در روزهای اخیر فعالان زیست محیطی فیلم های جدیدی از آب بندان آغوزبن بابل در شبکه های اجتماعی به اشتراک گذاشتند که گستره وسیعی از این آب بندان مملو از گیاه سنبل آبی شد و آنان خواستار ختم یکه تازی شیطان آبی در بابل شدند.

با توجه به پایان یافتن کشت اول برنج، صاحبنظران بهترین زمان برای چاره جویی این مشکل را در تابستان می دانند که آب های موجود در این آب بندان به پایین ترین حد خود رسیده است.

هزینه بسیار بالای لایروی آب بندان آغوزبن بابل یکی از دلایل تاخیر لایروبی اعلام می شود اما مسئولان ارشد استان به همراه دوستداران محیط زیست بر این باورند با استفاده از ظرفیت مردمی می شود لایروبی این آب بندان شیطان زده را آغاز کرد.

قلمرو شیطان آبی در آبندان آغوزبن بابل به حدی گسترش یافت که ده ها متر از رودخانه های منتهی به این آب بندان هم در تصرف سنبل آبی درآمد و همچنان در حال گسترش است.

با توجه به این که بخشی از گستره این آب بندان دارای نی زار است این عامل سبب شد که تا کنون ۱۰۰ درصد این آبندان در تصرف شیطان آبی نباشد.

بیش از ۳۰ هکتار از این آبندان که فقط دارای آب بود یا سرعت انتشار بسیار زیاد ظرف یک مدت کوتاه مملو از شیطان آبی شد، استاندار مازندران دستور داد در اولین جلسه شورای تامین یکی از موضوع های که باید برای آن تصمصم گیری شود و گره های کور آن برطرف شود سنبل آبی است.

سنبل آبی چیست؟

سنبل آبی گیاهی از خانواده سنبل است که به دلیل قدرت رشد و تکثیر بسیار بالا و همچنین گل های بنفش زیبای آن مورد توجه گردشگران و در برخی موارد جابجایی به عنوان گیاه زینتی بکار برود و این ویژگی باعث می شود به سرعت به مناطق آبی سرایت کرده و به دلیل قدرت جذب بالای آب در ریشه ها و ساقه های بهم تنیده ی غوطه ور آن، توانایی بالایی در نابودی اکوسیستم های آبی و تالابی دارد.

متاسفانه در دنیا تاکنون روش مبارزه خاصی که فاقد آثار جانبی زیانبار برای اکوسیستم ها باشد برای سنبل آبی معرفی نشده و تنها راه موثر توصیه شده برای‌ مقابله با آن، مبارزه فیزیکی (جمع آوری) است. اما در بعضی موارد به دلیل گستردگی مناطق آلوده به این گیاه و دشواری و کند بودن روند اجرای شیوه مذکور، پاکسازی کامل از وجود این گونه مهاجم نیازمند عزم جدی سایر مسئولان و مردم است.

در این پیوند این گونه گیاه در آببندانی در روستای آغوزبن که در یک کیلومتری شمال شهر بابل واقع شده و دارای ۶ هزار و ۵۴۰ خانوار و ۲ هزار نفر جمعیت است، جولان می دهد.

سنبل آبی، گیاهی آبزی با نام علمی Eichhornia crassipes بومی مناطق گرمسیری آمریکای جنوبی و آمازون است و خارج از محدوده بومی خود به عنوان گونه‌ای مهاجم شناخته می‌شود. این گیاه آزادانه در آب شناور است و تا حدود یک متر بالاتر از سطح آب رشد می‌کند.

اندازه برگ‌های سنبل آبی بین ۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متر است و به صورت شناور روی سطح آب دیده می‌شود. هر ریشه این گیاه بین هشت تا ۱۵ گل می‌دهد که روی سطح آب می‌ رویند و معمولا شش گلبرگ دارند که رنگ آنها بین صورتی و بنفش دیده می‌شود.

سنبل آبی رشد بسیار سریعی دارد و هر گیاه هزاران دانه در سال تولید می‌کند که دوام برخی دانه‌ها تا ۲۸ سال هم می‌رسد. همین موضوع باعث می‌شود در برخی مناطق جمعیت این گیاه در ۲ هفته تقریبا ۲ برابر ‌شود.

به علت رشد سریع، تعداد دانه‌های زیاد و زیبایی ظاهری گل‌های این گیاه، به تازگی به عنوان گیاهی زینتی خرید و فروش شده و در منازل کنار گیاهان آپارتمانی دیده می‌شود. سنبل آبی به دمای هوای پایین حساس است و در زمستان دوام نمی‌آورد، اما در تابستان‌ها گل‌های زیبایی می‌دهد و عمر هر گل بین یک تا چند روز است.

پیشگیری در اولویت

فعال محیط زیست مازندران  اظهار کرد: در حال حاضر جدی ترین مساله در خصوص شیطان آبی اجرای برنامه های پیشگیرانه برای جلوگیری از گسترش این گیاه به آب بندان های دیگر مازندران است.

صدیقه یوسفی گفت: هزینه لایروبی آب بندانها برای پاکسازی گیاه سنبل آبی بسیار زیاد است که اگر به دیگر آب بندانهای مازندران گسترش یابد فاجعه بار خواهد بود.

وی با بیان این که اگر لایروبی آب بندان آغوزبن بابل انجام نشود، کشاورزان این منطقه در سال زراعی پیش رو با مشکل مواجه خواهند شد، اظهار کرد: قلمرو شیطان آبی از محدوده آب بندان ۴۰ هکتاری آغوزبن بابل فراتر رفته و به رودخانه های اطراف کشیده شد.

این فعال محیط زیست گفت: تقاضای ما از مسوولان استانی آن است که برای نجات این آب بندان هر چه سریعتر تصمیم گیری جدی انجام شود.

یوسفی تصریح کرد: ظرفیت های مردمی و سمن ها هم در این بخش گره گشا خواهد بود و با ایجاد تعامل بین دستگاه های دولتی و مشارکت مردمی مشکل سنبل آبی در آب بندان آغوزبن قابل حل است.

در این پیوند استاندار مازندران اظهار کرد: در اولین جلسه شورای تامین استان مازندران موضوع کنترل سنبل آبی و مگس مدیترانه ای بررسی خواهد شد.

یوسف نوری اظهار کرد: هر چه زودتر کارگروه های مربوط به این ۲ موضوع باید در استان فعال شوند تا برای حل مشکل چاره اندیشی شود.

مقام عالی دولت در مازندران با بیان این مطلب که فعالان زیست محیطی پیگیر حل مشکل سنبل آبی در مازندران هستند، اظهار کرد: با بهره مندی از ظرفیت های مردمی و فعلان زیست محیطی این مشکل باید برطرف شود.

نوری ادامه داد: با توجه به این که استان همجوار ما گیلان تجربه خوبی در بخش کنترل سنبل آبی دارد باید از تجربه های آنها هم استفاده شود.

وی با اشاره به این که اجرای طرح های تشویقی برای کنترل این چالش ها اثر بخش است، بیان کرد: فعالان محیط زیستی و سمن ها به همراه ظرفیت مشارکت مردمی برای کنترل این چالش ها اثر بخش هستند.

این مقام مسئول تصریح کرد: در موضوع پدافند غیر عامل پیشگیری بسیار حایز اهمیت است و هزینه آن به مراتب کمتر از حل آن مشکل خواهد بود و این تفکر در جامعه باید نهادینه شود.

منبع: ایرنا