سردار وحید مجید رئیس پلیس فتا فراجا در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: جرائم فضای مجازی یا سایبری بهعنوان یکی از چالشهای مهم در دنیای امروز مطرح است. با گسترش روزافزون استفاده از اینترنت و فناوریهای مرتبط، جرائم سایبری نیز افزایش یافته و متنوعتر شدهاند. این جرائم میتوانند از کلاهبرداریهای اینترنتی ساده تا هکهای پیچیده و دسترسی غیرمجاز به دادههای حساس را در بر گیرند. وضعیت فعلی کشور ما از لحاظ مقابله با این جرائم و تواناییهای کشف و پیگیری آنها، مسألهای است که نیازمند بررسی دقیق و جامع است.
او ادامه داد: جرائم سایبری را میتوان به چند دسته اصلی تقسیم کرد.کلاهبرداری اینترنتی این نوع جرائم شامل فریب کاربران به منظور دستیابی به اطلاعات حساس یا داراییهای مالی آنها است. کلاهبرداران از روشهای مختلفی مانند فیشینگ، ایمیلهای جعلی، و وبسایتهای تقلبی برای بهدست آوردن اطلاعات شخصی یا مالی استفاده میکنند.
سردار مجید بیان کرد: برداشت غیرمجاز این نوع جرم شامل دسترسی غیرمجاز به حسابهای بانکی یا کیفهای پول دیجیتال و برداشت وجوه بدون اجازه صاحب حساب است. این جرائم میتوانند از طریق نفوذ به سیستمهای بانکی یا سرقت اطلاعات کاربران انجام شوند.
او ادامه داد: دسترسی غیرمجاز به دادهها یکی از مهمترین جرائم سایبری است که میتواند شامل سرقت اطلاعات حساس شرکتها، دولتها، یا افراد باشد. این اطلاعات میتوانند شامل اسرار تجاری، دادههای مالی، و اطلاعات شخصی باشند که در صورت انتشار میتوانند خسارات جدی به همراه داشته باشند.
سردار مجید تصریح کرد: هک کردن سیستمهای کامپیوتری به منظور دسترسی به اطلاعات، مختل کردن عملکرد آنها، یا استفاده از منابع آنها بهصورت غیرمجاز یکی دیگر از جرائم سایبری است. این جرم میتواند به منظور اهداف مختلفی انجام شود، از جمله سرقت اطلاعات، تخریب سیستمها، یا ایجاد اختلال در خدمات آنلاین.
او گفت:حیثیتزدایی و مزاحمتهای اینترنتی این نوع جرائم شامل انتشار اطلاعات نادرست یا حساس درباره افراد به منظور تخریب شهرت یا ایجاد مزاحمت برای آنها است. این جرائم بهویژه در شبکههای اجتماعی رایج هستند و میتوانند آسیبهای روانی و اجتماعی جدی به همراه داشته باشند.
وضعیت فعلی قدرت کشف جرائم سایبری
سردار مجید تصریح کرد: با توجه به افزایش مداوم استفاده از فضای سایبری، ضریب نفوذ اینترنت و تلفنهای همراه، و همچنین استفاده گسترده از شبکههای اجتماعی خارجی، جرائم سایبری نیز روندی افزایشی داشتهاند. با این حال، یکی از دستاوردهای مهم در این حوزه، افزایش قدرت کشف جرائم سایبری است. طبق آمارهای موجود، قدرت کشف این نوع جرائم در حال حاضر به ۸۷.۶ درصد رسیده است. این رقم نشاندهنده پیشرفت قابل توجهی در توانایی نهادهای مجری قانون برای شناسایی و پیگیری جرائم سایبری است.
او ادامه داد: این پیشرفتها نتیجه تلاشهای گسترده در زمینه آموزش نیروهای متخصص، بهبود فناوریهای مرتبط با کشف و پیگیری جرائم سایبری، و همکاریهای بینالمللی در این حوزه است. هرچند که این میزان قدرت کشف نشاندهنده موفقیتهای مهمی است، اما افزایش مستمر جرائم سایبری بهواسطه استفاده گستردهتر از اینترنت و فناوریهای دیجیتال، همچنان چالشهایی جدی را پیشروی نهادهای مسئول قرار میدهد.
عوامل موثر بر افزایش جرائم سایبری
رییس پلیس فتا بیان کرد: عوامل مختلفی بر افزایش جرائم سایبری تأثیرگذار هستند. از جمله این عوامل میتوان به افزایش ضریب نفوذ اینترنت در جامعه، گسترش استفاده از تلفنهای هوشمند و برنامههای موبایلی، و همچنین رشد روزافزون شبکههای اجتماعی اشاره کرد.
او ادامه داد: یکی از مهمترین عوامل، افزایش استفاده از شبکههای اجتماعی خارجی است که کنترل و نظارت بر آنها برای نهادهای داخلی دشوارتر است. این شبکهها به دلیل گستردگی و تنوع کاربران، بستری مناسب برای انجام جرائم سایبری مانند کلاهبرداری، انتشار اطلاعات نادرست، و مزاحمتهای اینترنتی فراهم کردهاند.
راهکارهای مقابله با جرائم سایبری
رییس پلیس فتا گفت: برای مقابله با جرائم سایبری، نیاز به اتخاذ رویکردهای چندجانبه و جامع وجود دارد. یکی از راهکارهای موثر، افزایش آگاهی عمومی درباره تهدیدات فضای مجازی و آموزش کاربران درباره نحوه استفاده ایمن از اینترنت و شبکههای اجتماعی است. همچنین، ارتقاء تواناییهای فنی و تخصصی نهادهای مجری قانون برای کشف و پیگیری این جرائم ضروری است.
او ادامه داد: همکاری بینالمللی نیز میتواند نقش مهمی در مقابله با جرائم سایبری ایفا کند. از آنجا که بسیاری از این جرائم از خارج از مرزهای کشورها هدایت میشوند، تبادل اطلاعات و همکاریهای بینالمللی برای مقابله با این تهدیدات ضروری است.
رییس پلیس فتا گفت:با توجه به روند رو به رشد استفاده از اینترنت و فناوریهای دیجیتال، انتظار میرود که جرائم سایبری نیز در آینده افزایش یابد. بنابراین، نهادهای مسئول باید بهطور مستمر در حال بهروزرسانی و تقویت ابزارها و رویکردهای خود برای مقابله با این تهدیدات باشند. علاوه بر این، ایجاد چارچوبهای قانونی مناسب و بروز، و تقویت همکاریهای بینالمللی، از جمله اقدامات ضروری برای مقابله موثر با جرائم سایبری در آینده خواهد بود.
او در ادامه بیان کرد: در نهایت، قدرت کشف ۸۷.۶ درصدی جرائم سایبری یک موفقیت مهم است، اما برای حفظ و افزایش این موفقیت، نیاز به تلاشهای بیشتر و هماهنگ در سطح ملی و بینالمللی داریم. با پیشرفت تکنولوژی، جرائم نیز پیچیدهتر میشوند و تنها با رویکردهای نوآورانه و جامع میتوان از تاثیرات مخرب آنها کاست.
خبرنگار:عطیه رضایی