مطالبات کشاورزان را به شهرستان حوزه انتخابیه خودشان محدود کنند چراکه در استان شاهد دوگانگی در اعمال سیاست‌ها و بی‌عدالتی در حق برخی از کشاورزان می‌شویم.

او خواستار دریافت کود به همان قیمت حداقل ۱۹۵ هزار تومان به دست کشاورزانی که واریزی داشتند شد و گفت: شرایط انعقاد قرارداد به ازای هر کیسه کود ۱۵۰ هزار تومان بوده، اما امروز این رقم افزایش یافته و این کار غش در معامله است که حرام است؛ در ضمن اگر بنا باشد دولت بهای نهاده‌های کشاورزی را افزایش دهد باید این افزایش قیمت را در ابتدای سال اعمال کند و بر همان اساس قیمت محصولات کشاورزی هم افزایش یابد.

مدیر اجرایی اتاق اصناف کشاورزی مرکز فارس ادامه داد: ما شاهد افزایش ۳۰ درصدی و اخیرا ۱۰۰ درصدی کود شیمیایی هستیم یعنی در حال حاضر بهای کود شیمیایی ۱۳۰ درصد افزایش داشته است؛ این افزایش باید شامل قیمت محصولات کشاورزی هم بشود.

گندمکاران و کشاورزان فارس در حالی با این مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند که وزیر جهاد کشاورزی از پرداخت مطالبات گندمکاران تا پایان شهریور ماه خبر داده و اعلام کرده که قیمت خرید تضمینی گندم سال زراعی جدید به‌زودی اعلام می‌شود.

معاون اول رئیس جمهور هم گفته که بیش از ۸۵ درصد بدهی دولت به گندمکاران تأمین شده و در مرحله پرداخت است.

البته این مشکل تنها محدود به سال زراعی جاری نمی‌شود و گندمکاران هر ساله با معضل عدم پرداخت به موقع بهای گندم تولیدی خود دست به گریبان هستند.

حالا باید منتظر ماند و دید آیا این مشکل با اتخاذ تدبیر اساسی حل می‌شود و گندمکاران می‌توانند مطالبات خود را بدون دغدغه و ضرر و زیان دریافت کنند؟