مجیدرضا خاکی در برنامه روی خط اقتصاد رادیو اقتصاد گفت: در حال حاضر میانگین نیاز سالانه مصرف برنج در کشور سه میلیون و ۵۰۰ هزار تن است و سرانه مصرف برنج در کشور طبق مرکز آمار ۳۵ کیلوگرم، فائو ۴۰ کیلوگرم و وزارت صمت ۴۲ کیلوگرم برآورد شده است. اگر میانیگن تولید بلندمدت را ۲ میلیون تن در نظر بگیریم که به واقعیت‌های کشور نزدیک‌تر است، نیاز به واردات برنج حدود ۱ میلیون و ۵۰۰ هزارتن قابل محاسبه است.

او ادامه داد: با توجه به اینکه کشورمان یک کشور گرم و خشک است از یک سو در بحث منابع آبی و خاکی در مضیقه هستیم و از سوی دیگر کشت برنج بصورت سنتی در بیشتر مناطق انجام می‌شود، بنابراین بهره وری مناسبی ندارد. ضمن اینکه در حال حاضر اعداد و ارقام مشخصی و قابل اتکایی از تولید برنج در کشور وجود ندارد.

او گفت: برنج بعد از گندم دومین محصول راهبردی در کشور است و با توجه به مشکلات کم ابی و همینطور خشکسالی و فرسایش خاک و از سوی دیگر تبدیل بسیاری از زمین‌های کشاورزی به ویلا و امثالهم، حداقل در کوتاه مدت یا میان مدت امکان خودکفایی در تولید برنج در کشور نیست.

خاکی بیان داشت: موضوع دیگر مصرف قابل توجه آب سالانه کشت برنج است که از سوی وزارت جهاد کشاورزی ۱۰ میلیارد مترمکعب عنوان شده که نیازمند بررسی جدی و کارشناسی است. در استان‌های شمالی بارندگی وجود دارد ولی در استان‌های مرکزی و جنوبی میزان آب به اندازه استان‌های شمالی نیست.

وی با اشاره به اینکه خیلی از کشور‌ها با توجه به میزان آب بری بالای تولید برنج، وارد کننده این محصول هستند، عنوان کرد: برنج ۵۰ تا ۶۰ درصد غذای مردم جهان و حدود ۹۰ درصد غذای مردم ایران را تشکیل می‌دهد. هند بزرگترین تاجر صادرکننده برنج است و بسیاری از کشور‌ها از هند واردات برنج دارند.

خاکی ادامه داد: وقتی برنج وارداتی در بازار نباشد، به دلیل اثر روانی، بخشی از تقاضای این محصول به سوی برنج ایرانی پرمحصول و بخشی دیگر به دلیل قدرت پایین‌تر خرید به سوی کالا‌های جایگزین مانند نان و ماکارونی منتقل می‌شود که در هر دو حالت بازار‌های موازی دستخوش تغییراتی خواهد شد. چون افزایش تقاضا ایجاد می‌شود و تعادل بازار برهم می‌خورد که در نتیجه باعث افزایش قیمت یا کمبود احتمالی کالا می‌شود. از این جهت وجود برنج وارداتی تعدیل کننده قیمت هاست؛ هرچند که بازار مصرف و سفره برنج ایرانی و خارجی کاملا از هم جداست.

سخنگوی انجمن واردکنندگان برنج ایران گفت: همه ساله از مرداد ماه ممنوعیت واردات برنج با توجه به آغاز فصل برداشت برنج ایرانی آغاز می‌شود، اما برنج‌هایی که تا ۳۱ تیرماه سال جاری وارد کشور شده متاسفانه هنوز امکان خروج پیدا نکرده و حجم قابل توجهی در انبار‌ها دپو شده است، در حالی که این محموله‌ها آماده ورود به کشورند و می‌توانند باعث حفظ آرامش در بازار باشند.

خبرنگار:رضا زارع