فصل سوم سند تحول و تعالی قوه قضاییه مصوب ۱۴۰۳ که تحت عنوان «نظام مدیریتی اجرای برنامه تحول» نامیده شده است در ۹ مبحث به موضوعات مختلف مربوط به نظام مدیریتی در قوه قضاییه می‌پردازد.
مبحث اول از فصل سوم سند تحول قضایی با عنوان «برنامه‌ریزی، نظارت و سازماندهی» به توضیح ۱۲ راهکار عملیاتی در راستای تقویت این امور در قوه قضاییه می‌پردازد.
برنامه‌های دوازده‌گانه سند تحول برای تقویت برنامه‌ریزی، نظارت و سازماندهی قوه قضاییه
سند تحول و تعالی قوه قضاییه برای تقویت برنامه‌ریزی، نظارت و سازماندهی قوه قضاییه دوازده راهکار ذیل را ارائه داده است.
۱) تدوین برنامه‌های عملیاتی با مشارکت واحد‌های سازمانی ستادی و دادگستری استان‌ها با محوریت سند تحول و براساس فرامین ابلاغی مقام معظم رهبری در هفته قوه قضاییه، به‌صورت یکپارچه به‌منظور همسوسازی برنامه‌های سطوح مختلف و پرهیز از تداخل کاری با رعایت ملاحظات زیر:
- تصویب کلیه برنامه‌های سال آتی تا بهمن‌ماه هرسال و تدوین ساختار شکست کار برای تحقق آنها
- طراحی نظام اولویت‌بندی برنامه‌های واحد‌های سازمانی با تکیه بر ظرفیت واحد‌ها و میزان اثرگذاری آنها در رفع چالش‌ها
احصاء اهداف و شاخص‌های کلیدی عملکرد در هر یک از واحد‌های سازمانی ستادی و دادگستری استان‌ها معاونت راهبردی، سازمان‌ها و واحد‌های تابعه و دادگستری استان‌ها مسئولیت تدوین این برنامه‌ها را بر عهده دارند و مهلت اجرای آن تا پایان سال ۱۴۰۳ است.
۲) نظارت و ارزیابی وضعیت تحقق برنامه‌های سالانه واحد‌های سازمانی ستادی و دادگستری استان‌ها از طریق ایجاد «سامانه یکپارچه برنامه‌ریزی و نظارت قوه قضاییه» با تأکید بر موارد زیر:
- تجمیع اطلاعات حاصل از تمامی سامانه‌های برنامه‌ریزی و منع هرگونه اقدام مغایر با برنامه‌ریزی یکپارچه
- فراهم‌سازی امکان برقراری ارتباطات و همکاری شامل امکان گفتگو، ثبت و کنترل پیشرفت برنامه‌ها، ثبت و پیگیری مصوبات جلسات و به اشتراک‌گذاری فایل‌ها و اسناد مرتبط با آنها
- دریافت گزارش‌های فصلی از اجرای برنامه‌ها و ارائه داشبورد‌های مدیریتی مناسب.
معاونت راهبردی، سازمان‌ها و واحد‌های تابعه و دادگستری استان‌ها مسئولیت اجرای این امر را بر عهده دارند و مهلت اجرای آن تا پایان سال ۱۴۰۳ است.
۳) تنظیم توافق‌نامه بودجه برای برنامه‌های عملیاتی واحد‌های سازمانی ستادی و دادگستری استان‌ها در ابتدای هر سال
معاونت راهبردی، معاونت مالی، پشتیبانی و امور عمرانی، سازمان‌ها و واحد‌های تابعه و دادگستری استان‌ها مسئولیت تنظیم این توافق‌نامه را بر عهده دارند و مهلت اجرای آن تا پایان سال ۱۴۰۳ است.
۴) ارتقای حکمرانی مبتنی بر داده در قوه قضاییه از طریق:
- سیاست‌گذاری و الزام به استفاده از داده‌های پردازش شده در بخش‌های مختلف قوه قضاییه و ورود صحیح اطلاعات در سامانه‌ها با ایجاد سازوکار‌های تشویقی
- استقرار نظام برنامه‌ریزی داده‌محور
- الزام به استفاده حداکثری از داده‌های پردازش شده برای نظارت هوشمند.
معاونت راهبردی، مرکز آمار و فناوری اطلاعات و دادگستری استان‌ها مسئولیت این برنامه را بر عهده دارند و مهلت اجرای آن تا پایان سال ۱۴۰۴ است.
