کاظم کامیاب گفت: نخل گردانی مراسمی ویژه روز عاشورا است که در سراسر ایران به ویژه منطقه خراسان رضوی (شهر جنگل) به صورت باشکوه برگزار می‌شود تا یاد و خاطره رشادت، فداکاری و بزرگی امام حسین(ع) و ۷۲ تن یار با وفای ایشان به تصویر کشیده شود.
وی با بیان اینکه طبق روایات این روش از سوگواری از اوایل سده پنجم هجری شکل گرفته است، گفت: بر این اساس شیعیان در شهر کرْخِ بغداد، زمان رفتن به مزار امیرالمومنین علی(ع) و امام حسین(ع)، اجسامی آذین بسته شده و طلا کاری به نام «منجنیق» با خود حمل می‌کردند.
مسوول میراث فرهنگی رُشتخوار اضافه کرد: منجنیق در واقع قدیمی‌ترین تابوت‌واره مذهبی شیعیان و گفته می‌شود شباهت به نخل گردان‌های امروزی دارد و این آیین تقریبا با همین شکل و شمایل کنونی، از دوره صفویه در مناطق مرکزی و کویری ایران رواج یافته است.
وی با بیان اینکه ظاهر نخل، قوسی شکل و اسکلت آن یک اتاق مشبک است، افزود: اتاقکی چوبی و حجیم به شکل مکعب مستطیل با بام شیروانی مانند که دارای هشت تا ۲۰ تیرچه چوبی و ۱۲ تا ۱۴ ستون چوبی و ساخت نخل با مهارت خاصی توسط نخل‌بند انجام می‌شود.
کامیاب اظهار کرد: نخل در جلو و هیات‌ها و دسته‌های عزاداری پشت سر نخل حرکت می‌کنند و در حقیقت این مراسم نمادی از تشیع پیکر سالار شهیدان ، امام حسین(ع) است.
وی ادامه داد: در کنار مراسم نخل گردانی، تابوت‌ها بر روی دستان مردم همراه با نوحه خوانی، قربانی کردن گوسفند، دود کردن اسپند و توزیع نذری نیز انجام می‌شود.
مسوول میراث فرهنگی رُشتخوار بیان کرد: این آیین ارزشمند بعد شناسایی، مستندسازی و ارایه پرونده ثبتی در شورای ثبت استان مورد تأیید قرار گرفت و جهت ثبت و صدور ابلاغ حکم ثبت در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ایران به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ارسال شد.
وی گفت: از مجموع ۲۵۰ اثر تاریخی شهرستان رُشتخوار، ۳۳ مورد در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
