بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار نمایندگان مجلس دوازدهم و توصیه‌های ایشان به مسئولان قوا و نهاد‌های کشور اگر چه از زوایای مختلفی قابل ارزیابی است، اما از این جهت واجد اهمیت مضاعف است که همزمان شده است با آغاز به کار مجلس دوازدهم و دولت چهاردهم. دولت و مجلسی که قرار است در یک مقطع ۴ ساله با همدیگر کار کنند و قاعدتا توصیه‌ها و رهنمود‌های مقام معظم رهبری در همین ابتدای راه می‌تواند چشم انداز نسبتا روشنی از مسیر آینده یا حداقل کیفیت مواجهه دو قوه مهم کشور را ترسیم کند.

در میان بخش‌های مختلف بیانات مقام معظم رهبری آنچه بیشتر به چشم آمد و از سوی تحلیل گران و کارشناسان سیاسی و در رسانه‌ها برجسته شد، توصیه صریح ایشان مبنی بر لزوم تعامل و همکاری مجلس با دولت جدید بود که بسیاری این بخش را به حمایت ایشان از مسعود پزشکیان و دولت چهاردهم تعبیر کردند. البته که حمایت مقام معظم رهبری از دولت‌ها یک سنت جا افتاده در طول بیش از ۳۰ سال گذشته است ولو اینکه هر جا لازم بوده تذکراتی را نیز به مسئولان قوه مجریه داده اند. مضاف بر اینکه بیانات و توصیه‌های ایشان در جلسه روز یکشنبه، ذیل یک دغدغه کلی و همیشگی مقام معظم رهبری یعنی ضرورت همکاری قوا گنجانده می‌شود.

با این حال بسیاری جهت گیری و روح کلی این سخنان را حمایت از دولت چهاردهم و رئیس جمهور جدید ایران ارزیابی کردند؛ چنانکه رئیس جمهوری منتخب هم در واکنش به انتشار بخش‌هایی از این بیانات در صفحه مقام معظم رهبری در شبکه ایکس، بلافاصله در همان شبکه اجتماعی ایکس حمایت رهبر فرزانه انقلاب از دولت را در کنار اعتماد مردم بزرگ‌ترین سرمایه برای رسیدن به موفقیت‌های پیش رو دانست.

رهبر معظم انقلاب در بخشی از بیانات خود تاکید کردند: «همه کمک کنند که رئیس‌جمهور منتخب بتواند وظایفی را که در قبال کشور دارد، انجام بدهد. اگر ما توانستیم جوری رفتار کنیم که رئیس‌جمهور موفّق بشود، این موفقیت همه‌ی ما است؛ اگر او در اداره‌ی کشور، در پیشبرد اقتصاد کشور، در مسائل بین‌المللی کشور، در مسائل فرهنگی کشور به موفقیت دست پیدا کند، همه‌ی ما به موفقیت دست [پیدا]کرده‌ایم؛ پیروزی او پیروزی همه‌ی ما است؛ این را باید واقعاً از بن دندان باور کنیم.»

ایشان البته ضمن توصیه به مجلس برای رأی فوری و فوتی به کابینه رئیس جمهوری، توصیه‌ها و چارچوب‌هایی برای انتخاب اعضای کابینه و ویژگی‌های وزرا هم به رئیس جمهور منتخب داشتند از جمله اینکه وزرا امین، صادق، متدین، معتقد به جمهوری اسلامی و نظام اسلامی، مشهور به پاکدستی و صداقت، و دارای نگاه ملی و کارآمد، و نگرش مثبت و امیدوارانه به آینده باشند.

فارغ از سنت مألوف مقام معظم رهبری در حمایت از دولتها، اما آنچه از سوی رسانه‌ها و تحلیل گران سیاسی حمایت مقام معظم رهبری از پزشکیان و دولت اینده تعبیر شده را می‌توان از دو منظر ارزیابی کرد.

یکم) تعامل و همدلی، رمز عبور از چالش‌ها

به نظر می‌رسد میان آنچه مسعود پزشکیان در طول ایام تبلیغات انتخابات و حتی بعد از اعلام نتیجه انتخابات بر آن به عنوان یکی از مسایل مهم کشور تاکید داشته با آنچه دغدغه مقام معظم رهبری انقلاب در مورد همکاری قوا خوانده شد، نوعی همپوشانی و هماهنگی آشکار و عمیق وجود دارد.

رئیس جمهور منتخب بار‌ها تاکید داشته که ریشه بسیاری از مشکلات داخلی و مختومه نشدن برخی پرونده‌های مهم در حوزه سیاست خارجی، عدم همکاری ملی بر سر مسایل کلان کشور است. او تا آنجا پیش رفت که حتی حل مسایل و موارد اختلافی در سیاست خارجی را هم به ضرورت اجماع سازی در داخل گره زد. بنابر این بیراه نیست که محور اساسی برنامه‌های رئیس جمهور منتخب در حوزه سیاست داخلی و خارجی را اتخاذ رویکرد تعاملی دانست.

پزشکیان ۲۴ تیرماه در دیدار با نمایندگان ادوار مجلس با تاکید بر اینکه مشکل ما قبل از آنکه دشمنی دشمنانی مثل آمریکا باشد، مربوط به عملکرد خودمان است، گفت: «امروز رقابت‌های انتخاباتی به پایان رسیده و زمان همدلی و وفاق ملی برای حل مشکلات و پیشرفت کشور است. اگر همه با هم همدل شویم و دست در دست یکدیگر، توانمندی‌ها و ظرفیت‌های موجود در کشور را به صحنه بیاوریم، قطعا در مسیر تحقق اهداف ترسیم شده موفق خواهیم شد.»