۵) جلوگیری از تخلفات آماری با تنظیم شاخص‌های کنترلی مکمل و با تأکید بر ساماندهی آمار شعب اجرای احکام، نرخ گردش، کسر موقت و عدم ارجاع پرونده‌ها در پایان دوره زمانی.
معاونت راهبردی، مرکز آمار و فناوری اطلاعا و، دادگستری استان‌ها متولی اجرای این امر هستند و مهلت اجرای آن تا پایان سال ۱۴۰۴ است.
۶) ایجاد «پایگاه داده تحلیلی راهبردی و نظارت هوشمند» به‌منظور ارتقای نظام برنامه‌ریزی و نظارت هوشمند در همه واحد‌های سازمانی و تحلیل و استخراج الگو‌های شکل‌گیری جرایم و دعاوی و ایجاد دسترسی برای بخش‌های قوه قضاییه با استفاده از مرکز ملی داده‌های قوه قضاییه موضوع ماده (۶۵۱) قانون آیین دادرسی کیفری و جایگزینی سامانه‌های گزارش‌گیری عددی با سامانه‌های خودتحلیل‌گر، روندنما و تصمیم‌یار.
مرکز آمار و فناوری اطلاعات، معاونت راهبردی و معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم، سازمان‌ها و واحد‌های مسئول اجرای این برنامه هستند و مهلت اجرای آن تا پایان سال ۱۴۰۴ است.
۷) فرآیندکاوی و پایش مدت زمان انجام فعالیت‌های مختلف در فرآیند دادرسی و بررسی دلایل عدول از زمان‌سنجی و انجام فعالیت‌ها بیشتر از زمان میانگین کشوری به تفکیک شعب و حوزه‌های قضایی.
معاونت راهبردی، مرکز آمار و فناوری اطلاعات متولی اجرای این امر است و مهلت اجرای آن تا پایان سال ۱۴۰۴ است.
۸) بررسی ساختار کلان قوه قضاییه و ارائه پیشنهاد اصلاحی به رییس قوه قضاییه با رویکرد جامع‌نگری، چابک‌سازی، کاهش سطوح سلسله مراتبی، همسوسازی و هماهنگی میان سطوح مختلف سازمانی، حذف تداخل مأموریت‌ها و وظایف، تجمیع واحد‌های متجانس متناسب با اقتضائات اجرای سند تحول و ساماندهی ساختار‌هایی که به اقتضاء شرایط و زمان خاص ایجاد شده‌اند.
معاونت راهبردی قوه قضاییه تا پایان سال ۱۴۰۴ برای انجام این کار مهلت دارد.
۹) ایجاد سازوکار لازم و اصلاح ساختار‌ها برای تمرکز دادن کلیه امور دارای ماهیت قضایی در قوه قضاییه با اصلاح قوانین و مقررات مرتبط.
معاونت حقوقی و امور مجلس تا پایان سال ۱۴۰۵ برای ایجاد این سازوکار مهلت دارد.
۱۰) ارزیابی و رتبه‌بندی واحد‌های ستادی قوه قضاییه و دادگستری استان‌ها در اجرای برنامه‌های ابلاغی و تقدیر سالانه از مدیران برتر.
مسئولیت این امر بر عهده معاونت راهبردی، معاونت اول، حوزه ریاست، دادستانی کل کشور، دادسرای انتظامی قضات، سازمان‌ها و واحد‌های تابعه و دادگستری استان‌هاست و مهلت انجام آن تا پایان سال ۱۴۰۴ است.
۱۱) الزام به تهیه گزارش کاربینی و کارسنجی برای هرگونه اصلاح ساختار سازمانی.
معاونت راهبردی، سازمان‌ها و واحد‌های تابعه و دادگستری استان‌ها تا پایان سال ۱۴۰۳ برای تهیه این گزارش مهلت دارند.
۱۲) ایجاد کارگروه تعرفه‌گذاری خدمات قوه قضاییه به‌منظور بررسی جامع تعرفه‌های مربوط به خدمات حقوقی، ثبتی و پزشکی قانونی و ارائه پیشنهاد به رییس قوه قضاییه برای تغییر سالیانه آنها.
معاونت راهبردی، حوزه ریاست، معاونت حقوقی و امور مجلس، معاونت مالی، پشتیبانی و امور عمرانی، وزارت دادگستری، مرکز آمار و فناوری اطلاعات، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، سازمان پزشکی قانونی و مرکز حل اختلاف، سازمان‌ها و واحد‌های تابعه تا پایان سال ۱۴۰۴ برای ایجاد این کارگروه مهلت دارند.