بنابر این به نظر می‌رسد رئیس جمهور منتخب ضمن اینکه برنامه اصلی خود را حرکت در مسیر اجرای سیاست‌های کلی ابلاغی رهبر معظم انقلاب و اسناد بالادستی نظام خوانده، اهتمامی جدی برای اجماع سازی و همکاری ملی برای عبور از مشکلات هم دارد و البته این اهتمام را می‌توان ذیل همان دغدغه‌ها یا توصیه‌های کلی رهبری یعنی همکاری قوا ارزیابی کرد.

دوم) موفقیت دولت، موفقیت همه

از منظر دیگر حمایت مقام معظم رهبری از دولت چهاردهم را می‌توان به واقعیت‌های حاکم بر جامعه و نظام پیوند داد. مقام معظم رهبری از مجلس و به تبع آن از همه نهاد‌های کشور خواستند که به موفقیت دولت جدید کمک کنند چرا که موفقیت این دولت موفقیت همه است.

رئیس جمهوری از زمان شروع به کار، رئیس جمهور همه ایرانیان است و قاعدتا تبعات ناکامی یا موفقیت این دولت شامل همه اعم از توده مردم و نیز اجزای مختلف سیستم سیاسی خواهد بود. جامعه ایران در ۷- ۸ سال گذشته زیر تحریم‌های مختلف خارجی و برخی سوء مدیریت ها، لطمه خورده است. ادامه این روند و عدم طراحی ابتکار عمل‌های عقلانی و کارشناسانه قاعدتا آسیب پذیری جامعه را بیشتر خواهد کرد و به تدریج دامنه تاثیرات سوء این آسیب‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی چه بسا به حوزه‌های امنیتی هم سرایت کرده و شکاف ایجاد شده میان مردم و حاکمیت را عمیق‌تر خواهد کرد.

عدم شرکت ۶۰ درصد مردم در مرحله اول انتخابات ریاست جمهوری گواه روشنی بود بر این ادعا. این ضرب المثل مشهور که «ماهی را هر وقت از آب بگیرید تازه است» شاید در حوزه حکومت داری چندان مصداق نداشته باشد. اینجا هر چه در اتخاذ تصمیم‌های درست تاخیر افتد و نارضایتی‌ها عمومی‌تر شود، اصلاح و جبران اگر غیر ممکن نشود حتما هزینه هایش دو چندان خواهد شد.

بنابر این جمهوری اسلامی و مردم ایران امروز حتما به دولتی نیاز دارند که هم شناختی از وضعیت موجود داشته باشد و هم انگیزه و تلاش کافی برای جبران و اصلاح. زمانه زمانه مماشات و بی تفاوتی و سرگرم شدن به دعوا‌ها و جنجال‌های داخلی هزینه زا و فرصت سوز نیست. «کارآمدی» گویا نیاز مبرم امروز حاکمیت اعم از دولت و سایر نهاد‌ها است. طبیعی است که رهبر معظم انقلاب در صدر نظام بیش و پیش از همه به ضرورت کارآمد سازی بیشتر دولت و حاکمیت اهتمام داشته باشند و اساسا تمرکز ایشان بر تبیین ملاک‌های اعضای کابینه، حاکی از دغدغه عمیق ایشان برای کارآمدسازی دولت است. به این اعتبار است که ایشان، عبارت بسیار مهم «موفقیت دولت موفقیت همه است» را بر زبان می‌آورند. 

آنچه امیدواری به موفقیت دولت در این چارچوب را بیشتر می‌کند، همپوشانی و هماهنگی چارچوب گفتاری و مواضع رئیس جمهور منتخب با دغدغه‌های کلان مقام معظم رهبری است. چنانکه اشاره شد این همپوشانی در تاکید بر عبور از اختلافات داخلی و اجماع سازی تبلور دارد. به علاوه، در شاخص‌ها و ملاک‌های ارائه شده برای انتخاب وزرا و همکاران دولت از سوی پزشکیان در قالب مکانیسم شورای راهبری انتخاب وزرا نیز اشتراکات و هماهنگی‌های معناداری با معیار‌های تبیین شده از سوی مقام معظم رهبری به چشم می‌آید. در این چارچوب شاخصه‌هایی همچون پاکدستی، داشتن نگاه ملی، کارآمدی و باور به کار کارشناسی و اعتقاد به جمهوری اسلامی و شجاعت و دوری از گرایشات قومی و منطقه‌ای برجسته است. انتخاب همکاران دولت می‌تواند با التفات بیشتر به نظرات و ملاک‌های مورد اشاره مقام معظم رهبری کامل‌تر و آرآمدتر شود.

در نهایت باید اضافه کرد که سخنان صریح رهبر فرزانه انقلاب مصداق روشنی است از پایان یافتن دوران رقابت و شروع دوره جدید کاری در قوه مجریه. دوره‌ای که اقتضائات میدانی و عینی، توجه به همکاری‌های ملی را ضروری‌تر از هر زمان دیگری کرده است. از قضا مسعود پزشکیان هم پیش از این تاکید کرده بود که دوران رقابت تمام شده و حالا دوره وفاق و همکاری برای حل مشکلات و پیشرفت کشور است. امید آن که هم مجلس توصیه‌های رهبر فرزانه انقلاب را در عمل آویزه گوش کند و هم مسعود پزشکیان آنگونه که خود تاکید کرده، حمایت رهبری و اعتماد مردم را سرمایه اجماع سازی برای بهبود و پیشرفت کشور قرار دهد.

منبع: نورنیوز